Kanun
Numarası
: 657
Kabul
Tarihi
: 14/7/1965
Yayımlandığı R.Gazete : Tarih :
23/7/1965 Sayı : 12056
Yayımlandığı
Düstur :
Tertip : 5 Cilt : 4 Sayfa : 3044
KISIM - I
Genel Hükümler
BÖLÜM: 1
Kapsam, Amaç, Temel İlkeler, İstihdam Şekilleri
Kapsam:
Madde 1 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12/1 md. Aynen kabul 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Bu Kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl
Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner
sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya
Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır.
Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler
uygulanır.
(Değişik: 19/2/1980 - 2261/5 md.)
Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri; hakimlik ve savcılık
mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar, Danıştay ve
Sayıştay meslek mansupları ve Sayıştay savcı ve yardımcıları, Üniversitelerin,
İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin,
Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi
Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası
üyeleri, Genelkurmay Mehtaran Bölüğü Sanatkarları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet
Opera va Balesi ve Belediye Opera ve tiyatroları ile şehir ve belediye
konservatuvar ve orkestralarının sanatkar memurları, uzman memurları,
uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri; Spor-Toto Teşkilatında çalışan
personel; subay, astsubay, uzman çavuş ve uzman jandarmalar ile Emniyet
Teşkilatı mensupları özel kanunları hükümlerine tabidir.
Amaç:
Madde 2 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK - 2/1 md.)
Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve
yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve
sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.
Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere
tüzükler çıkarılır. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı
ile yürürlüğe konulur.
Temel
ilkeler:
Madde 3 – Bu kanunun temel ilkeleri şunlardır:
Sınıflandırma:
A) (Değişik: 31/7/1970 - 1327/2 md.)
Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını
görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.
Kariyer:
B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme
şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme
imkanını sağlamaktır.
Liyakat:
C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve
yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu
sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip
kılmaktır.
İstihdam
şekilleri:
Madde 4 – (Değişik:30/5/1974 - KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Kamu hizmetleri; memurlar, sözleşmeli personel, geçici personel ve işçiler
eliyle gördürülür.
A) Memur:
Mevcut kuruluş biçimine bakılmaksızın, Devlet ve diğer kamu tüzel
kişiliklerince genel idare esaslarına göre yürütülen asli ve sürekli kamu
hizmetlerini ifa ile görevlendirilenler, bu Kanunun uygulanmasında memur
sayılır.
Yukarıdaki tanımlananlar dışındaki kurumlarda genel politika tespiti,
araştırma, planlama, programlama, yönetim ve denetim gibi işlerde görevli ve
yetkili olanlar da memur sayılır.
B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin
hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan,
zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve
ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet
Personel Dairesi ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca
geçici olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan
kamu hizmeti görevlileridir. (36 ncı maddenin II - Teknik Hizmetler Sınıfında
belirtilen görevlerde yukarıdaki fıkra uyarınca çalıştırılanlar için, işin
geçici şartı aranmaz.)
Bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı
miktarı, kullandırılacak izinler ve bu hususlara ilişkin esas ve usûller
Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır.(1)
Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv
kayıtlarını değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; dava adedinin
azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde
avukatlarını, (....)(2) kadrolu istihdamın mümkün olamadığı
hallerde, Bakanlar Kurulunca tespit edilecek esas ve şartlarla tabip veya uzman
tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; Devlet Konservatuvarları sanatçı
öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı sanatçılarının; Milli
Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel Komutanlığı ve dış kuruluşlarda belirli
bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile
istihdamları caizdir.
Ek fıkra – (Ek : 5/7/1991 - KHK - 433/1 md.; Mülga: 27/12/1991 - KHK
- 475/11 md.)
C) Geçici personel:
Bir yıldan az süreli veya mevsimlik hizmet olduğuna Devlet Personel Dairesinin
ve Maliye Bakanlığının görüşlerine dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilen
görevlerde ve belirtilen ücret ve adet sınırları içinde sözleşme ile
çalıştırılan ve işçi sayılmayan kimselerdir.
D) İşçiler:
(A), (B) ve (C) fıkralarında belirtilenler dışında kalan kişilerdir. Bunlar
hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.
Dört
istihdam şekli dışında personel çalıştırılamıyacağı:
Madde 5 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK - 2/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlar, dördüncü maddede yazılı dört istihdam şekli dışında
personel çalıştıramazlar.
BÖLÜM: 2
Ödevler ve Sorumluluklar
Sadakat:
Madde 6 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/1 md.)
Devlet memurları,
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına
sadakatla bağlı kalmak ve milletin hizmetinde Türkiye
Cumhuriyeti kanunlarını sadakatla uygulamak zorundadırlar.
Devlet memurları bu hususu "Asli Devlet Memurluğuna" atandıktan sonra
en geç bir ay içinde kurumlarınca düzenlenecek merasimle yetkili amirlerin
huzurunda yapacakları yeminle belirtirler ve özlük dosyalarına konulacak
aşağıdaki "Yemin Belgesi" ni imzalayarak göreve başlarlar.
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına, Atatürk İnkılap ve İlkelerine, Anayasada
ifadesi bulunan Türk Milliyetçiliğine sadakatla bağlı kalacağıma; Türkiye
Cumhuriyeti kanunlarını milletin hizmetinde olarak tarafsız ve eşitlik
ilkelerine bağlı kalarak uygulayacağıma; Türk Milletinin milli, ahlaki, insani,
manevi ve kültürel değerlerini benimseyip, koruyup bunları geliştirmek için
çalışacağıma; insan haklarına ve Anayasanın temel ilkelerine dayanan milli,
demokratik, laik, bir hukuk devleti olan Türkiye Cumhuriyetine karşı görev ve
sorumluluklarını bilerek, bunları davranış halinde göstereceğime namusum ve
şerefim üzerine yemin ederim.
Tarafsızlık
ve devlete bağlılık:
Madde 7 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/2 md.)
Devlet memurları siyasi partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi
veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar;
görevlerini yerine getirirlerken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi
inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar; hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik
amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.
Devlet memurları her durumda Devletin menfaatlerini korumak
mecburiyetindedirler. Türkiye Cumhuriyeti Anayasasına ve kanunlarına aykırı
olan, memleketin bağımsızlığını ve bütünlüğünü bozan Türkiye Cumhuriyetinin
güvenliğini tehlikeye düşüren herhangi bir faaliyette bulunamazlar. Aynı
nitelikte faaliyet gösteren herhangi bir harekete, gruplaşmaya, teşekküle veya
derneğe katılamazlar, bunlara yardım edemezler,
Davranış
ve işbirliği:
Madde 8 – Devlet memurları, resmi
sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve
dışındaki davranışlariyle göstermek zorundadırlar.
Devlet memurlarının işbirliği içinde çalışmaları esastır.
Yurt
dışında davranış:
Madde 9 – Devlet memurlarından
sürekli veya geçici görevle veya yetişme, inceleme ve araştırma için yabancı
memleketlerde bulunanlar Devlet itibarını veya görev haysiyetini zedeleyici
fiil ve davranışlarda bulunamazlar.
Amir
durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları:
Madde 10 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/3 md.)
Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve
yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve
yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini
takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik
yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki
memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini
kabul edemez ve borç alamaz.
Devlet
memurlarının görev ve sorumlulukları:
Madde 11 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/4 md.)
Devlet memurları kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslara uymakla ve
amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin
iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar.
Devlet memuru amirinden aldığı emri, Anayasa, kanun, tüzük ve yönetmelik
hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene
bildirir. Amir emrinde israr eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, memur bu
emri yapmağa mecburdur. Ancak emrin yerine getirilmesinden doğacak sorumluluk
emri verene aittir.
Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren
kimse sorumluluktan kurtulamaz.
Acele hallerde kamu düzeninin ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla
gösterilen istisnalar saklıdır.
Kişisel
sorumluluk ve zarar:
Madde 12 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/5 md.)
Devlet memurları, görevlerini dikkat ve itina ile yerine getirmek ve
kendilerine teslim edilen Devlet malını korumak ve her an hizmete hazır halde
bulundurmak için gerekli tedbirleri almak zorundadırlar.
Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara
uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden
ödenmesi esastır.
Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. Ancak fiilin
meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun
brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri
veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir.
Kişilerin uğradıkları zararlar:
Madde 13 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/6 md.)
(Değişik birinci fıkra 6/6/1990-3657/1 md.) Kişiler kamu hukukuna tabi
görevlerle ilgili olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine
getiren personel aleyhine değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Ancak,
Devlet dairelerine tevdi veya bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve
para hükmündeki değerli kağıtların ilgili personel tarafından zimmete
geçirilmesi halinde, zimmete geçirilen miktar, cezai takibat sonucu beklenmeden
Hazine tarafından hak sahibine ödenir. Kurumun, genel hükümlere göre sorumlu
personele rücu hakkı saklıdır.
(Ek:
26/3/2002-4748/3 md.) İşkence ya da zalimane, gayri insani veya haysiyet
kırıcı muamele suçları nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince verilen
kararlar sonucunda Devletçe ödenen tazminatlardan dolayı sorumlu personele rücu
edilmesi hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
12 nci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti,
takibi, amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar
Başbakanlıkça düzenlenecek yönetmelikle belirlenir.
Mal
bildirimi:
Madde 14 – Devlet memurları, kendileriyle, eşlerine ve velayetleri
altındaki çocuklarına ait taşınır ve taşınmaz malları, alacak ve borçları
hakkında, özel kanunda yazılı hükümler uyarınca, mal bildirimi verirler.
Basına
bilgi veya demeç verme:
Madde 15 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/7 md.)
Devlet Memurları, kamu görevleri hakkında basına, haber ajanslarına veya radyo
ve televizyon kurumlarına bilgi veya demeç veremezler. Bu konuda gerekli bilgi
ancak bakanın yetkili kılacağı görevli illerde valiler veya yetkili kılacağı
görevli tarafından verilebilir.
Askeri hizmet ile ilgili bilgiler özel kanunların yetkili, kıldığı personel
dışın da hiç bir kimse tarafından açıklanamaz.
Resmi
belge, araç ve gereçlerin yetki verilen mahaller dışına çıkarılmaması ve
iadesi:
Madde 16 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/8 md.)
Devlet memurları görevleri ile ilgili resmi belge araç ve gereçleri, yetki
verilen mahaller dışına çıkaramazlar, hususi işlerinde kullanamazlar.
Devlet memurları görevleri icabı kendilerine teslim edilen resmi belge, araç ve
gereçleri görevleri sona erdiği zaman iade etmek zorundadırlar. Bu zorunluluk
memurun mirasçılarına da şamildir.
BÖLÜM: 3
Genel Haklar
Uygulamayı
isteme hakkı:
Madde 17 – Devlet memurları, bu
kanun ve bu kanuna dayanılarak yayınlanan tüzük ve yönetmeliklere göre tayin ve
tesbit olunup yürürlükte bulunan hükümlerin kendileri hakkında aynen
uygulanmasını istemek hakkına sahiptirler.
Güvenlik:
Madde 18 – Kanunlarda yazılı
haller dışında Devlet memurunun memurluğuna son verilmez, aylık ve başka
hakları elinden alınamaz.
Emeklilik:
Madde 19 – Devlet memurlarının,
özel kanununda yazılı belirli şartlar içinde, emeklilik hakları vardır.
Çekilme:
Madde 20 – Devlet memurları, bu kanunda belirtilen esaslara göre
memurluktan çekilebilirler.
Müracaat,
şikayet ve dava açma:
Madde 21 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/9 md.)
Devlet memurları kurumlarıyla ilgili resmi ve şahsi işlerinden dolayı müracaat;
amirleri veya kurumları tarafından kendilerine uygulanan idari eylem ve
işlemlerden dolayı şikayet ve dava açma hakkına sahiptirler.
Müracaat ve şikayetler söz veya yazı ile en yakın amirden başlayarak silsile
yolu ile şikayet edilen amirler atlanarak yapılır.
Müracaat ve şikayetler incelenerek en kısa zamanda ilgiliye bildirilir.
Müracaat ve şikayetlerle ilgili esas ve usuller Başbakanlıkça hazırlanacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
Sendika
kurma:
Madde 22 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK - 2/5 md.; Yeniden düzenleme: 12/6/1997
4275/1 md.)
Devlet memurları, Anayasada ve özel kanununda belirtilen hükümler uyarınca
sendikalar ve üst kuruluşlar kurabilir ve bunlara üye olabilirler.
İzin
Madde 23 – Devlet memurları, bu kanunda gösterilen süre ve şartlarla
izin hakkına sahiptirler.
Kovuşturma ve yargılama:
Madde 24 – Devlet memurlarının görevleri ile ilgili veya görevleri
sırasında işledikleri suçlardan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması ve
haklarında dava açılması özel hükümlere tabidir.
İsnat
ve iftiralara karşı koruma:
Madde 25 – Devlet memurları
hakkındaki ihbar ve şikayetler, garaz veya mücerret hakaret için, uydurma bir
suç isnadı suretiyle yapıldığı ve soruşturma veya yargılamanın tabi olduğu
kanuni işlem sonucunda bu isnat sabit olmadığı takdirde, merkezde bu memurun en
büyük amiri, illerde valiler, isnatta bulunanlar hakkında kamu davası
açılmasını Cumhuriyet Savcılığından isterler.
BÖLÜM: 4
Yasaklar
Toplu
eylem ve hareketlerde bulunma yasağı:
Madde 26 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/10 md.)
Bu Kanunun 21 nci maddesi ile hükme bağlanan hakkın kullanılmasında birden
fazla Devlet memurunun toplu olarak söz ve yazı ile müracaatları ve şikayetleri
yasaktır.
Devlet memurlarının kamu hizmetlerini aksatacak şekilde memurluktan kasıtlı
olarak birlikte çekilmeleri veya görevlerine gelmemeleri veya görevlerine
gelipte Devlet hizmetlerinin ve işlerinin yavaşlatılması veya aksatılması
sonucunu doğuracak eylem ve hareketlerde bulunmaları yasaktır.
Grev yasağı:
Madde 27 – Devlet memurlarının
greve karar vermeleri, grev tertiplemeleri, ilan etmeleri, bu yolda propaganda
yapmaları yasaktır.
Devlet memurları, herhangi bir greve veya grev teşebbüsüne katılamaz, grevi
destekleyemez veya teşvik edemezler.
Ticaret
ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı:
Madde 28 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12;
Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını
gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev
alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya
komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların
iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla
kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri
görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde
bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle
yükümlüdürler,
Hediye alma, menfaat sağlama yasağı:
Madde 29 – Devlet memurlarının doğrudan doğruya veya aracı eliyle hediye
istemeleri ve görevleri sırasında olmasa dahi menfaat sağlama amacı ile hediye
kabul etmeleri veya iş sahiplerinden borç para istemeleri ve almaları yasaktır.
(Ek fıkra: 25/5/2004-5176/9 md.) Kamu Görevlileri Etik Kurulu, hediye
alma yasağının kapsamını belirlemeye ve en az genel müdür veya eşiti seviyedeki
üst düzey kamu görevlilerince alınan hediyelerin listesini gerektiğinde her
takvim yılı sonunda bu görevlilerden istemeye yetkilidir.
Denetimindeki teşebbüsten menfaat sağlama yasağı:
Madde 30 – Devlet memurunun, denetimi altında bulunan veya kendi görevi
veya mensup olduğu kurum ile ilgisi olan bir teşebbüsten, doğrudan doğruya veya
aracı eliyle her ne ad altında olursa olsun bir menfaat sağlaması yasaktır.
Gizli
bilgileri açıklama yasağı:
Madde 31 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/11 md.)
Devlet memurlarının kamu hizmetleri ile ilgili gizli bilgileri görevlerinden
ayrılmış bile olsalar, yetkili bakanın yazılı izni olmadıkça açıklamaları
yasaktır.
KISIM - II
Sınıflandırma
Sınıf:
Madde 32 – (Mülga: 30/5/1974 - KHK - 12/7 md.; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/7
md.)
Kadroların
tespiti:
Madde 33 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Kadrosuz memur çalıştırılamaz.
Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar;
kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge
Müdürlüklerinde memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin
gerektirdiği görevler için tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda
gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin kadrolardan gizli kalması gerekenler
hakkında bu hüküm uygulanmaz.
İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birliklerin kadroları
yetkili organlarınca hazırlanarak İçişleri Bakanlığının onayı ile tamamlanır.
Yukarıdaki fıkrada sözü edilen kadroların kaldırılması veya bu kadrolarda
yapılacak değişiklikler de aynı usule tabidir.
Kadroların
hazırlanması:
Madde 34 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/7 md.)
Devlet memurları için kurumlarınca teklif edilen kadrolar Maliye Bakanlığı,
Devlet Personel Başkanlığı ve ilgili kurumca birlikte hazırlanır.
1, 2, 3, ve 4 üncü derecede kadro ihdas edilebilmesi için ayrıca Maliye
Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşüne dayanılarak Bakanlar
Kurulu kararı alınması şarttır. (Milli Güvenliğe ilişkin kadrolar dairesince
hazırlanır ve özel kanununda yazılı şekle uygun olarak onanır.)
Kadro
cetvelleri:
Madde 35 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/8 md.)
33 ve 34 üncü maddeler uyarınca hazırlanan kadro cetvellerinde:
Her kurum için gerekli kadroların sınıfı, derecesi, unvanı ve adedi gösterilir.
Tesis
edilen sınıflar:
Madde 36 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda
gösterilmiştir.
I - GENEL İDARE HİZMETLERİ SINIFI:
Bu Kanunun kapsamına dahil kurumlarda yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri
gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare
Hizmetleri sınıfını teşkil eder.
II - TEKNİK HİZMETLER SINIFI:
Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda
meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri
hükümlere göre yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar, jeolog,
hidrojeolog, hidrolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatikçi,
yöneylemci (Hareket araştırmacısı), matematiksel iktisatçı,
ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen
okullarından mezun olup da, öğretmenlik
mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, Mimarlık ve Mühendislik
Fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı, yüksek şehir plancısı,
yüksek Bölge Plancısı, 3437 ve 9/5/1969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün
eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek
tekniker, tekniker teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta
derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil
eder.(1)
III - SAĞLIK HİZMETLERİ VE YARDIMCI SAĞLIK HİZMETLERİ SINIFI:
Bu sınıf, sağlık hizmetlerinde (Hayvan sağlığı dahil) mesleki eğitim görerek
yetişmiş olan tabip, diş tabibi, eczacı, veteriner hekim gibi memurlar ile bu
hizmet sahasında çalışan yüksek öğrenim görmüş fizikoterapist, tıp teknoloğu,
ebe, hemşire, sağlık memuru, sosyal hizmetler mütehassısı, biyolog, psikolog,
diyetçi, sağlık muhendisi, sağlık fizikçisi, sağlık idarecisi ile ebe ve
hemşire, hemşire yardımcısı, (Fizik tedavi, laboratuvar, eczacı, diş anestezi,
röntgen teknisyenleri ve yardımcıları, çevre sağlığı ve toplum sağlığı
teknisyeni dahil) sağlık savaş memuru, hayvan sağlık memuru ve benzeri sağlık
personelini kapsar.
(Ek paragraf: 10/7/2003-4924/11 md.) Bu sınıfa dahil personel tarafından
yerine getirilmesi gereken hizmetler, lüzumu halinde bedeli döner sermaye
gelirlerinden ödenmek kaydıyla, Bakanlıkça tespit edilecek esas ve usullere
göre hizmet satın alınması yoluyla gördürülebilir.
IV - EĞİTİM VE ÖĞRETİM HİZMETLERİ SINIFI:
Bu sınıf, bu Kanun kapsamına giren kurumlarda eğitim ve öğretim vazifesiyle
görevlendirilen öğretmenleri ilköğretim müfettişlerini ve yardımcılarını
kapsar.
V - AVUKATLIK HİZMETLERİ SINIFI:
Avukatlık hizmetleri sınıfı, Özel kanunlarına göre avukatlık ruhsatına sahip,
baroya kayıtlı ve kurumlarını yargı mercilerinde temsil yetkisini haiz olan
memurları kapsar.
VI - DİN HİZMETLERİ SINIFI:
Din hizmetleri sınıfı, özel kanunlarına göre çeşitli derecelerde dini eğitim
görmüş olan ve dini görev yapan memurları kapsar.
VII - EMNİYET HİZMETLERİ SINIFI:(3)
Bu sınıf, özel kanunlarına göre polis, komiser muavini, komiser, başkomiser
emniyet müfettişi, polis müfettişi, emniyet amiri ve emniyet müdürü ve emniyet
müdürü sıfatını kazanmış emniyet mensubu memurları kapsar.
VIII - YARDIMCI HİZMETLER SINIFI:
Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve
toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini
temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını
yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve
hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya
kurumlarda, çarşı ve mahallelerde koruma ve muhafaza hizmetleri gibi
anahizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre
ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa
ile görevli bulunanlardan 4 üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında
kalanları kapsar.
(Ek: 28/3/1988 - KHK - 318/1 md.) Bu
sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetlerden hizmet
yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesi,tesisatın bakım ve işletilmesi
ve benzeri nitelikteki hizmetlerin üçüncü şahıslara ihale yoluyla gördürülmesi
mümkündür.
(Ek fıkra:18/5/1994 - KHK - 527/1 md.; Mülga: 28/2/1995 - 4081/3 md. )
IX - MÜLKİ İDARE AMİRLİĞİ HİZMETLERİ SINIFI:
Bu sınıf, valiler ve kaymakamlar ile bu sıfatları kazanmış olup İçişleri
Bakanlığı merkez ve iller kuruluşunda çalışanları ve maiyet memurlarını kapsar.
X - MİLLİ İSTİHBARAT HİZMETLERİ SINIFI:
Bu sınıf, Milli İstihbarat Teşkilatı kadrolarında veya bu teşkilat emrinde
çalıştırılanlardan özel kanunlarında gösterilen veya Başbakanlıkça tespit
edilen görevleri ifa edenleri kapsar.
ORTAK HÜKÜMLER
A) Sınıfların öğrenim durumlarına göre giriş ve yükselebilecek derece ve
kademeleri aşağıda gösterilmiştir.
Giriş
Yükselinebilecek
Öğrenim
durumu
Derece
Kademe
Derece Kademe
İlkokulu
bitirenler
15
1
7
Son
Ortaokulu
bitirenler
14
2
5
Son
Ortaokul dengi mesleki veya
teknik
öğrenimi
bitirenler
14
3
5
Son
Ortaokul üstü 1 yıl mesleki
veya teknik
öğrenimi
bitirenler
13
1
4
Son
Ortaokul üstü 2 yıl mesleki
veya teknik
öğrenimi
bitirenler
13
2
4
Son
Liseyi bitirenler
13
3
3
Son
Lise dengi mesleki veya
teknik öğrenimi
bitirenler
12
2
3
Son
Lise veya dengi okullar
üstü 1 yıllık mesleki
veya teknik öğrenimi
bitirenler
11
1
2
Son
Lise veya dengi okullar
üstü 2 yıl veya Orta-
okul üstü en az 5 yıllık
mesleki veya teknik
öğrenimi
bitirenler
10
1
2
Son
Lise veya dengi okullar
üstü 3 yıl teknik veya
mesleki öğrenimi
bitirenler
10
2
2
Son
2 yıl süreli yüksek
öğrenimi
bitirenler
10
2
1
Son
3 yıl sÜreli yüksek
öğrenimi
bitirenler
10
3
1
Son
4 yıl süreli yüksek
öğrenimi
bitirenler
9
1
1
Son
5 yıl süreli yüksek
öğrenimi
bitirenler
9
2
1
Son
6 yıl süreli yüksek
öğrenimi
bitirenler
9
3
1
Son
1 – Avukatlık stajını açıkta iken yapanlara iki, memuriyette iken yapanlara bir
kademe ilerlemesi uygulanır.
2 – Dört yıl süreli yüksek öğrenimi bitirenlerden yüksek mühendis, mühendis,
yüksek mimar, mimar sıfatını almış olanlar ile bunlardan öğretmenlik hizmetinde
çalışanlar, Erkek Teknik Yüksek Öğretmen Okulu, Erkek Teknik Öğretmen Okulu ve
Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu mezunları, İstanbul Devlet Güzel
Sanatlar Akademisi ile uygulamalı Endüstri Sanatları Yüksek Okulu mezunları(1),
Teknik Eğitim Fakültesi (Yüksek Teknik Öğretmen Okulu ve Güzel Sanatlar
Fakültesi, İstanbul Devlet Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu) mezunları ,
öğrenimlerine göre tesbit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece,
3 – Beş
yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenimini bitirenlerden yüksek mühendis,
mühendis, yüksek mimar, mimar sıfatını almış olanlar ile bunlardan eğitim ve öğretim hizmetinde çalışanlar öğrenimlerine
göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece,
4 – Teknik hizmetler sınıfında görev almak şartiyle jeolog, jeofizikçi,
hidrojeolog, hidrolog, jeomorflog, kimyager, fizikçi, matematikçi, istatikçi,
yöneylemci (harekat araştırmacısı), matematiksel iktisatçı (Ekonometrici),
Erkek Teknik Öğretmen Okulu mezunları, fen
memurları, teknikerler ve
yüksek teknikerler,tütün ve müskirat eksperleri, tarım alet ve makineleri
Uzmanlık Yüksek Okulu mezunları ile benzeri fen bilimleri ve teknik bilimler
lisansiyerleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun olan
şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı. Gazi Üniversitesi
Mesleki Eğitim Fakültesi Teknoloji Bölümü İş ve Teknik Anabilim Dalı mezunları,
Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ev Ekonomisi Yüksek Okulu mezunları
üniversitelerin arkeoloji ve sanat tarihi bölümlerinin prehistorya,
protohistorya ve önasya arkeolojisi, klasik arkeoloji anabilim dallarından
mezun olanlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir
derece,
5 – Dört yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenim görenlerden tabip, diş tabibi,
veteriner hekim, eczacı ile benzeri sağlık bilimleri lisansiyerleri (Hayvan
sağlığı dahil) Bİyolog unvanına sahip akademik personel giriş derece ve kademelerine
bir derece eklenmek suretiyle bulunacak derece ve kademelerden hizmete
alınırlar.
6 – a) Lise ve dengi okul mezunu olup, özel kanunları gereğince sınava tabi
tutularak orta dereceli okul öğretmenliği ehliyetini alanlar ve ilköğretim
müfettişliği unvanını kazananlar, mesleki ve teknik öğretim okulları meslek,
atelye veya kurs öğretmenliğinde görevlendirilenler ile özel kanunlarına ya da
özel kanunların verdiği izne dayanılarak orta dereceli okul öğretmenliğine
atananlar 11 inci derecenin birinci kademesinden hizmete alınırlar.
b) Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okulların, normal öğrenim süresinden fazla
olması halinde, başarılı her öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanır.
Bunlardan teknik öğretim okulları mezunlarına, meslekleri ile ilgili görevlerde
çalışmaları halinde ayrıca bir kademe ilerlemesi daha verilir.
7 – a) Kurumlarınca açılan ve bir kısım görevlere atanmada kanuni nitelik
olarak şart koşulan kursları, memurluğa girmeden önce başarı ile bitirenler
hakkında bu meslekleri ile ilgili görevlerde çalışmış olmak ve 3 kademeyi
geçmemek şartiyle, bu kurslarda geçirdikleri başarılı sürelerin her yılı için
bir kademe ilerlemesi uygulanır.
b) Diyanet İşleri Başkanlığı kuruluşunda halen görevli bulunanlarla yeniden
göreve atanacaklardan hafız oldukları Diyanet İşleri Başkanlığınca tespit
edilecek bir yönetmelik uyarınca belirlenenlere bir derece yükselmesi verilir.
(Lisans üstü eğitim sebebiyle verilen derece ve kademe ilerlemesi bu fıkra
gereğince verilen derece ilerlemesiyle birlikte uygulanamaz.)
8 – a) Emniyet hizmetleri sınıfına girenlerden:
İlkokul, ortaokul ve dengi okulları bitirenler; ilkokul ve ortaokulu
bitirenlerin giriş derecelerine iki derece,
Lise ve dengi okulları bitirenler, liseyi bitirenler için tespit edilen giriş
derece ve kademesine bir derece bir kademe,
Yüksek öğrenimi bitirenler aynı yüksek öğrenimi bitirenler için tespit edilen
giriş derece ve kademesine bir derece.
b) Genel İdare Hizmetleri sınıfına girenlerden Orman Muhafaza Memuru ve
Başmemuru ile Gümrük muhafaza memur ve amirlerine ilkokul ve ortaokul ve lise
öğrenimleri için bu kanunda tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir
derece,
c) Mesleki öğrenim veya kurs görmek ve özel yarışma sınavını başarmak suretiyle
atanacak Cumhuriyet Senatosu ve Millet Meclisi Tutanak Müdürlüğü
stenograflarına öğrenim giriş derece ve kademelerine bir derece,
İlave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademelerden hizmete alınırlar.
9 – Memurluğa girmeden önce veya memuriyetleri sırasında yüksek öğrenim üstü
master derecesi almış olanlarla yüksek öğrenim kurumlarında en az bir yıl ilave
öğrenim yaparak lisans üstü ihtisas sertifikası alanlara bir kademe ilerlemesi,
tıpta uzmanlık belgesi alanlara, meslekleri ile ilgili öğrenim dallarında
doktora yapanlara bir derece yükselmesi uygulanır.
Master derecesini alıp bir kademe ilerlemesinden yararlanan memura, mesleği ile
ilgili öğrenim dalında doktora yaptığı takdirde iki kademe ilerlemesi
uygulanır.
10 – Doktora üstü üniversite doçentliği unvanını üniversitede görevli iken kazananlara bir derece, diğer memuriyetlerde iken bu unvanı kazananlara iki kademe ilerlemesi uygulanır.
11 – (Değişik:
29/11/1984 - KHK - 243/1 md.) Mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak
suretiyle alınan; Başbakanlık, Bakanlık, Müsteşarlık ve bağımsız genel
müdürlükler müfettiş yardımcıları ile bağlı müfettiş yardımcıları ve Diyanet
İşleri Başkanlığı müfettiş yardımcıları, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı
Müfettiş Yardımcıları ve Sigorta Müfettiş Yardımcıları, Başbakanlık Uzman
Yardımcıları, Devlet Planlama Teşkilatı Uzman Yardımcıları; Devlet Personel
Başkanlığı Devlet Personel Uzman Yardımcıları; Başbakanlık Yüksek Denetleme
Kurulu Uzman Yardımcıları; Hazine Müsteşarlığı Bankalar Yeminli Murakıp
Yardımcıları, Stajyer Hazine Kontrolörleri, Maiyet memurları; Dışişleri
Bakanlığı meslek memurları; Maliye Bakanlığı Hesap Uzman Yardımcıları, Sigorta
Denetleme Uzman Yardımcıları ve Aktüer Yardımcıları, Bakanlıklar merkez
kuruluşu stajyer kontrolörleri, (Değişik:27/6/1989
- KHK - 375/4 md.) İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçi Yardımcıları,
Devlet Bütçe Uzman Yardımcıları, Mali Suçları Araştırma Uzman Yardımcıları,
Tüketici ve Rekabet Uzman Yardımcıları, Marka Uzman Yardımcıları, Patent Uzman
Yardımcıları, Çevre ve Orman Uzman Yardımcıları, (...) Özürlüler Uzman
Yardımcıları, Vergi, Muhasebe ve Millî Emlak Denetmen Yardımcıları,Sosyal
Yardım Uzman Yardımcıları, Aile ve Sosyal Araştırma Uzman Yardımcıları, Kadının
Statüsü Uzman Yardımcıları, Bağ-Kur Denetmen Yardımcıları, Sosyal Güvenlik
Uzman Yardımcıları, Çalışma Uzman Yardımcıları ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzman
Yardımcıları, Yurt Dışı İşçi Hizmetleri Uzman Yardımcıları, İş Sağlığı ve
Güvenlik Uzman Yardımcıları, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzman
Yardımcıları, Kültür ve Turizm Uzman Yardımcıları, Denizcilik Uzman
Yardımcıları, Gümrük Uzman Yardımcıları, Sosyal Sigorta Uzman
Yardımcıları,Teknik Yardım Uzman Yardımcıları, Devlet Muhasebe Uzman
Yardımcıları, Devlet Malları Uzman Yardımcıları, Maliye Uzman Yardımcıları,
Devlet Gelir Uzman Yardımcıları, Milli Emlak Uzman Yardımcıları, Vergi
İstihbarat Uzman Yardımcıları, Gelir uzman Yardımcıları, Dış Ticaret
Müsteşarlığı Dış Ticarette Standardizasyon Denetmen Yardımcıları, Bakanlık ve
bağlı kuruluşların A.B. Uzman Yardımcıları, Hazine Uzman Yardımcıları, Dış
Ticaret Uzman Yardımcıları, Türkiye İstatistik Kurumu Uzman Yardımcıları,
İlköğretim Müfettiş Yardımcıları ile İçişleri Bakanlığı Planlama Uzman
Yardımcıları, İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcıları, Belediye Müfettiş
Yardımcıları, Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri
İşletme Başkanlığı Müfettiş Yardımcılarının özel yeterlik sınavı yönetmeliklerine
göre yapılacak yeterlik sınavlarında başarı göstererek Müfettişliğe,
Kaymakamlığa, Başbakanlık Uzmanlığına, Devlet Planlama Uzmanlığına, Devlet
Personel Uzmanlığına, Bankalar Yeminli Murakıplığına, Hesap Uzmanlığına,
Sigorta Denetleme Uzmanlığına ve Aktüerliğine, Kontrolörlüğe, İçişleri
Bakanlığı Dernekler Denetçiliğine, Devlet Bütçe Uzmanlığına, Sosyal Güvenlik
Uzmanlığına, Çalışma Uzmanlığına, Mali
Suçları Araştırma Uzmanlığına, Tüketici ve Rekabet Uzmanlığına, Marka
Uzmanlığına, Patent Uzmanlığına, Çevre ve Orman Uzmanlığına, Özürlüler
Uzmanlığına, Vergi, Muhasebe ve Millî Emlak Denetmenliğine,Sosyal Yardım
Uzmanlığına, Aile
ve Sosyal Araştırma Uzmanlığına, Kadının Statüsü Uzmanlığına, Bağ-Kur
Denetmenliğine, Sosyal Güvenlik Uzmanlığına, Çalışma Uzmanlığına, Yurt Dışı
İşçi Hizmetleri Uzmanlığına, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlığına, Çalışma ve
Sosyal Güvenlik Eğitim Uzmanlığına, Kültür ve Turizm Uzmanlığına, Denizcilik
Uzmanlığına, Gümrük Uzmanlığına, Sosyal Sigorta Uzmanlığına, Teknik Yardım
Uzmanlığına, Devlet Muhasebe Uzmanlığına, Devlet Gelir Uzmanlığına, Devlet
Malları Uzmanlığına, Maliye
Uzmanlığına, Gelir Uzmanlığına,
Milli Emlak Uzmanlığına,
Vergi İstihbarat Uzmanlığına, Dış Ticaret Müsteşarlığı
Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenliğine, bakanlık ve bağlı
kuruluşların A.B. Uzmanlığına,
Hazine Uzmanlığına, Dış
Ticaret Uzmanlığına, Türkiye
İstatistik Kurumu Uzmanlığına, İlköğretim
Müfettişliğine, İçişleri Bakanlığı Planlama Uzmanlığına, İstihdam ve
Meslek Uzmanlığına, (...)(1) Dışişleri meslek memurluğunda ise
Dışişleri Bakanlığınca sınavla girilmesi
şart koşulan bir dereceye atanmaları sırasında ve bir defaya mahsus olmak üzere
haklarında ayrıca bir derece yükselmesi uygulanır.
12 – a) Memuriyete girmeden önce veya memurlukları sırasında ortaokul ve dengi
veya lise ve dengi öğrenim üzerine hizmet içi eğitim sayılmayan ve öğrenim
süreleri en az aralıksız 1 veya 2 öğrenim yılı olan ve kurumlarınca açılan
mesleki kursları bitirenler hakkında; 1 yıllık öğrenim için 1 kademe, 2 yıldan
az olmayan öğrenim için 1 derece yükselmesi uygulanır.
b) Lise ve dengi okulları bitirdikten sonra memurlukları sırasında Milli Eğitim
Bakanlığınca belli edilen ve kurumlarınca düzenlenen bir yıl süreli mesleki
hizmet içi eğitim kurslarını tamamlayanların bulundukları derece ve kademelere
bir kademe ilave edilir.
c) Memuriyetleri sırasında Türkiye ve Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsünü
bitirenlere her başarılı öğrenim yılı için öğrenim süreleri kadar (2 yılı geçmemek
şartiyle) her yıl için bir kademe ilerlemesi uygulanır.
d) (İptal: Ana. Mah.'nin 16/4/2003 tarih ve E.: 2003/22, K.: 2003/34 sayılı
kararı ile.;Yeniden düzenleme: 17/9/2004 – 5234/1 md.) Memuriyette iken
veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tâbi kurumlarda çalışanlar dahil)
üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve
normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin
ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin
giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin
tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek
suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.
B) Öğrenim durumları itibariyle (A)
bendinde gösterilen yükselinebilecek derece ve kademelerden farklı olanlar
aşağıda gösterilmiştir.
1 – Lise ve lise dengi mesleki veya teknik öğretim görenlerden, öğrenim
eksikliğini giderecek hizmet içi eğitimden geçerek, Devlet Personel Dairesi
tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenecek esaslara göre yapılacak özel
yükselme sınavlarında başarı gösterenler 1 inci derecenin son kademesine kadar
yükselebilirler.
2 – (A) bendinin 12 nci fıkrasının (a) şıkkında gösterilenler 3 üncü derecenin
son kademesine kadar yükselebilirler.
3 – (Değişik: 23/12/1988 - KHK - 351/3 md.) Emniyet Hizmetleri Sınıfı
mensuplarından:
a) Emniyet müdürleri ve bu sıfatı taşımakta olan emniyet teşkilatı mensupları
ile başkomiser ve emniyet amirleri dışında kalanlar 3 üncü derecenin son
kademesine,
b) Başkomiser ile emniyet amirleri 2 nci derecenin son kademesine,
c) Emniyet müdürleri ve bu sıfatı taşımakta olan emniyet teşkilatı mensupları 1
inci derecenin son kademesine, kadar yükselebilirler.
C) 1 - Teknik hizmetler sınıfına girenlerden memurluğa girmeden önce yurt
içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest olarak veya resmi veya özel
müesseselerde ifa edenlerle memuriyetten ayrıldıktan sonra bu işlerde çalışarak
yeniden memuriyete girmek isteyenlerin teknik hizmetlerde geçen süresinden bu
kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü edilen kurumlarda geçen sürenin
tamamı ve geri kalan sürenin 3/4 ü toplamı memuriyette geçmiş sayılarak bu
süreler her yılı bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl için bir derece yükselmesi
verilmek suretiyle değerlendirilir.
2 – Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına girenlerden
memurluğa girmeden önce yurt içinde veya yurt dışında mesleklerini serbest
olarak veya resmi veya özel kurumlarda yapanlarla, memurluktan ayrıldıktan
sonra bu işlerde çalışarak yeniden memurluğa girmek isteyenlerin sağlık
hizmetlerinde geçen süresinden, bu kanun ve bu kanunun 87 nci maddesinde sözü
edilen kurumlarda geçen süreleri ile 196 ncı maddede belirtilen şekilde tespit
edilecek mahrumiyet bölgelerinde en az 3 yıl çalışanların veya çalışacak
olanların sürelerinin tamamı ve geri kalan sürelerinin 3/4 ü toplamı memurlukta
geçmiş sayılarak bu sürelerin her yılı için bir kademe ilerlemesi ve her üç
yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
3 – Avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin memuriyete girmeden önce veya
memurluktan ayrılarak serbest avukatlıkla geçirdikleri sürelerin 3/4 ü
memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve
her üç yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
4 – Basın Kartları Yönetmeliğine göre, basın kartına sahip olmak suretiyle
gazetecilik yaparak memurluğa girenlerin; meslekleriyle ilgili görevlerde
istihdam edilmeleri şartiyle, fiilen gazetecilik yaparak geçirdikleri sürenin
3/4 ü fiilen memuriyette geçmiş sayılarak, bu sürenin her yılı bir kademe
ilerlemesi ve her üç yılı bir derece yükselmesi verilmek suretiyle
değerlendirilir.
5 – Özel okullarda öğretmenlik veya yöneticilik yaptıktan sonra Milli Eğitim
Bakanlığı emrinde memuriyet kabul edenlerin özel okullarda geçen hizmet
sürelerinin 2/3 ünün her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılı bir derece
yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
Yukarıdaki fıkralara göre, değerlendirilecek hizmet süresinden sadece özel
sektörde geçen süre 12 yılı geçemez.
Ancak, T. C. Emekli Sandığı ve Sosyal Sigortalar kanunlarına tabi görevlerde
bulunmuş olanların kazanılmış hakları saklıdır.
Yapılacak intibak neticesinde ilgililerin girecekleri dereceler öğrenim
durumlarına göre yükselebilecekleri derecenin son kademe aylığını geçemez.
6 – Bu kanunun 4 üncü ve 237 nci maddesinin (e) fıkrasına göre sözleşme ile
istihdam edilenlerin, memuriyete geçirilmeleri halinde, sözleşmeli olarak
geçirdikleri hizmet süreleri, her yıl için bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl
için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle değerlendirilir.
7 – 2834 ve 2836 sayılı kanunlara göre kurulmuş olan Tarım Kredi ve Tarım Satış
Kooperatiflerinde çalışanlardan sonradan memuriyete girenlerin bu
kooperatiflerde geçen hizmetlerinin 12 yılı geçmemek üzere her yıl için bir
kademe ilerlemesi ve her üç yılı için bir derece yükselmesi verilmek suretiyle
değerlendirilir.
D) Memur iken, girişteki öğrenim derecelerinden bir üst derecedeki öğrenimi
tamamlayanlar, bu üst öğrenim derecesi için 36 ncı maddede yazılı memuriyete
giriş derecelerinde boş kadro bulunduğu takdirde bu kanunun 68 inci maddesinde
yazılı derece yükselmesinde süre kaydı aranmaksızın bu derecedeki görevlere
atanabilirler. 68 inci maddenin (A) bendinin (b) ve (c) fıkralarındaki hükümler
saklıdır.
E) Sınıfların giriş
derecelerinin ileri kademelerinden işe
başlayanlarla yukarıdaki fıkralar
uyarınca kendilerine kademe ilerlemesi
uygulananların, kademe ilerlemesine tekabül
eden süreleri 68 inci maddede derece
yükselmesi için gerekli olduğu öngörülen sürelerin hesabında
ayrıca değerlendirilir. Artan süreler üst derece ve kademedeki kanuni bekleme
süresinde geçmiş sayılır.
F) (Değişik birinci fıkra: 24/11/1994 - 4049/8 md.) Bu kanunla tespit
edilen çeşitli hizmet sınıfları mensuplarından Cumhurbaşkanlığı Genel
Sekreterliği ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilatlarında
asli ve sürekli görevlerde bulunanların kadro, ünvan, derece, ek gösterge, makam
tazminatı ve benzeri mali hakları ile intibak ve diğer özlük haklarının tespit
ve kullanılması ile ilgili yetkiler Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanına aittir.
Bu kanunla tespit edilen çeşitli hizmet sınıflarına dahil olup da MİT
Müsteşarlığı emrinde çalışan MİT mensuplarının atama, derece yükselmesi ve
kademe ilerlemesi ve disiplin hükümleri ile ilgili yetkilerin kullanılmasının
düzenlenmesi Başbakana aittir.
Milli İstihbarat hizmetleri sınıfına yapılan atamalarda bu maddenin (A)
bendinin (8/a- b) fıkralarındaki derece ve kademe ilerlemesi ile ilgili
hükümleri uygulanır.
G) Bu maddede sayılan sınıfların ve fıkraların kapsamının tayininde, benzeri
veya eşdeğer öğrenim veya hizmetler; ilgili Bakanlık veya kuruluşun teklifi
üzerine alakalı öğretim kurumu ile Milli Eğitim Bakanlığının muadelet tevsiki
ve Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Dairesinin mütalaası alınarak Bakanlar
Kurulunca tespit olunur.
Yükselinebilecek
derecenin üstünde bir dereceye yükselme:
Madde 37 – (Yeniden düzenleme 29/11/1984 - KHK - 243/2 md.)
Bu kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev
unvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden
aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve
daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak
aylıkları kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltilir.
Kademe:
Madde 38 – Kademe, derece içerisinde, görevin önemi veya sorumluluğu
artmadan, Devlet memurunun olumlu sicil almasına ve bulunduğu derecedeki hizmet
süresine bağlı olarak aylığındaki ilerleyiş adımıdır.
Sınıf dışında kadro ihdas edilemiyeceği:
Madde 39 – Bu kanuna tabi kurumlarda sınıflar dışında memurluk kadroları
ihdas edilemez.
Memuriyete girişte yaş:
Madde 40 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/11 md.)
Genel olarak 18 yaşını tamamlıyanlar Devlet memuru olabilirler.
Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve
Türk Medeni Kanununun 12 nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartiyle
Devlet memurluklarına atanabilirler.
Sınıflandırmada
öğrenim unsuru:
Madde 41 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12/1
md.; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Genel olarak ortaokulu bitirenler memur olabilirler. Ortaokul mezunlarından
istekli bulunmadığı takdirde ilkokulu bitirenlerin de alınması caizdir. Bir
sınıfta belli görevlere atanabilmek veya bu görevlerde belli derecelere
yükselebilmek için, kuruluş kanunları veya bu kanun ve kuruluş kanunlarına
dayanılarak çıkarılacak yönetmelikler ile işin gereğine göre daha yüksek
öğrenim dereceleri veya muayyen fakülte, okul veya öğrenim dallarını veya
meslek içi veya meslekle ilgili eğitim programlarını bitirmiş olmak veya
yabancı dil bilmek gibi şartlar konulabilir.
Yetişme ve deneme süresi:
Madde 42 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/13 md.)
Göstergeler:
Madde 43 – (Değişik: 12/2/1982 - 2595/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylık ve ek
göstergeleri aşağıda gösterildiği şekilde tespit edilir:
A) Aylık Göstergesi: Bütün sınıflar itibariyle her derece ve kademenin
aylıklarının hesaplanmasına esas teşkil edecek Aylık Gösterge Tablosu aşağıdaki
I Numaralı Cetvelde gösterilmiştir.
I Numaralı Cetvel
AYLIK GÖSTERGE TABLOSU (1)
Kademeler
Dereceler
1
2
3
4
5
6
7
8 9
1
1320 1380 1440
1500
–
–
–
– –
2
1155 1210
1265 1320
1380
1440
–
– –
3
1020 1065 1110
1155 1210
1265 1320
1380 –
4
915 950
985 1020
1065 1110
1155 1210
1265
5
835 865
895
915
950
985 1020
1065 1110
6
760 785
810
835
865
895
915
950 985
7
705 720
740
760
785
810 835
865 895
8
660 675
690
705
720
740
760
785 810
9
620 630
645
660
675
690 705
720 740
10
590 600
610
620
630
645
660
675 690
11
560 570
580
590
600
610
620
630 645
12
545 550
555
560
570
580
590
600 610
13
530 535
540
545
550
555
560
570 580
14
515 520
525
530
535
540
545
550 555
15
500 505
510
515
520
525
530
535 540
B) (Değişik: 9/4/1990 - KHK - 418/2 md.;
iptal: Ana. Mah.'nin 5/2/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 sayılı
Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK - 527/2 md.) Ek Gösterge: Bu
Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıkları; hizmet sınıfları,
görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II
sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle
hesaplanır. II sayılı cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya ve yeni
unvanlar ilave etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu ek göstergeler, ilgililerin belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları
sürece ödemelere esas alınıp, terfi bakımından kazanılmış hak sayılmaz.
Kurumların 1,2,3 ve 4 üncü dereceli kadrolarına atananlara uygulanacak ek
göstergeler, ilgililerin daha önce bulunmuş oldukları kariyerleri ile ilgili
sınıf veya ekli I sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfı (g)
bölümünde belirtilen görevlerde kazanılmış hak aylık derecelerine göre
alabilecekleri ek göstergelerden düşük olamaz.
(Değişik: 23/2/1995 - KHK - 547/7 md.)
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Başkan ve Üyelikleri,Milli Eğitim Bakanlığı
Talim ve Terbiye Kurulu Başkan ve üyelikleri,Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
Yüksek Fen Kurulu Başkan ve Üyelikleri, Müşavir ve 1'inci dereceden uzman
ünvanlı kadrolara atananlara bu kadrolarda bulundukları sürece daha önce almış
oldukları en yüksek ek gösterge üzerinden ödeme yapılır.
Kadroları Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfına dahil olanlara, bu maddede
gösterilen emsallerini geçmemek üzere Başbakan tarafından tespit edilecek ek
gösterge rakamları uygulanır.
Çalışma yaş hadleri:
Madde 44 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/15 md.)
Memurun başka sınıfta ve derecesinin altında bir görevde
çalıştırılmıyacağı:
Madde 45 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir
derecenin görevinde çalıştırılamaz.
(Değişik: 12/2/1982 - 2595/2 md.) 5 inci ve daha aşağı derecelerdeki
kadrolara, derece yükselmesi için gerekli nitelikleri haiz memur bulunmaması
hallerinde, 36 ncı maddede belirtilen öğrenim durumları itibariyle tespit
olunan yükselinebilecek dereceyi aşmamak ve karşılık gösterilecek kadro
derecesi kazanılmış hak aylık derecelerinin üç üst derecesinden fazla olmamak
kaydıyla, bu dereceler karşılık gösterilerek, kendi derecesi ile aynı sınıftan
memur atanması mümkündür.
Bu gibiler, işgal ettikleri kadroda kazanılmış derece ve kademelerinin aylığını
almaya devam ederler ve kazanılmış aylıklarındaki kademe ilerlemesi ve derece
yükselmesi genel esaslara göre yapılır. Karşılık gösterilen kadrolar, ilgililer
için kazanılmış hak teşkil etmez.
KISIM - III
Devlet Memurluğuna Alınma
BÖLÜM:1
Usul
Atama yapılacak boş kadroların bildirilmesi:
Madde 46 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/12 md.)
Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları (Milli İstihbarat Teşkilatı
Müsteşarlığı hariç), personel atamasına lüzum gördükleri boş kadroların
sayılarını, sınıf ve derecelerini belirterek Devlet Personel Başkanlığına
bildirirler.
Duyurma:
Madde 47 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/13 md.)
Devlet Personel Başkanlığı atama yapılacak boş kadroların sınıf ve
derecelerini, kadroların bulundukları kurum ve yerlerini, kadrolara alınacak
personel sayılarını, alınacak personelin genel ve özel şartlarını, en son başvurma
tarihini, başvurulacak mercileri, sınav yerlerini ve zamanlarını ve gerek
görülen diğer bilgileri başvurma süresinin bitiminden en az 15 gün önce Resmi
Gazete, radyo, televizyon ve ülke çapında tirajı yüksek gazetelerden asgari
biri ve uygun görülecek diğer araçlar ile duyurur.
Sınavsız atama yapılacak yerlere kadro adedinden fazla istekli bulunduğu
takdirde açılacak sınavın gün ve yeri yukarıdaki şartlara uygun olarak ayrıca
duyurulur.
BÖLÜM : 2
Şartlar
Genel ve özel şartlar:
Madde 48 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/14 md.)
Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel ve özel şartlar aranır.
A) Genel şartlar:
1. Türk Vatandaşı olmak,
2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,
3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,
4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
5. (Değişik: 10/1/1991 - 3697/1 md.) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan
suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere,ağır hapis veyahut 6
aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı
işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref
ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç
kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını
açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmamak.
6. Askerlik durumu itibariyle;
a) Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut
ertelenmiş veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
7. 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına
engel olabilecek akıl hastalığı bulunmamak.
B) Özel şartlar:
1. Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen öğretim ve eğitim
kurumlarının birinden diploma almış olmak,
2. Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak.
Sınavlara katılma:
Madde 49 – (Yeniden düzenleme: 12/5/1982 - 2670/15 md.)
(Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/5 md.) Duyurulan Devlet kamu hizmet ve
görevlerine Devlet Memuru olarak girmek isteyenler, belirlenen şartları yerine
getirerek başvurularını yaparlar.
Devlet kamu hizmet ve görevlerine girmek isteyenlerden ilan edilen şartları
haiz bulunmayanlar bu sınavlara katılamazlar ve bu husus başvurulan merciler
tarafından kendilerine bir yazı ile bildirilir.
Sınav şartı:
Madde 50 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/6 md.)
Devlet kamu hizmet ve görevlerine Devlet memuru olarak atanacakların açılalacak
Devlet memurluğu sınavlarına girmeleri ve sınavı kazanmaları şarttır.
Sınavların yapılmasına dair usul ve esaslar ile sınava tabi tutulmadan
girilebilecek hizmet ve görevler ve bunların tabi olacağı esaslar Devlet
Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir genel yönetmelikle düzenlenir.
(Değişik: 30/5/1997 - KHK - 572/14 md.) Özürlüler için sınavlar, özürlü
kontenjanı açık olan kurum ve kuruluşlarca ilk defa Devlet memuru olarak
atanacaklar için açılan sınavla eş zamanlı, böyle bir sınava ihtiyaç
duyulmamışsa, özürlü kontenjanı açığı bulunduğu sürece ayrı zamanlı olmak üzere
özür grupları ve ulaşılabilirlikleri gözönüne alınarak yapılır.
(Ek: 30/5/1997 - KHK - 572/14 md.) Özürlüler için sınavlar, özürlü
grupları dikkate alınarak sınav sorusu hazırlamak ve değerlendirmek üzere özel
sınav kurulu teşkil edilerek ayrı yapılır.
Sınav
sonuçları:
Madde 51 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/7 md.)
Sınav sonuçları, ilgili kurumda teşkil edilen sınav komisyonlarının
sorumluluğunda belirlenecek başarılı olanların isimleri başarı sıralarına göre
ilan edilir ve yazı ile de ilgililere bildirilir.
İlan edilen sınav sonuçları müteakip sınav tarihine kadar geçerlidir.
Kurumların memur ihtiyaçlarını karşılama
şekli:
Madde 52 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/18 md.)
Kurumların memur ihtiyaçları yayınlanan sınav sonuçlarında belirlenen başarı
sırasına göre ilgili kurumlarca atama yapılmak suretiyle karşılanır.
Müteakip sınav dönemine kadar kurumların acil ihtiyaçları; sınavlara girip
kazanmış ancak yeterli kadro olmaması nedeni ile ataması yapılamayanlardan;
yayınlanan başarı sırasına göre karşılanabilir.
Yapılan atamalar, ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına
bildirilir.
Özürlülerin
devlet memurluğuna alınmaları:
Madde 53 – (Yeniden
düzenleme: 12/2/1982 - 2595/3 md.)
(Değişik birinci fıkra: 1/7/2005-5378/20 md.) Mevzuata
uygun olmak kaydıyla; özürlülerin mesleklerine uygun münhal kadrolara atanması,
mesleklerini icra veya infaza yardımcı araç ve gerecin kurumlarınca temin
edilmesi esastır. Özürlülerin Devlet memurluğuna alınma şartları ile hangi
işlerde çalıştırılacakları, mesleklerini icra ve infazda hangi yardımcı araç ve
gereçlerin kurumlarınca temin edileceği, zihinsel özürlülerin hangi görevlere
atanmasında asgari eğitim şartından istisna edileceği hususları Maliye
Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Özürlüler
İdaresi Başkanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca müştereken
hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
(Ek: 30/5/1997 - KHK - 572/15 md.) Kurum ve kuruluşlar bu Kanuna göre
çalıştırdıkları personele ait kadrolarda % 3 oranında özürlü çalıştırmak
zorundadır. %3'ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı
dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.
(Ek: 30/5/1997 - KHK - 572/15 md.) Kurum ve kuruluşlar, çalıştırdıkları
ve işten ayrılan özürlü personel sayısını üç ayda bir Devlet Personel
Başkanlığına bildirmekle yükümlüdür. Bu Kanun kapsamındaki kurum ve
kuruluşlarda, ikinci fıkrada tespit edilen oranda özürlü personel çalıştırma
yükümlülüğünün yerine getirilmesinin takip ve denetiminden Devlet Personel
Başkanlığı sorumludur.
BÖLÜM: 3
Adaylık
Adaylığa kabul edilme:
Madde 54 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/19 md.)
Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki
sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca
memur adayı olarak atanırlar.
Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan
çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.
Adayların yetiştirilmesi:
Madde 55 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/20 md.)
Aday olarak atanan memurların önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili
temel eğitime, bilahara sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi
tutulmaları ve Devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları
şarttır.
Temel eğitim ile hazırlayıcı eğitim aynı kurumda yapılır.
Eğitim süreleri, programları, değerlendirme esasları ve hangi kurumların
sorumluluğunda yapılacağı ve diğer hususlar Başbakanlıkça hazırlanacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
Adaylık devresi içinde göreve son verme:
Madde 56 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/21 md.)
Adaylık süresi içinde temel ve hazırlayıcı eğitim ve staj devrelerinin her
birinde başarısız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde
memuriyetle bağdaşmıyacak durumları, göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin
sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişkileri
kesilir.
İlişkileri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığına
bildirilir.
Adaylık süresi sonunda başarısızlık:
Madde 57 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/22 md.)
Adaylardan en geç iki yıl içinde Devlet memuru olabilmeleri için olumlu sicil
alamayanların sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile
ilişikleri kesilir. İlişkileri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet
Personel Başkanlığına bildirilir.
Adaylık devresi içinde veya sonunda, 56 ncı ve bu madde hükümlerine göre
ilişikleri kesilenler (sağlık nedenleri hariç) 3 yıl süre ile Devlet
memurluğuna alınmazlar.
KISIM - IV
Hizmet Şartları ve Şekilleri
BÖLÜM: 1
Atanma
Asli memurluğa atanma:
Madde 58 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/23 md.)
Adaylık devresi içinde eğitimde başarılı olan ve olumlu sicil alan adaylar
sicil amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile onay tarihinden
geçerli olmak üzere asli memurluğa atanırlar.
Asli memurluğa geçme tarihi adaylık süresinin sonunu geçemez.
İstisnai memurluklar:
Madde
59–(Değişik: 30/5/1974-KHK/12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975-1897/1 md.)
(Değişik:
29/11/1984 - KHK - 243/8 md.) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile
Türkiye Büyük Millet Meclisinin memurluklarına, Başbakan Başmüşaviri, Savunma
Sanayii Müsteşarlığı ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığına ait Başkan, Başkan
Yardımcısı, Hukuk Müşaviri, Daire Başkanı, Uzman, Uzman Yardımcısı, Müşavir
Avukat ve Şube Müdürleri (Uzman), Başbakan Müşavirliklerine, Özelleştirme
İdaresi Başkanlığında Başkan, Başkan Yardımcısı, Başkanlık Müşaviri, Daire
Başkanı, Proje Grup Başkanı ve Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğine(4)
Başbakanlık ve Bakanlık Müşavirlikleriyle Basın ve Halkla İlişkiler
Müşavirliklerine, Başbakanlık Basın Müşavirliğine, Türkiye İstatistik Kurumu
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğine, Gelir İdaresi Başkanlığında Basın ve
Halkla İlişkiler Müşavirliğine, Bakanlar
Kurulu Sekreterliğine, Milli Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri
kadrolarında veya kadro açıklamalar bölümünde özel nitelikli olarak gösterilen
görev yerlerine, Özel Kalem Müdürlüklerine, Valiliklere, Büyükelçiliklere,
Elçiliklere, Daimi Temsilciliklere, dış kuruluşlarda çalışma müşavirlikleri
nezdinde görevlendirilecek sendika uzmanlıklarına, Din İşleri Yüksek Kurulu
Üyeliklerine, Milli İstihbarat Teşkilatı memurluklarına, Milli Güvenlik Kurulu
Genel Sekreterliği Müşavirliklerine, Hukuk Müşavirliğine ve Genel Sekreter
Sekreterliğine, bu Kanunun atanma, sınavlar,kademe ilerlemesi ve dereceye
yükselmesine ilişkin hükümleriyle bağlı olmaksızın tahsis edilmiş derece aylığı
ile memur atanabilir.Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirlikleri ile Devlet
Konservatuvarında görevlendirilecek uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere
sahip Devlet sanatçılarının, olimpiyat şampiyonluğu veya olimpik spor
dallarından birinde büyükler kategorisinde birden fazla Dünya şampiyonluğu
kazananlar arasından atanacak spor müşavirlerinin atama ve ilerlemelerinde de
bu hükümler uygulanır.
Birinci fıkrada sayılan memurların bulundukları bu kadrolar emeklilik aylığının
hesabında ve diğer memurluklara naklen atanmalarında herhangi bir sınıf için
kazanılmış hak sayılmaz. Bu görevlerde bulunan memurların emeklilik kıdemleri
yürümekte devam eder.
(Son fıkra mülga: 11/9/1987 - KHK 276/13 md.; Aynen kabul: 24/2/1988 - 3409/13
md.)
İstisnai memurluklara atanmada aranacak şartlar:
Madde 60 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
İstisnai Devlet memurluklarına 48 inci maddede yazılı genel şartları taşıyan
kimselerden atanmalar yapılabilir.
Kuruluş kanunlarındaki özel hükümler saklıdır.
Ancak, Devlet sanatçılarında aranacak nitelikler bir yönetmelikle belirtilir.
Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine atanabilmek için ise, bir yabancı dili
çok iyi bilmek ve özel yönetmeliğinde belirtilecek diğer nitelikleri taşımak
şarttır.
İstisnai memurluklara atananlara bu Kanunun uygulanacak hükümleri:
Madde 61 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen Kabul: 15/5/1975-1897/1 md.)
60 ıncı madde gereğince istisnai memurluklara atananlar hakkında bu Kanunun atanma,
sınavlar, kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi dışında kalan bütün hükümleri
uygulanır.
Ancak istisnai bir memuriyet kadrosuna atananlar, atandıkları kadronun derece
aylığının ilk kademesini kazanılmış hak olarak elde ettikleri tarihten
itibaren, haklarında bu kanunun kademe ilerlemesi ve derece yükselmesine dair
hükümleri uygulanır.
Şu kadar ki, Başbakanlık ve Bakanlıklar özel kalem müdürlüklerine, valiliklere,
büyükelçiliklere, elçiliklere, daimi temsilciliklere atananların, atandıkları
derecelerde geçirdikleri süreler, kazanılmış
hak sayılmamak şartiyle, kademe ilerlemesinde (üst dereceye atanmaları halinde
161 inci maddenin A bendi uyarınca) değerlendirilir.
Atamalarda görev yerine hareket ve işe başlama süresi:
Madde 62 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
İlk defa veya yeniden veyahut yer değiştirme suretiyle;
a) Aynı yerdeki görevlere atananlar atama emirlerinin kendilerine tebliğ
gününü,
b) Başka yerdeki görevlere atananlar, atama emirlerinin kendilerine tebliğ
tarihinden itibaren 15 gün içerisinde o yere hareket ederek belli yol süresini,
İzleyen iş günü içinde işe başlamak zorundadırlar. Savaş ve olağanüstü hallerde
bu süre Bakanlar Kurulu Kararı ile kısaltılabilir.
Yukarıdaki süreler;
1 - Kanuni izinlerin kullanılması veya geçici bir görevin yapılması sırasında
başka bir göreve atanan memurlar için iznin veya geçici görevin bitimi,
2 - Hesaplarını, yerlerine gelenlere devir zorunda bulunan sayman ve sayman
mutemetleri için devrin sona ermesi,
3 - Eski görevlerine devamları kurumlarınca yazılı olarak tebliğ edilenler için
yerlerine atanan memurların gelmesi veya yeni görev yerlerine hareketlerinin
kurumlarınca tebliği,
tarihinde başlar.
(Değişik: 12/2/1982 - 2595/4 md.) Yer değiştirme suretiyle yapılan
atamalarda memurlara atama emirleri tebliğ edilince yollukları, ödeme emri
aranmaksızın, saymanlıklarca derhal ödenir. Memurun izinli ve raporlu olması
tebligata engel olmamakla beraber (a) ve (b) bentlerindeki süreler izin ve
rapor müddetinin bitmesinde başlar.
Bu maddede geçen "yer" deyiminin kapsamı İçişleri ve Maliye
Bakanlıklarınca birlikte belirtilir.
İşe başlamama halinde yapılacak işlem:
Madde 63 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
(Değişik: 12/5/1982 - 2670/24 md.) Bir göreve ilk defa veya yeniden
atananlardan belge ile ispatı mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın 62 nci
maddedeki süre içinde işe başlamayanların atanmaları iptal edilir ve bunlar 1
yıl süreyle Devlet memuru olarak istihdam edilemezler. Bunların belge ile
ispatı mümkün zorlayıcı sebepler nedeniyle göreve başlamama hali iki ayı aştığı
takdirde atama işlemi atamaya yetkili makamlarca iptal edilir.
Başka yerdeki bir göreve atananlardan 62 nci maddedeki süre içinde hareket
ederek belli yol süresi sonunda yeni görevlerine başlamayanlara, eski
görevlerinden ayrılış ve yeni görevlerine başlayış tarihleri arasında aylık
verilmemek şartı ile 10 günlük bir süre daha verilebilir. Belge ile ispatı
mümkün zorlayıcı sebepler olmaksızın bu süre sonunda da yeni görevlerinde işe
başlamayanlar memuriyetten çekilmiş sayılırlar.
BÖLÜM : 2
Devlet Memurluğunda İlerleme ve Yükselmeler
Kademelerde ilerleme şartları:
Madde 64 – Devlet memurunun kademede ilerlemesi için aşağıdaki şartların
bulunması lazımdır:
A) Bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması,
B) O yıl içinde olumlu sicil almış bulunması,
C) Bulunduğu derecede ilerliyebileceği bir kademenin bulunması,
(Ek: 29/1/1984 - KHK 243/9 md.) Devlet memurlarından 6 yıllık sicil notu
ortalaması 90 ve daha yukarı olanların aylık derecelerinin yükseltilmesinde
dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.
(Ek : 9/4/1990 - KHK - 418/4 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 5/2/1992 tarih ve E.
1990/22, K. 1992/6 Sayılı Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK -
527/4 md.) Ancak,72 nci madde gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere
mecburi olarak sürekli görevle atanan Devlet Memurlarından kalkınmada 1 inci
derecede öncelikli yörelerde bulunanlara (Erzurum ve Artvin İl'leri dahil) bu
yörelerde fiilen çalışmak suretiyle başarılı geçirilen her iki yılın
karşılığında aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere ayrıca
bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen
çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.
Kademe ilerlemelerinin toplu onayla yapılması:
Madde 65 – (Değişik: 26/6/1984 - KHK 241/2 md.)
64 üncü maddede belirtilen şartları haiz her sınıf ve derecedeki memurlar hak
kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere ve başkaca bir işleme gerek
kalmaksızın bir ileri kademeye ilerlemiş sayılırlar. Kademe ilerlemesine hak
kazanamayan memurlar kurumlarınca her ay alınacak toplu onaylarla belirlenir.
Kademe ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstehak olmadıkları sonradan
tesbit edilenlerin kademe ilerlemeleri, ilerlemiş sayıldıkları tarihten geçerli
olmak üzere iptal edilir.
Derece yükselmelerinde ve kademe ilerlemelerinde onay merci:
Madde 66 – (Değişik: 26/6/1984 - KHK 241/3 md.)
Derece yükselmesi ve kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili
amirdir. Onay mercileri kademe ilerlemeleri ile ilgili yetkilerini
devredebilirler.
Bakanlar Kurulu Kararı veya ortak kararla atanmış olanların görev değişikliği
niteliğinde olmayan derece yükselmeleri ilgili Bakanın veya yetkili kıldığı
makamın onayı ile olur.
Üst derece kadroya atanmış olup da, kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas
aylık dereceleri daha aşağıda bulunanların (45 inci maddeye göre kadro karşılık
gösterilmek suretiyle yapılan atamalar hariç) kazanılmış hak ve emeklilik
keseneğine esas aylık derecelerinin yükseltilmeleri için bu durumun devam
ettiği sürece, yukarıdaki fıkralarda belirtilen onaya gerek yoktur.
Kadrosuzluk sebebiyle derece yükselmesi yapamayanların aylıkları:
Madde 67 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/10 md.)
Diğer şartları taşımakla birlikte üst derecelerde (...)(1) kadro
olmadığı için derece yükselmesi yapamayan memurların kazanılmış hak aylıkları,
öğrenim durumları itibariyle yükselebilecekleri dereceyi aşmamak şartıyla işgal
etmekte oldukları kadroların üst derecesine yükseltilebilir. (1)
Derece yükselmesinin usul ve şartları:
Madde 68 – (Değişik: 12/2/1982 - 2595/5 md.)
A) Derece yükselmesi yapılabilmesi için:
a) (Değişik: 26/6/1984 - KHK 241/4 md.) Üst dereceden boş bir kadronun
bulunması,
b) Derecesi içinde en az 3 yıl ve bu derecenin 3 üncü kademesinde 1 yıl bulunmuş,
c) Kadronun tahsis edildiği görev için öngörülen nitelikleri elde etmiş,
d) Sicil bakımından üst dereceleri yükselebilecek nitelikte bulunduğunun
saptanmış,
olması şarttır.
B) (Değişik: 4/5/1984 - KHK 199/1 md.) Eğitim ve öğretim hizmetleri
sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece
yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha
aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a. 1 nci dereceli görevlerden ek göstergesi 650 ve daha yukarıda olanlar için
en az 12 yıl,
b. 1 ve 2 nci derece görevlerden ek göstergesi 650'den az olanlar için en az 10
yıl,
c. 3 ve 4 ncü dereceli görevler için en az 8 yıl,
(Ek fıkra: 26/8/1993 - KHK - 501/1 md.; İptal Anayasa Mahkemesinin 6/10/1993
tarihli ve E. 1993/32, K. 1993/32 sayılı kararı ile)
(Değişik: 27/6/1989 - KHK - 375/7 Md.) 8.6.1984 tarih ve 217 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına dahil kurumlarda fiilen
çalışmış olması ve yüksek öğrenim görmüş bulunması şarttır. Ancak dört
yıldan daha az süreli yüksek öğrenim görenler için yukarıdaki sürelere ikişer
yıl ilave edilir. Yasama Organı Üyeliğinde, Kanunlarla kurulan fonlarda,
muvazzaf askerlikte ve okul devresi dahil yedek subaylıkta ve uluslararası
kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yüksek öğrenim gördükten sonra özel
kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin 6 yılı geçmemek üzere 3/4'ü
yukarıdaki sürelerin hesabında dikkate alınır.
Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge
dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların
bu kadrolarda geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her "3" yıl
derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine
esas aylık derecelerinin yükselmesinde gözönüne alınır. Ancak atandıkları kadro
aylıkları, başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz.
İdari görevlere atanma:
Madde 69 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/11 md.)
Kurumlar, Eğitim ve Öğretim, Sağlık ve Yardımcı Sağlık ve Teknik Hizmetler
Sınıflarına dahil memurlardan, kariyerlerinden yararlanmak istediklerini 2 - 4
üncü dereceler arasındaki idari görevlere ait olup kazanılmış hak derecelerinin
iki altındaki derecelerden tesbit ve ihdas edilmiş kadrolara atayabilirler.
Bu suretle atanan memurların aylıkları kazanılmış hak dereceleri üzerinden
ödenir. Ancak kazanılmış aylık dereceleri ve kariyer hizmet sınıfları için
tesbit edilen ek gösterge, zam ve tazminatlar ile atandıkları görevlerin ek
gösterge, zam ve tazminatlarının farklı olması halinde fazla olanı ödenir.
İstisnai memurluklarda derece yükselmeleri ve kademe ilerlemeleri:
Madde 70 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/29 md.)
Bir sınıftan başka bir sınıfa geçme:
Madde 71 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
(Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/12 md.) Memurların eşit dereceler
arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri caizdir. Bu
şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda veya
kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda
sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde
geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.
Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri
sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa,
görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle
atayabilirler.
Eski sınıflarında, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir
derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni görevlerindeki
ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere
tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanıncaya kadar kendilerine
sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi
verilmez.
BÖLÜM: 3
Yer Değiştirmeler
Yer değiştirme suretiyle atanma:
Madde 72 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/25 md.)
Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine,
özelliklerine, Türkiye’nin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları
yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen
bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
(Değişik: 9/4/1990 - KHK - 418/5 md.;
İptal: Ana. Mah.'nin 5/2/1992 tarih ve E. 1990/22, K. 1992/6 Sayılı
Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK/527/5 md.) Yeniden veya yer
değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek
bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer
eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74
ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme
suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın
bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev
bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi
ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
(Ek: 9/4/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 5/2/1992 tarih ve E.
1990/22, K. 1992/6 Sayılı Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK/527/5
md.) Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık
olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve
tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;
a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen
illerde görevli olanlara % 60'ı,
b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50'si,
c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25'i,
kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.
Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.
(Ek: 9/4/1990 - KHK - 418/5 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 5/2/1992 tarih ve E.
1990/22, K. 1992/6 Sayılı Kararı ile; yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK/527/5
md.) Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle
sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir
surette geçemez. Bunların kademe ilerlemesi;emeklilik ve diğer bütün hakları ve
yükümlülükleri devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin
emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay
kendileri tarafından T.C. Emekli Sandığına yatırılması gerekir.
(Değişik: 29/11/1984 - KHK - 243/13 md.) Memurların atanamayacakları
yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine
atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer
değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak
bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu
yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak
suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar.
Karşılıklı olarak yer değiştirme:
Madde 73 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul; 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Aynı Kurumun başka başka yerlerde bulunan aynı sınıftaki memurları, karşılıklı
olarak yer değiştirme suretiyle atanmalarını isteyebilirler. Bu isteğin yerine
getirilmesi atamaya yetkili amirlerince uygun bulunmasına bağlıdır.
Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri:
Madde 74 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında, kurumların muvafakati ile
kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde
derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya öğrenim durumları
itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri mümkündür.
Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri için ise
atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki farkın 3
dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.
Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski
derecelerine tekrar atanmaları caizdir.
Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve
kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu
derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri
tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartiyle)
emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.
13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren
kurumlarla bu Kanuna tabi kurumlar
arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır. Aynı kanunun 4
üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna tabi olmayan
personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen giriş
derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni
bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden
süre kadar ilave edilir.(1)
Memurların diğer kurumlardan bu Kanuna
tabi kurumlara geçmeleri:
Madde 75 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK 2/5 md.)
Memurların kurumlarınca görevlerinin ve yerlerinin değiştirilmesi:
Madde 76 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle
memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar
çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara
naklen atayabilirler.
Memurlar istekleri ile, kurumlarında kazanılmış hak derecelerinin en çok üç
derece altında aynı veya başka yerlerdeki kadrolara atanabilirler.
Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski
derecelerine tekrar atanmaları mümkündür.
Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve
kademeleri genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber,atandıkları bu
derecelerde geçirdikleri süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri
tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartiyle)
emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.
Yabancı bir memleket veya uluslararası kuruluşta hizmet alma:
Madde 77 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
(Değişik: 23/12/1988 - KHK 351/4 md.) Yabancı memleketlerde veya
uluslararası kuruluşlarda kurumlarının muvafakatı ile görev alacak memurlara,
ilgili Bakanlığın teklifi ve Başbakanın izni ile (her üç yılda bir Başbakan'ın
izni alınmak kaydıyla) memuriyeti süresince toplam yabancı memleketlerde on
yıla, uluslararası kuruluşlarda yirmibir yıla kadar maaşsız izin verilebilir.
Yukarıdaki fıkraya göre izin alan memurların kadro ile ilişkileri devam eder ve
yabancı memleketlerde veya uluslararası kuruluşlarda görevde geçen süreler için
emeklilik hakları 5434 sayılı Kanunun 31 inci maddesi hükümlerine uyulmak kaydı
ile saklı kalır.
Bu kimselerin görevlerine dönmek istemeleri halinde; bu Kanunun sınav veya
seçme ile ilgili hükümleri dikkate alınmak suretiyle, yabancı memleketlerde
veya uluslararası kuruluşlarda geçirdikleri hizmet sürelerinin her yılı bir
kademe ilerlemesine ve her 3 yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde
ve boş kadro bulunduğu takdirde değerlendirilir.
Bilgilerini artırmak üzere dış memleketlere gönderilme:
Madde 78 – Mesleklerine ait öğrenimini bitirerek Devlet memurluğuna
alınmış ve asli memur olarak atanmış olanlardan mesleklerine ait hizmetlerde
yetiştirilmek,eğitilmek,bilgilerini artırmak veya staj yapmak üzere dış
memleketlere:
a) Kurumlarınca açılacak seçme veya yarışma sınavlarında başarı gösterenlere,
b) Dış burslara dayanılarak gönderilenlere,
İki yıla kadar ayrılma müsaadesi verilebilir.
Gerekirse bu süre en çok bir kat uzatılabilir.
Bilgilerini artırmak için yabancı memlekete
gönderilenlerin hak ve yükümlülükleri:
Madde 79 – (Değişik: 28/7/1971 - 1449/1 md.)
(Değişik birinci fıkra: 18/5/1994 - KHK - 527/6 md.) 78 inci maddede
yazılı olanlar kadrolarında bırakılırlar. Kadro karşılığı sözleşme ile istihdam
edilenlerin sözleşmeleri devam eder ve (Şahsen özel burs sağlayan ve bu burstan
istifade etmesi için kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi uygun
görülenler hariç) aylık ve diğer her türlü ödemeleri ile sözleşme ücretlerinin
Kanuni kesintilerinden sonra kalan net tutarının % 60'ını Kurumlarından
alırlar. Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve
yükümlülükleri devam eder. İzin bitiminde yol süresi hariç 15 gün içinde
görevlerine dönerler. Bunlardan kurumlarınca kendilerine maaşsız izin verilmesi
uygun görülenlerin bu süreleri keseneklerinin ve karşılıklarının kendileri
tarafından her ay T.C. Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartıyla
emeklilik yönünden eski derecelerinde değerlendirilir.
(Değişik: 22/8/1989 - KHK - 378/2 md.) Kurumlarınca gönderilenlere,
gittikleri ülkelerde sürekli görevle bulunan ve dokuzuncu derecenin birinci
kademesinden aylık alan meslek memurlarına ödenmekte olan yurtdışı aylığının
2/3'ü ödenir. (Değişik son cümle:17/9/2004-5234/1 md.)Şahsen özel burs
sağlayan ve bu burstan istifade etmesi için kendilerine maaşsız izin verilenler
ile Bakanlar Kurulunca kurumlar itibarıyla belirlenen kontenjan dışında
gönderilenler hariç olmak üzere, burslu gidenlerin aldıkları burs miktarları bu
miktarın altında ise aradaki fark kurumlarınca kendilerine ayrıca ödenir.
(Değişik: 12/2/1982 - 2595/6 md.) Bu suretle yapılacak fark ödeme, her
türlü vergiden müstesnadır.
Sürelerinin bitiminde görevlerine başlamayanlar çekilmiş sayılırlar. Bu suretle
çekilmiş sayılanlar aylık ve yol giderleri de dahil olmak üzere kendilerine
kurumlarca yapılmış bulunan bütün masrafları iki kat olarak ödemeye
mecburdurlar.
Görevlerine başlayıp da yükümlü bulundukları mecburi hizmetini bitirmeden
ayrılanlar veya bir ceza sebebi ile memurluktan çıkarılmış olanlar mecburi
hizmetlerinin eksik kalan kısmı ile orantılı miktarı iki kat olarak ödemek
zorundadırlar.
Bilgilerini artırmak üzere dış
memleketlere gönderilme esasları
Madde 80 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1
md.)
(Ek birinci fıkra:17/9/2004-5234/1 md.)Şahsen özel burs sağlayan ve bu
burstan istifade etmesi için kendilerine maaşsız izin verilenler dışında her
yıl yurt dışına gönderilebilecek Devlet memurlarının kurumlar itibarıyla
sayıları, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak suretiyle Devlet Personel
Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir.
78 ve 79 uncu maddelerde yazılı olanların ayırma ve seçilme usul ve şartları,
çalışmalarının nasıl izleyip denetleneceği, haklarındaki disiplin
kovuşturmasının ne suretle yapılacağı ve geri çağrılmalarını gerektirecek
haller, bu Kanunun 2 nci maddesi gereğince bir yönetmelikle düzenlenir. (2)
MİT mensupları hakkında yukarıdaki esaslar, Başbakan tarafından onaylanacak bir
talimatla belirtilir.
Silah altına alınma:
Madde 81 – Hazarda ve seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah altına
alınan Devlet memurları, silah altında bulundukları sürece izinli sayılırlar.
Terhis edilenlerin görevlerine dönmeleri:
Madde 82 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Hazarda eğitim ve manevra maksadıyla veya seferde muvazzaflık hizmeti dışında
silah altına alınan memurların terhislerinden sonra görevlerine başlamaları, 62
ve 63 üncü maddelerin yer değiştirme suretiyle atamaya ilişkin hükümlerine
tabidir.
Muvazzaf
askerliğe ayrılan memurların terhislerinde göreve başlatılmaları ile muvazzaf
askerlikte geçen sürelerin kademe ve derece intibaklarında değerlendirilmesi:
Madde 83 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/26 md.)
Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına
alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis
tarihinden itibaren 30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da
başvurma tarihinden itibaren azami 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak
zorundadırlar.
Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları
sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle
değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal
ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde
bulundurulur. Askerlik öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre
toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri
zaman bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir.
Muvazzaf askerliğini yaptıktan sonra Devlet
memurluğuna girenlerin kademe intibakları:
Madde 84 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/37 md.)
Muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra Devlet memurluğuna atananlar adaylık
esaslarına tabi olurlar ve muvazzaf askerlikte geçen süreleri asaletlerinin
tasdikinden sonra kademe ilerlemesi yapılmak ve sınav veya seçmeye tabi
tutulmak suretiyle derece yükseltilmesinde de değerlendirilir.
Seferde veya talim ve manevra için hazarda silah altına alınanların askerlik
sürelerinin kademe ve derece intibakları:
Madde 85 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/38 md.)
Devlet memurlarından muvazzaflık hizmeti dışında talim ve manevra maksadıyla
veya seferde silah altına alınanların kademe ilerlemeleri devam eder. Bu süre
içinde derece yükselmesi gerektiğinde terhislerinden sonra açık kadro bulunması
ve sınav veya seçmede başarı göstermeleri şartiyle silah altında geçen süreleri
yükselecekleri üst derecenin kademelerinde dikkate alınır.
Vekalet görevi ve aylık verilmesinin
şartları:
Madde 86 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.)
Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası
uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları
halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil
atanabilir.
Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde
aylıksız vekalet asıldır.
Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik,
diş tabipliği, eczacılık, köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve
mimarlık, veterinerlik, köy ve kasaba imamlığına ait boş kadrolara, açıktan
vekil atanabilir.
Aynı kurumdan birinci fıkrada sayılan ayrılmalar
dolayısıyla atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam eden
süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul
öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve
başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları,
veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik
veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili
kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler.
Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü
takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık
kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren
vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir.
İkinci görev yasağı:
Madde 87 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Memurlara;
a) Bu Kanuna tabi kurumlarda,
b) Sermayesinin tamamı Devlet tarafından verilmek suretiyle kurulan iktisadi
kurumlar ile sermayesinin yarısından fazlası Devlete ait bankalarda,
c) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan
banka ve kuruluşlarda,
ç) Yukarıdaki bentlerde yazılı idare, kuruluş ve bankalar tarafından
sermayelerinin yarısından fazlasına katılmak suretiyle kurulan kuruluşlarla
bunların aynı oranda katılmaları ile vücut bulan kurumlarda,
İkinci görev verilemez; bu kurumlardan her ne ad ile olursa olsun para ödenemez
ve yarar sağlanamaz.
Ancak, bu Kanunun memurlara ikinci görev verilmesini öngören hükümleri ile
hakem, tasfiye memuru ve bilirkişilere takdir olunan İl Genel Meclisi ve İl
Daimi Encümeni başkanları, özel kanunlarla kurulan ve asli görevlerinin devamı
niteliğinde olmayan çeşitli kurul, komisyon,heyet ve jüri çalışmalarına,
Üniversiteler, Akademiler, Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsü ve
Özel Kanunlarla kurulan araştırma kurumları tarafından idareyle ilgili olarak
yapılan inceleme ve araştırma çalışmalarına katılanlar için özel kanunlarınca
gösterilen veya bu kanunlara dayanılarak tespit edilen ücretlerin ödenmesine
ilişkin hükümler saklıdır.
İkinci görev verilecek memurlar ve
görevler:
Madde 88 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan Devlet memurlarına esas görevlerinin yanında;
A) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak memurlara
gördürülmesi öngörülen sürekli hizmetler,
B) Mesleki bilgisi ile ilgili olarak, hizmet olanakları elverişli bulunmak ve
atamaya yetkili amir tarafından uygun görülmek şartiyle;
1) (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/15 md.) 87 nci maddede yazılı
kurumların tabiplikleri, diş tabiplikleri, eczacılıkları, kimyagerlikleri,
veterinerlikleri, avukatlıkları ile Adli Tıp Kurumu Uzmanlıkları,
2) Asıl görevlerinin bulunduğu bucak, ilçe ve zorunlu hallerde iller
belediyelerinin yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar ve mimarlarca
yürütülmesi gereken teknik hizmetleri,
İkinci görev olarak verilebilir.
(Değişik: 23/2/1995 - KHK - 547/8 md.) Asıl görevlerinin yanında;
a) Tabiplere; sağlık müdürlüğü, sağlık müdür yardımcılığı, baştabiplik ve
baştabip yardımcılığı,
b) Diş hekimlerine ve veterinerlere, meslekleri ile ilgili baştabiplik,
c) Veteriner, dişhekimi ve eczacılara; baştabip yardımcılığı,
d) Öğretmenlere; okul ve enstitü müdürlüğü, başyardımcılığı ve yardımcılığı
görevleri,
ikinci görev olarak yaptırılabilir.
Ders görevi:
Madde 89 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Her derecedeki eğitim ve öğretim kurumları ile Üniversite ve Akademi (Askeri
Akademiler dahil), okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri
kuruluşlarda öğretmen veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmenlere,
öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ücret ile
ek ders görevi verilebilir.
Ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı,ders görevi alacakların nitelikleri
ve diğer hususlar ilgili Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararı ile
tespit olunur.
Birleşemiyecek görevler:
Madde 90 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Devlet memurlarına, vekalet görevi, ikinci görev veya ders görevlerinden ancak
birisi verilebilir. Öğretmenlerin idari görevi bu hükmün dışındadır. Bir
memurun üstünde birden çok ücretli vekalet görevi veya ikinci görev bulunamaz.
Kadroları kaldırılan devlet memurları:
Madde 91 – Kadrosu kaldırılmış olanların memurlukla ilgileri, emeklilik
ve bu kanunda yazılı aylık ve aile ödeneği hakları ile yükümlülükleri devam
eder.
Kadrosu kaldırılmış olan memurların, kendi kurumlarında veya başka kurumlarda
eski sınıflarındaki derecelerine eşit bir göreve atanmaları mecburidir;
atandıkları göreve başlamıyanlar memurluktan çekilmiş sayılırlar.
Kadro kaldırılması sebebiyle açıkta kalan memurlar varken bunların sınıf ve
derecelerinde boşalacak kadrolara başkaları atanamaz.
(Ek: 31/7/1970 - 1327/42 md.) Kadrosunun kaldırılması sebebiyle açıkta
kalan memurlar 71 inci madde esaslarına uyulmak kaydiyle diğer bir sınıftaki
kadrolara da atanabilirler.
Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları:
Madde 92 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/27 md.)
İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden
veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek
isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini
taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit
bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle
diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
(Mülga ikinci fıkra: 29/11/1984 - KHK 243/56 md.)
657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden
çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak
kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler.
Yasama görevinde veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve
her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.
Emeklilerin yeniden hizmete alınması:
Madde 93 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (5434 sayılı
Kanunun 104 üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden
atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar
kanunun 92 nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartiyle
yeniden memurluğa alınabilirler.
(Mülga ikinci fıkra: 12/5/1982 - 2670/41 md.)
BÖLÜM: 4
Memurluğun Sona Ermesi
Çekilme:
Madde 94 – Devlet memuru bağlı olduğu kuruma yazılı olarak müracaat
etmek suretiyle memurluktan çekilme isteğinde bulunabilir. (Ek hüküm:
31/7/1970-1327/75 md.) Mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti
olmaksızın görevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gün devam etmesi
halinde, yazılı müracaat şartı aranmaksızın, çekilme isteğinde bulunulmuş
sayılır.
Çekilmek isteyen memur yerine atanan kimsenin gelmesine veya çekilme isteğinin
kabulüne kadar görevine devam eder. Yerine atanan kimse bir aya kadar gelmediği
veya yerine bir vekil atanmadığı takdirde, üstüne haber vererek görevini
bırakabilir.
Olağanüstü mazeretle çekilenler, üstüne haber vermek şartıyla bir ay kaydına
tabi değildirler.
Çekilmede devir ve teslim süresi:
Madde 95 – Çekilen Devlet memurlarından devir ve teslim ile yükümlü
olanlar, bu işlemlerin sonuna kadar görevlerini bırakamazlar. Hizmet icaplarına
göre devir ve teslim işlemleri için gerekli süreler, yönetmelikte belirtilir.
Olağanüstü yönetim hallerinde çekilme usulü:
Madde 96 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/16 md.)
Olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata
müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet Memurları yerine atanacaklar gelip
işe başlamadıkça görevlerini bırakamazlar.
Çekilen ve çekilmiş sayılanların yeniden atanmaları:
Madde 97 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/17 md.)
Memurlardan mali ve cezai sorumlulukları saklı kalmak üzere;
A) 94 üncü maddenin 2 nci ve 3 üncü fıkrasına uygun olarak memuriyetten
çekilenler altı ay geçmeden,
B) Bu Kanuna göre çekilmiş sayılanlar ile 94 üncü maddenin 2 nci fıkrasına
uymadan görevlerinden ayrılanlar bir yıl geçmeden,
C) 95 inci maddede yazılı zorunluluklara uymayanlar 3 yıl geçmeden,
D) 96 ncı maddeye aykırı hareket edenler hiçbir surette,
Devlet memurluğuna alınamazlar.
Memurluğun sona ermesi:
Madde 98 – Devlet memurlarının
a) Bu kanun hükümlerine göre memurluktan çıkarılması;
b) Memurluğa alınma şartlarından her hangi birini taşımadığının sonradan
anlaşılması veya memurlukları sırasında bu şartlardan her hangi birini
kaybetmesi;
c) Memurluktan çekilmesi;
ç) İstek, yaş haddi, malûllük ve sicil sebeplerinden biri ile emekliye
ayrılması;
d) Ölümü;
hallerinde memurluğu sona erer.
BÖLÜM: 5
Çalışma Saatleri, İzinler
Çalışma saatleri:
Madde 99 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saattir.
Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir.
Ancak özel kanunlarla yahut bu kanuna veya özel kanunlara dayanılarak
çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri
dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir.
Bakanlar Kurulu, yurt dışı kuruluşlarda hizmetin gerektirdiği hallerde, hafta
tatilini Cumartesi ve Pazardan başka günler olarak tespit edebilir.
Günlük çalışma saatlerinin tesbiti:
Madde 100 – Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle
dinlenme süresi, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Başbakanlık
Devlet Personel Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca, illerde
valiler tarafından tesbit olunur.
Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışma saat ve usulünün
tesbiti:
Madde 101 – Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışan
Devlet memurlarının çalışma saat ve şekilleri, Başbakanlık Devlet Personel
Başkanlığının muvafakati alındıktan sonra kurumlarınca düzenlenir.
Yıllık izin:
Madde 102 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/46 md.)
Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl
dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür.
Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir.
Yıllık izinlerin kullanılışı:
Madde 103 – Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan
veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni
bir arada verilebilir. (Değişik cümle: 6/7/1995 - KHK - 562/2 md.) Cari
yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları
düşer.
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar.Bunlara,
hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık
izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir.
Mazeret izni:
Madde 104 – A) (Değişik: 14/7/2004 - 5223/1 md.) Memura doğum
yapmasından önce 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak üzere
toplam 16 hafta süre ile aylıklı izin verilir. Çoğul gebelik halinde, doğumdan
önceki 8 haftalık süreye 2 hafta süre eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu
takdirde, tabibin onayı ile memur isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar
işyerinde çalışabilir. Bu durumda, memurun çalıştığı süreler, doğum sonrası
sürelere eklenir. Yukarıda öngörülen süreler memurun sağlık durumuna göre tabip
raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Memurlara, bir yaşından küçük
çocuklarını emzirmeleri için günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Süt
izninin kullanımında annenin saat seçimi hakkı vardır.
B) Erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin
verilir.
C) (Değişik: 12/2/1982 - 2595/7 md.) Memura isteği üzerine, kendisinin
veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya
kardeşinin ölümü halinde beş gün izin verilir.
Ç) Yukarda belirtilen hallerden başka, merkezlerde atamaya yetkili amirler,
illerde valiler, ilçelerde kaymakamlar ve yurt dışında, diplomatik misyon
şefleri tarafından dairesi amirinin muvafakatiyle, bir yıl içinde toptan veya
parça parça olarak, mazeretleri sebebiyle memurlara 10 gün izin verilebilir.
Zaruret halinde on gün daha aynı usulle mazeret izni verilebilir. Bu takdirde
ikinci defa aldığı bu izin yıllık izninden düşülür.
Bu fıkra hükmü öğretmenler için uygulanmaz.
Bu izinler sırasında özlük haklarına
dokunulmaz.
Hastalık izni:
Madde 105 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/18 md.)
Memurlara hastalıkları halinde, verilecek raporlarda gösterilecek lüzum
üzerine, aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın aşağıdaki esaslara göre izin
verilir.
A) On yıla kadar (on yıl dahil) hizmeti olanlara altı aya kadar,
B) On yıldan fazla hizmeti olanlara oniki aya kadar,
C) Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç
gösteren hastalığa yakalananlara onsekiz aya kadar,
İzin verilir.
Memurların, hastalıkları sebebiyle yataklı tedavi kurumlarında yatarak
gördükleri, tedavi süreleri hastalık izinlerine ait sürelerin hesabında dikkate
alınır.
İzin süresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği resmi sağlık kurullarının
raporu ile tesbit edilenlerin izinleri bir katına kadar uzatılır. Bu sürelerin
sonunda da iyileşmeyen memurlar hakkında emeklilik hükümleri uygulanır.
Bunlardan gerekli sağlık şartlarını yeniden kazandıkları resmi sağlık
kurullarınca tespit edilenler tekrar görev almak istedikleri takdirde, eski
derece ve niteliklerine uygun görevlere öncelikle atanırlar.
Görevlerinden dolayı saldırıya uğrayan memurlar ile görevleri sırasında ve
görevlerinden dolayı bir kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan
memurlar, iyileşinceye kadar izinli sayılırlar.
Sıhhi izin sürelerine esas hizmetin hesabında 87 nci maddede sayılan kurumlarda
emekli keseneği veya sigorta primi ödenmek suretiyle geçen süreler ile
askerlikte geçen süre dikkate alınır.
İyileşme halinde göreve dönüş:
Madde 106 – 105 inci maddede yazılı en çok
süreler kadar izin alanlar, izinlerinin sonunda işe başlıyabilmek
için, iyileştiklerine dair raporunu (Yurt dışındaki memurlar için mahalli usule göre verilecek raporu) getirmek
zorundadırlar.
Raporları
verecek hekim ve sağlık kurulları hakkında Yönetmelik:
Madde 107 – Hastalık raporlarının hangi hallerde, hangi hekimler veya
resmi sağlık kurulları tarafından verileceği ve süreleri ile bu konuya ilişkin
diğer hususlar, Sağlık ve Sosyal Yardım, Maliye ve Dışişleri Bakanlıklarının
mütalaaları alınarak Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığınca düzenlenecek bir
Yönetmelikle belirtilir.
Aylıksız izin:
Madde 108 – (Değişik: 6/7/1995 - KHK - 562/3 md.)
Devlet memurunun bakmaya mecbur olduğu veya memur refakat etmediği takdirde
hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin
ağır bir kaza geçirmesi veya önemli bir hastalığa tutulmuş olması hallerinde,
bu hallerin raporla belgelendirilmesi şartıyla Devlet memurlarına, istekleri
üzerine en çok altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Aynı şartlarla bu süre
bir katına kadar uzatılabilir.
Devlet memurlarına 10 hizmet yılını tamamlamış olmaları ve istekleri halinde
memuriyet süreleri boyunca ve bir defada kullanılmak üzere altı aya kadar
aylıksız izin verilebilir. Ancak, Sıkıyönetim veya olağanüstü hal ilan edilen
bölgelere veya kalkınmada öncelikli yörelere 72 nci madde gereğince belli bir
süre görev yapmak üzere mecburi olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu
bölgelerdeki görev süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz.
(Değişik üçüncü fıkra: 14/7/2004 – 5223/2
md.) Doğum yapan memurlara istekleri halinde 104 üncü maddenin (A) bendinde
belirtilen sürelerin bitiminden itibaren 12 aya kadar aylıksız izin
verilir.
Yetiştirilmek üzere (bursla gidenler dahil) yurt dışına Devlet
tarafından gönderilen öğrenci ve memurlarla, yurt içine ve yurt dışına sürekli
görevle atanan memurların eşlerine memuriyetleri süresince her defasında bir
yıldan az olmamak üzere en çok dört yıla kadar aylıksız izin verilebilir.
Bunların dönüşlerinde, bu Kanunun 72 nci maddesi çerçevesinde, görev yerlerine
bağlı olmaksızın atamaları yapılır.
Aylıksız izin süresinin bitiminden önce mazeretini gerektiren sebebin kalkması
halinde, memur derhal görevine dönmek zorundadır. Mazeret sebebinin kalkması
halinde veya aylıksız izin süresinin bitiminde görevine dönmeyenler,
memuriyetten çekilmiş sayılırlar.
Muvazzaf askerliğe ayrılan memurlar askerlik süresince görev yeri saklı kalarak
aylıksız izinli sayılırlar. Bunlar hakkında 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti
Emekli Sandığı Kanunu hükümleri ile bu Kanunun 83 üncü maddesi hükümleri
saklıdır.
BÖLÜM: 6
Siciller
Memur kütüğü, numarası, cüzdanı, özlük
dosyası:
Madde 109 – Devlet memurları kurumlarınca tutulacak memur kütüğüne
kaydolunurlar. Her memura bir numara verilir. Her memur için bir memur cüzdanı
düzenlenir ve bir özlük dosyası tutulur.
Sicil dosyası:
Madde 110 – Her Devlet memurunun bir sicil dosyası bulunur, Sicil
amirleri tarafından düzenlenecek sicil raporları ile varsa müfettişler
tarafından verilen denetleme raporları ve memurların mal beyannameleri sicil
dosyalarına konulur.
Özlük ve sicil dosyasının önemi:
Madde 111 – Devlet memurlarının ehliyetlerinin tesbitinde, kademe
ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle
ilişkilerinin kesilmesinde özlük ve sicil dosyaları başlıca dayanaktır.
Sicil amirleri:
Madde 112 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/19 md.)
Sicil raporu vermeye yetkili sicil amirleri, kurumlarınca, Devlet Personel
Başkanlığının olumlu görüşü alınmak suretiyle 121 inci maddede öngörülen
yönetmeliğe uygun olarak çıkarılacak özel yönetmeliklerde belirlenir.
Kurumların taşra teşkilatlarında bulunan memurların sicil amirleri Vali ve
Kaymakamlardır.
(Ek: 7/1/1988 - KHK 309/1 md.) Ancak, birden fazla il'de faaliyet
gösterecek şekilde bölge müdürlükleri olarak teşkilatlanmış olan kurumlardan
hangileri hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanmayacağı Bakanlar Kurulu'nca
belirlenir.
Sicil raporlarında belirtilecek hususlar:
Madde 113 – Sicil amirleri, belli zamanlarda düzenleyecekleri sicil
raporlarında, memurların liyakat derecesini not esasına göre kıymetlendirerek
tesbit ederler.
Madde 114 – (Mülga: 12/5/1989 - KHK 368/2 Md.)
Sicil raporlarının doldurulması:
Madde 115 – Sicil amirleri maiyetlerindeki memurların sicil raporları
ile birlikte, bunların genel durum ve davranışları bakımından da olumlu ve
olumsuz nitelikleri, kusur ve eksiklikleri hakkında mütalaalarını bildirirler.
Değerlendirme kurulları:
Madde 116 – (Mülga: 29/11/1984 - KHK 243/56 md.)
Memurların uyarılmaları:
Madde 117 – Devlet memurlarının yetersizlikleri halinde sicil
raporlarında yazılı bulunan kusur ve eksiklikleri, uyarılmaları bakımından,
gizli bir yazı ile atamaya yetkili sicil amirleri tarafından kendilerine bildirilir.
İtiraz hakkı:
Madde 118 – 117 nci maddeye göre kendisine tebligat yapılan Devlet
memurları, buna karşı tebliğ tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı
amirlere itiraz edebilirler.
(Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/20 md.) Atamaya yetkili amirler itirazla
ilgili kararlarını iki ay içinde ilgiliye yazı ile bildirirler.
Olumlu
ve olumsuz sicil:
Madde 119 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/21 md.)
Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 100 üzerinden 60 ve daha yukarı
olanlar olumlu sicil almış sayılırlar.
Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 60 ın altında olanlar olumsuz sicil
almış sayılırlar.
Sicil amirleri hakkında,daha üst amirlerce düzenlenecek sicil raporlarında,
maiyetlerinde çalışan memurların sicil notu takdirindeki başarı dereceleri
gözönünde bulundurulur.
Olumsuz sicil:
Madde 120 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/22 md.)
İki defa üst üste olumsuz sicil alan memurlar başka bir sicil amirinin emrine
atanırlar, burada da olumsuz sicil almaları halinde memuriyetle ilişkileri
kesilerek haklarında T.C. Emekli Sandığı Kanununun emeklilikle ilgili hükümleri
uygulanır.
Sicil yönetmeliği:
Madde 121 – (Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/23 md.)
Devlet memurunun mesleki ehliyetinin tesbiti amacı ile sicilinde bulunacak
bilgiler, ayrılış sicilinin verileceği haller, sicil raporlarının şekli,
taşıyacağı sorular, düzenleme zamanı, uygulanacak not usulü ve bunların
derecelendirilmesi, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar ile itiraz ve
bunu inceleyecek merciler; Vali ve Kaymakamların hangi memurların birinci,
ikinci ve üçüncü sicil amirleri olduğu, hangi memurlar hakkında da ek sicil
raporu verecekleri ve diğer hususlar genel yönetmelikle düzenlenir.
Takdirname:
Madde 122 – Görevinde olağanüstü gayret ve çalışması ile başarı sağlayan
memurlara merkezde atamaya yetkili amirler,illerde valiler ve kaymakamlar
tarafından takdirname verilebilir.
Takdirname sicile geçer.
Ödül:
Madde 123 – (Değişik: 29/11/1984 KHK - 243/24 md.)
Bağlı bulundukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine
göre başarılı görev yaptıkları görülen Devlet memurlarına bağlı veya ilgili
Bakanın uygun görmesi üzerine bir mali yıl içinde bir aylıkları tutarını,
Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil memurlarla Maliye ve Gümrük Bakanlığında
Gümrük işlerinde görevli memurlara iki aylıkları tutarını aşmamak üzere ödül
verilebilir. Bunlardan uygun görülenlere ilgili Bakanın teklifi ve Başbakanın
tasvibi ile bir aylıkları tutarında daha ödeme yapılabilir.
Bu maddeye göre bir mali yıl içinde ödüllendirileceklerin sayısı, kurumun
yılbaşındaki serbest kadro mevcudunun binde onundan, Maliye ve Gümrük
Bakanlığına tahsis edilmiş serbest kadrolar ile Eğitim ve Öğretim Hizmetleri
Sınıfı ve Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolar için binde yirmisinden
fazla olamaz.
BÖLÜM: 7
Disiplin
Disiplin amiri ve disiplin cezaları:
Madde 124 – (Değişik birinci fıkra: 29/11/1984 - KHK 243/25 md.) Disiplin
amirleri; kurumların kuruluş ve görev özellikleri dikkate alınarak Devlet
Personel Başkanlığı'nın görüşüne dayanılarak özel yönetmeliklerinde tayin ve
tesbit edilecek amirlerdir.
(Değişik: 12/5/1982 - 2670/30 md.) Kamu hizmetlerinin gereği gibi
yürütülmesini sağlamak amacı ile kanunların, tüzüklerin ve
yönetmeliklerin Devlet memuru olarak emrettiği ödevleri yurt
içinde veya dışında yerine getirmeyenlere, uyulmasını zorunlu kıldığı hususları
yapmayanlara, yasakladığı işleri yapanlara durumun niteliğine ve ağırlık
derecesine göre 125 inci maddede sıralanan disiplin cezalarından birisi
verilir.
Disiplin
cezalarının çeşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller:
Madde 125 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/31 md.)
Devlet memurlarına verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını
gerektiren fiil ve haller şunlardır:
A - Uyarma : Memura, görevinde ve davranışlarında daha dikkatli olması
gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
Uyarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde
kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili
resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımında
kayıtsızlık göstermek veya düzensiz davranmak,
b) Özürsüz veya izinsiz olarak göreve geç gelmek, erken ayrılmak, görev
mahallini terketmek,
c) Kurumca belirlenen tasarruf tedbirlerine riayet etmemek,
d) Usulsüz müracaat veya şikayette bulunmak,
e) Devlet memuru vakarına yakışmayan tutum ve davranışta bulunmak,
f) Görevine veya iş sahiplerine karşı kayıtsızlık göstermek veya ilgisiz
kalmak,
g) Belirlenen kılık ve kıyafet hükümlerine aykırı davranmak,
h) Görevin işbirliği içinde yapılması ilkesine aykırı davranışlarda bulunmak.
B - Kınama : Memura, görevinde ve davranışlarında kusurlu olduğunun yazı ile
bildirilmesidir.
Kınama cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
a) Verilen emir ve görevlerin tam ve zamanında yapılmasında, görev mahallinde
kurumlarca belirlenen usul ve esasların yerine getirilmesinde, görevle ilgili
resmi belge, araç ve gereçlerin korunması, kullanılması ve bakımından kusurlu
davranmak,
b) Eşlerinin, reşit olmayan veya mahcur olan çocuklarının kazanç getiren
sürekli faaliyetlerini belirlenen sürede kurumuna bildirmemek,
c) Görev sırasında amire hal ve hareketi ile saygısız davranmak,
d) Hizmet dışında Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte
davranışlarda bulunmak,
e) Devlete ait resmi araç,gereç ve benzeri eşyayı özel işlerinde kullanmak,
f) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzeri eşyayı kaybetmek,
g) İş arkadaşlarına, maiyetindeki personele ve iş sahiplerine kötü muamelede
bulunmak,
h) İş arkadaşlarına ve iş sahiplerine söz veya hareketle sataşmak,
ı) Görev mahallinde genel ahlak ve edep dışı davranışlarda bulunmak ve bu tür
yazı yazmak, işaret, resim ve benzeri şekiller çizmek ve yapmak,
j) Verilen emirlere itiraz etmek,
k) Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden
olmak,
l) Kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini bozmak.
m)(Ek:17/9/2004-5234/1 md.)Yetkili
olmadığı halde basına, haber ajanslarına veya radyo ve televizyon kurumlarına
bilgi veya demeç vermek.
C - Aylıktan kesme : Memurun, brüt aylığından 1/30 - 1/8 arasında kesinti
yapılmasıdır.
Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
a) Kasıtlı olarak; verilen emir ve görevleri tam ve zamanında yapmamak, görev
mahallinde kurumlarca belirlenen usul ve esasları yerine getirmemek, görevle
ilgili resmi belge, araç ve gereçleri korumamak, bakımını yapmamak, hor
kullanmak,
b) Özürsüz olarak bir veya iki gün göreve gelmemek,
c) Devlete ait resmi belge, araç, gereç ve benzerlerini özel menfaat sağlamak
için kullanmak,
d) Görevle ilgili konularda yükümlü olduğu kişilere yalan ve yanlış beyanda
bulunmak,
e) Görev sırasında amirine sözle saygısızlık etmek,
f) Görev yeri sınırları içerisinde her hangi bir yerin toplantı, tören ve
benzeri amaçlarla izinsiz olarak kullanılmasına yardımcı olmak,
g) İkamet ettiği ilin hudutlarını izinsiz terketmek,
h) Toplu müracaat veya şikayet etmek,
ı) Hizmet içinde Devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte
davranışlarda bulunmak,
j) Yasaklanmış her türlü yayını görev mahallinde bulundurmak.
D - Kademe ilerlemesinin durdurulması : Fiilin ağırlık derecesine göre memurun,
bulunduğu kademede ilerlemesinin 1 - 3 yıl durdurulmasıdır.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
a) Göreve sarhoş gelmek, görev yerinde alkollü içki içmek,
b) Özürsüz ve kesintisiz 3 - 9 gün göreve gelmemek,
c) Görevi ile ilgili olarak her ne şekilde olursa olsun çıkar sağlamak,
d) Amirine veya maiyetindekilere karşı küçük düşürücü veya aşağılayıcı fiil ve
hareketler yapmak,
e) Görev yeri sınırları içinde herhangi bir yeri toplantı, tören ve benzeri
amaçlarla izinsiz kullanmak veya kullandırmak,
f) Gerçeğe aykırı rapor ve belge düzenlemek,
g) (Mülga:17/9/2004-5234/33 md.)
h) Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici
faaliyetlerde bulunmak,
ı) Görevin yerine getirilmesinde dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi
inanç, din ve mezhep ayrımı yapmak, kişilerin yarar veya zararını hedef tutan
davranışlarda bulunmak,
j) Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak,
k) Açıklanması yasaklanan bilgileri açıklamak,
l) Amirine, maiyetindekilere, iş arkadaşları veya iş sahiplerine hakarette
bulunmak veya bunları tehdit etmek,
m) Diplomatik statüsünden yararlanmak suretiyle yurt dışında,
haklı bir sebep göstermeksizin ödeme kabiliyetinin üstünde borçlanmak ve
borçlarını ödemedeki tutum ve davranışlarıyla Devlet itibarını zedelemek veya
zorunlu bir sebebe dayanmaksızın borcunu ödemeden yurda dönmek,
n) Verilen görev ve emirleri kasten yapmamak,
o) Herhangi bir siyasi parti yararına veya zararına fiilen faaliyette bulunmak.
E - Devlet memurluğundan çıkarma : Bir daha Devlet memurluğuna atanmamak üzere
memurluktan çıkarmaktır.
Devlet memurluğundan çıkarma cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır:
a) İdeolojik veya siyasi amaçlarla kurumların huzur, sükun ve çalışma düzenini
bozmak, boykot, işgal, engelleme, işi yavaşlatma ve grev gibi eylemlere
katılmak veya bu amaçlarla toplu olarak göreve gelmemek, bunları tahrik ve
teşvik etmek veya yardımda bulunmak,
b) Yasaklanmış her türlü yayını veya siyasi veya ideolojik amaçlı bildiri,
afiş, pankart, bant ve benzerlerini basmak, çoğaltmak, dağıtmak veya bunları
kurumların herhangi bir yerine asmak veya teşhir etmek,
c) Siyasi partiye girmek,
d) Özürsüz olarak bir yılda toplam 20 gün göreve gelmemek,
e) Savaş, olağanüstü hal veya genel afetlere
ilişkin konularda amirlerin verdiği görev veya emirleri yapmamak,
f) Amirine ve maiyetindekilere fiili tecavüzde bulunmak,
g) Memurluk sıfatı ile bağdaşmayacak nitelik ve derecede yüz kızartıcı ve utanç
verici hareketlerde bulunmak,
h) Yetki almadan gizli bilgileri açıklamak,
ı) Siyasi ve ideolojik eylemlerden arananları görev mahallinde gizlemek,
j) Yurt dışında Devletin itibarını düşürecek veya görev haysiyetini zedeleyecek
tutum ve davranışlarda bulunmak,
k) 5816 sayılı Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkındaki Kanuna aykırı
fiilleri işlemek.
Disiplin cezası verilmesine sebep olmuş bir fiil veya halin cezaların sicilden
silinmesine ilişkin süre içinde tekerrüründe bir derece ağır ceza uygulanır.
Aynı derecede cezayı gerektiren fakat ayrı fiil veya haller nedeniyle verilen
disiplin cezalarının üçüncü uygulamasında bir derece ağır ceza verilir.
Geçmiş hizmetleri sırasındaki çalışmaları olumlu olan ve iyi veya çok iyi
derecede sicil alan memurlar için verilecek cezalarda bir derece hafif olanı
uygulanabilir.
Yukarıda sayılan ve disiplin cezası verilmesini gerektiren fiil ve hallere
nitelik ve ağırlıkları itibariyle benzer eylemlerde bulunanlara da aynı neviden
disiplin cezaları verilir.
Öğrenim durumları nedeniyle yükselebilecekleri kadroların son kademelerinde
bulunan Devlet memurlarının, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının
verilmesini gerektiren hallerde, brüt aylıklarının 1/4'ü - 1/2'si kesilir ve
tekerrüründe görevlerine son verilir.
Özel kanunların disiplin suçları ve cezalarına ilişkin hükümleri saklıdır.
Yukarıda yazılı disiplin kovuşturmasının yapılmış olması, fiilin genel hükümler
kapsamına girmesi halinde, sanık hakkında ayrıca ceza kovuşturması açılmasına
engel teşkil etmez.
Disiplin
cezası vermeye yetkili amir ve kurullar:
Madde 126 – (Değişik birinci fıkra: 29/11/1984 - KHK 243/27 md.) Uyarma,
kınama ve aylıktan kesme cezaları disiplin amirleri tarafından; kademe
ilerlemesinin durdurulması cezası, memurun bağlı olduğu kurumdaki disiplin
kurulunun kararı alındıktan sonra,atamaya yetkili amirler il disiplin
kurullarının kararlarına dayanan hallerde Valiler tarafından verilir.
(Değişik fıkralar: 12/5/1982 - 2670/32 md):
Devlet memurluğundan çıkarma cezası amirlerin bu yoldaki isteği üzerine,
memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin kurulu kararı ile verilir.
Disiplin kurulu ve yüksek disiplin kurulunun ayrı bir ceza tayinine yetkisi
yoktur, cezayı kabul veya reddeder. Ret halinde atamaya yetkili amirler 15
gün içinde başka bir disiplin cezası vermekte serbesttirler.
Özel kanunların disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullarla ilgili hükümleri
saklıdır.
Zamanaşımı:
Madde 127 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/33 md.)
Bu Kanunun 125 inci maddesinde sayılan fiil ve halleri işleyenler hakkında, bu
fiil ve hallerin işlendiğinin öğrenildiği tarihten itibaren;
a) Uyarma, kınama, aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması
cezalarında bir ay içinde disiplin soruşturmasına,
b) Memurluktan çıkarma cezasında altı ay içinde disiplin kovuşturmasına,
Başlanmadığı takdirde disiplin cezası verme yetkisi zamanaşımına uğrar.
Disiplin cezasını gerektiren fiil ve hallerin işlendiği tarihten itibaren
nihayet iki yıl içinde disiplin cezası verilmediği takdirde ceza verme yetkisi
zamanaşımına uğrar.
Karar süresi:
Madde 128 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/34 md.)
Disiplin amirleri uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarını soruşturmanın
tamamlandığı günden itibaren 15 gün içinde vermek zorundadırlar.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren hallerde soruşturma
dosyası, kararını bildirmek üzere yetkili disiplin kuruluna 15 gün içinde tevdi
edilir. Disiplin kurulu, dosyayı aldığı tarihten itibaren 30 gün içinde
soruşturma evrakına göre kararını bildirir.
Memurluktan çıkarma cezası için disiplin amirleri tarafından yaptırılan
soruşturmaya ait dosya, memurun bağlı bulunduğu kurumun yüksek disiplin
kuruluna tevdiinden itibaren azami altı ay içinde bu kurulca, karara bağlanır.
Yüksek
disiplin kurullarının karar usulü, memurun hakkı:
Madde 129 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/35 md.)
Yüksek disiplin kurulları kendilerine intikal eden dosyaların incelenmesinde,
gerekli gördükleri takdirde, ilgilinin sicil dosyasını ve her nevi evrakı
incelemeye, ilgili kurumlardan bilgi almaya, yeminli tanık ve bilirkişi
dinlemeye veya niyabeten dinletmeye, mahallen keşif yapmaya veya yaptırmaya
yetkilidirler.
Hakkında memurluktan çıkarma cezası istenen memur, sicil dosyası hariç,
soruşturma evrakını incelemeye, tanık dinletmeye, disiplin kurulunda sözlü veya
yazılı olarak kendisi veya vekili vasıtasıyla savunma yapma hakkına sahiptir.
Savunma
hakkı:
Madde 130 – Devlet memuru hakkında savunması alınmadan disiplin cezası
verilemez.
Soruşturmayı yapanın veya yetkili disiplin kurulunun 7 günden az olmamak üzere
verdiği süre içinde veya belirtilen bir tarihte savunmasını yapmayan memur,
savunma hakkından vazgeçmiş sayılır.
Cezai
kovuşturma ile disiplin kovuşturmasının bir arada yürütülmesi:
Madde 131 – Aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde
kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez.
Memurun ceza kanununa göre mahkûm olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin
cezasının uygulanmasına engel olamaz.
(Ek: 6/10/1983 - 2910/1 md.) 160 sayılı Devlet Personel Dairesi
Kurulması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan kuruluşlarda çalışan
personel hakkında; görevden doğan veya görevi sırasında işledikleri suçlarla
kişisel suçları sebebiyle Cumhuriyet savcıları veya askeri savcılar veya sorgu
hakimlikleri veya Memurun Muhakematı hakkında Kanun uyarınca yetkili kurullarca
yapılan soruşturma sonunda düzenlenen takipsizlik, meni muhakeme, iddianame,
talepname veya lüzumu muhakeme karar suretleri ile ilgili mahkemelerce verilen
kesinleşmiş karar suretleri bu personelin bağlı olduğu bakanlık veya kurum veya
kuruluşa gönderilir.(1)
Uygulama:
Madde 132 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/36 md.)
Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal
uygulanır.
Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır.
Verilen disiplin cezaları sıralı sicil amirine, Devlet memurluğundan çıkarma
cezası ayrıca Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Kendilerine disiplin cezası olarak aylıktan kesme veya kademe ilerlemesini
durdurma cezası verilenler, valilik, büyükelçilik, müsteşar, müsteşar
yardımcılığı, genel müdürlük, genel müdür yardımcılığı ve daire başkanlığı
görevlerine atanamazlar.
Atamaları Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılanlar hakkında da yukarıdaki fıkra
hükmü uygulanır.
Disiplin
cezalarının bir süre sonra sicilden silinmesi:
Madde 133 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/37 md.)
Disiplin cezaları memurun siciline işlenir. Devlet memurluğundan çıkarma
cezasından başka bir disiplin cezasına çarptırılmış olan memur uyarma ve kınama
cezalarının uygulanmasından 5 sene, diğer cezaların uygulanmasından 10 sene
sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilmiş olan cezalarının sicil
dosyasından silinmesini isteyebilir.
Memurun, yukarıda yazılan süreler içerisindeki davranışları, bu isteğini haklı
kılacak nitelikte görülürse, isteğinin yerine getirilmesine karar verilerek bu
karar sicil dosyasına işlenir.
Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının sicilden silinmesinde disiplin
kurulunun mütalaası alındıktan sonra yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.
Disiplin
kurulları ve disiplin amirleri:
Madde 134 – (Değişik: 2/2/1981 - 2381/2 md.)
Disiplin ve soruşturma işlerinde kanunlarla verilen görevleri yapmak üzere Kurum
merkezinde bir Yüksek Disiplin Kurulu ile her ilde, bölge esasına göre çalışan
kuruluşlarda bölge merkezinde ve kurum merkezinde ayrıca Milli Eğitim
müdürlüklerinde birer Disiplin Kurulu bulunur.
(Değişik: 12/2/1982 - 2670/38 md.) Bu kurulların kuruluş, üyelerinin
görev süresi, görüşme ve karar usulü, hangi memurlar hakkında karar
verebilecekleri ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde uygulanacak esaslar
ile bunların yetki ve sorumlulukları gibi hususlar Bakanlar Kurulunca
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
İtiraz:
Madde 135 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/39 md.)
Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma ve kınama cezalarına karşı itiraz,
varsa bir üst disiplin amirine yoksa disiplin kurullarına yapılabilir.
Aylıktan kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması ve Devlet memurluğundan
çıkarma cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.
İtiraz süresi ve yapılacak işlem:
Madde 136 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/40 md.)
Disiplin amirleri ve disiplin kurulları tarafından verilen disiplin cezalarına
karşı yapılacak itirazlarda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren
7 gündür.
Bu süre içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir.
İtiraz halinde, itiraz mercileri kararı gözden geçirerek verilen cezayı aynen
kabul edebilecekleri gibi cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler.
İtiraz edilmeyen kararlar ile itiraz üzerine verilen kararlar kesin olup, bu
kararlar aleyhine idari yargı yoluna başvurulamaz.
İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar
ve eklerinin, kendilerine intikalinden itibaren 30 gün içinde
kararlarını vermek zorundadırlar.
Kaldırılan cezalar sicilden silinir.
BÖLÜM: 8
Görevden Uzaklaştırma
Görevden uzaklaştırma:
Madde 137 – Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin
gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet
memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir.
Görevden uzaklaştırma tedbiri, soruşturmanın herhangi bir safhasında da
alınabilir.
Yetkililer:
Madde 138 – Görevden uzaklaştırmaya yetkililer şunlardır.
a) Atamaya yetkili amirler;
b) Bakanlık ve genel müdürlük müfettişleri;
c) İllerde valiler;
ç) İlçelerde kaymakamlar (İlçe idare şube başkanları hakkında valinin
muvafakati şarttır.)
Valiler ve kaymakamlar tarafından alınan görevden uzaklaştırma tedbiri, memurun
kurumuna derhal bildirilir.
Görevden uzaklaştıran amirin sorumluluğu:
Madde 139 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Görevinden uzaklaştırılan Devlet memurları hakkında görevden uzaklaştırmayı
izleyen 10 iş günü içinde soruşturmaya başlanması şarttır.
Memuru görevden uzaklaştırdıktan sonra memur hakkında derhal soruşturmaya
başlamayan, keyfi olarak veya garaz veya kini dolayısıyla bu tasarrufu yaptığı,
yaptırılan soruşturma sonunda anlaşılan amirler, hukuki, mali ve cezai
sorumluluğa tabidirler.
Ceza
kovuşturması sırasında görevden uzaklaştırma:
Madde 140 – Haklarında mahkemelerce cezai kovuşturma yapılan Devlet
memurları da 138 inci maddedeki yetkililer tarafından görevden
uzaklaştırılabilirler.
Görevden uzaklaştırılan veya
görevinden uzak kalan memurların hak ve yükümlülüğü:
Madde 141 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul; 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir
suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının
üçte ikisi ödenir. Bu gibiler bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan
faydalanmaya devam ederler.
143 üncü maddede sayılan durumların gerçekleşmesi halinde, bunların
aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta
geçirdikleri süre, derecelerindeki kademe
ilerlemesinde ve bu sürenin
derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı,üst dereceye
yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle
değerlendirilir.
Tedbirin
kaldırılması:
Madde 142 – Soruşturma sonunda disiplin yüzünden memurluktan çıkarma veya
cezai bir işlem uygulanmasına lüzum kalmayan Devlet memurları için alınmış olan
görevden uzaklaştırma tedbiri, 138 inci maddedeki yetkililerce (Müfettişler
tarafından görevden uzaklaştırılanlar hakkında atamaya yetkili amirlerce)
derhal kaldırılır.
Görevden uzaklaştırma tedbirini kaldırmayan görevli hakkında 139 uncu madde
hükmü uygulanır.
Memurun göreve tekrar başlatılması zorunlu olan haller:
Madde 143 – Soruşturma veya yargılama sonunda yetkili mercilerce:
a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler;
b) Yargılamanın men'ine veya beraatine karar verilenler;
c) Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar;
ç) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel
olmayacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler;
Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri
kaldırılır.
Görevden uzaklaştırma tedbirinin kaldırılmasında amirin takdiri:
Madde 144 – 140 ıncı ve 142 nci maddelerde 143 üncü maddenin a, b, c
fıkralarında yazılı olanlar hakkındaki görevden uzaklaştırma tedbiri, Devlet
memurunun soruşturmaya konu olan fiillerinin, hizmetlerini devama engel
olmadığı hallerde her zaman kaldırılabilir.
Süre:
Madde 145 – Görevden uzaklaştırma; bir disiplin kovuşturması icabından
olduğu takdirde en çok 3 ay devam edebilir. Bu süre sonunda hakkında bir karar
verilmediği takdirde memur görevine başlatılır.
Bir ceza kovuşturması icabından olduğu takdirde görevinden uzaklaştırmaya
yetkili amir (Müfettişlerin görevinden uzaklaştırdıkları memurlar hakkında
atamaya yetkili amir) ilgilinin durumunu her iki ayda bir inceleyerek görevine
dönüp dönmemesi hakkında bir karar verir ve ilgiliye de yazı ile tebliğ eder.
KISIM - V
Mali
Hükümler
Kapsam:
Madde 146 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK 12; değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Bu Kanunun birinci maddesinin birinci fıkrası kapsamına giren memurlar aylık,
ücret, ödenek, hizmetle ilgili her çeşit ödeme ve bunların şekil ve şartları
bakımından bu Kanundaki hükümlere, aynı maddenin ikinci fıkrası kapsamına giren
memurlar özel kanunlardaki hükümlere tabidir.
Memurlara kanun, tüzük ve yönetmeliklerin ve amirlerin tayin ettiği görevler
karşılığında bu Kanunla sağlanan haklar dışında ücret ödenemez. hiçbir yarar
sağlanamaz. Gençlik ve Spor hizmetleri uygulamasında fiilen
görevlendirilecekler hariç.)
(Değişik: 14/1/1988 - KHK - 311/1 md.) Ancak, 2/1/1961 tarihli ve 196
sayılı Kanunun 2 nci maddesi, 7/6/1926 tarihli ve 904 sayılı Kanuna 30/1/1957
tarihli ve 6893 sayılı Kanunla eklenen ek 5 inci maddenin birinci ve ikinci
fıkraları, 19/7/1972 tarihli ve 1615 sayılı Kanunun 161 inci maddesi, 13/1/1943
tarihli ve 4358 sayılı Kanunun değişik 14 üncü maddesi ve 2/2/1929 tarihli ve
1389 sayılı Kanun ile Katma Bütçeli Kurumların, İl Özel İdareleri ve
Belediyeler ile bunlara bağlı birliklerin davalarını sonuçlandıran avukat ve
saireye verilecek vekalet ücretine ilişkin sair kanun hükümleri saklıdır. (Değişik
cümle (1) 20/3/1997-KHK-570/8 md.) Şu kadar ki,vekalet ücretinin yıllık
tutarı, 6000 gösterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı
sonucu bulunacak aylık brüt tutarının oniki katını geçemez.(1) Bu
esasa göre yapılacak dağıtım sonunda artan miktar merkezde bir hesapta
toplanarak Maliye ve Gümrük Bakanlığınca hazırlanacak bir yönetmeliğe göre
diğer avukatlar arasında, yukarıdaki miktarı aşmamak üzere eşit olarak
dağıtılır.
(Değişik: 23/2/1995 - KHK - 547/9 md.) Bu Kanun gereğince ödenecek
aylık, taban aylığı, kıdem aylığı zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının brüt
tutarı, bulunulan yerde İş Kanunu gereğince işçiler için tespit olunan asgari
ücretin aylık tutarından az olamaz: az olması halinde, aradaki fark memurun
diğer özlük hakları ile ilgilendirilmeksizin tazminat olarak ödenir.
Deyimler:
Madde 147 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Bu Kanunda geçen;
A) Aylık: Bu Kanuna tabi kurumlarda görevlendirilen memurlara hizmetlerinin
karşılığında, kadroya dayanılarak ay itibariyle ödenen parayı,
B) Sözleşmeli ücreti: 4 üncü maddenin (B) bendi gereğince çalıştırılan
personele ödenen parayı,
C) Gündelik: 4 üncü maddenin (C) ve (D) bentleri gereğince çalıştırılan
personele ödenen parayı,
Ç) Ödül: Kanunun 123 üncü maddesinde yazılı hallerde memurlara ödenen parayı,
D) Temsil giderleri: Belirli yetki ve sorumluluk makamlarını işgal eden
memurlara temsili mahiyette ve görevleri icabı olarak yaptıkları gerçek
giderleri karşılamak üzere ilgili kurumların bütçelerine bu maksat için konulan
ödenekten özel yönetmeliği hükümleri gereğince ödenen parayı,
E) Ders görevi ücreti: Bu Kanuna tabi kurumlara ait her derecedeki eğitim ve
öğretim kurumları ile okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri
kuruluşlarda öğretmenlik veya öğretim üyeliği yapan öğretmen, öğretim üyesi ve
diğer memurlara ders saati itibariyle ödenen parayı,
F) Fazla çalışma ücreti: Kurumların, bu Kanunun 178 inci maddesinde yazılı
esaslar çerçevesinde normal çalışma saatleri dışında çalıştırdıkları memurlara,
fazla çalışma saati itibariyle ödenen parayı,
G) a) İş güçlüğü zammı: Niteliği ve çalışma şartları bakımından güç olan
işlerde çalışanlara ödenen parayı,
b) İş riski zammı: Hayat ve sağlık için tehlike arz eden hizmetlerde
çalışanlara ödenen parayı,
c) Eleman teminindeki güçlük zammı: Temininde, görevde tutulmasında veya belli
yerlerde istihdam edilmesinde güçlük bulunan elemanlar için ödenen parayı,
d) Mali sorumluluk tazminatı: Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan
saymanlarla vezne açığından sorumlu veznedarlara ödenen parayı,
İfade eder
Gösterge
tabloları:
Madde 148 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/51 md.)
Kademe
aylığı:
Madde 149 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/52 md.)
Kademe aylığı 36 ncı maddede gösterilen sınıflara ait genel gösterge
tablosundaki derecelere dahil kademelerden her biri için tespit edilen gösterge
rakamına tekabül eden aylıktır.
Derece
aylığı:
Madde 150 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/53 md.)
Derece aylığı 36 ncı maddede yer alan sınıflara ait genel gösterge tablosundaki
derecelerin her birinin muhtevi bulunduğu yatay kademe aylıklarını topluca
ifade eder.
Derecelerin
ilk ve en yüksek kademe aylıkları:
Madde 151 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/54 md.)
Gösterge tablosunda yer alan derecelerden her birindeki 1 inci kademe
göstergesine tekabül eden miktar o derecenin ilk kademe aylığını; aynı
derecenin son kademe göstergesine tekabül eden miktar da o derecenin en yüksek
kademe aylığını gösterir.
Zam
ve Tazminatlar:
Madde 152 –
I - Zamlar
a) Niteliği ve çalışma şartları bakımından güç olan işlerde çalışanlara
iş güçlüğü zammı,
b) Hayat ve sağlık için tehlike arzeden hizmetlerde çalışanlara iş riski
zammı,
c) Sayıştay'a hesap vermekle yükümlü olan saymanlarla, vezne açığından
malen sorumlu olan veznedar ve diğer görevlilere mali sorumluluk zammı,
d) Temininde, görevde tutulmasında veya belli yerlerde istihdam
edilmesinde güçlük bulunan elemanlar için temininde güçlük zammı,
ödenir
II- Tazminatlar: (Değişik: 20/3/1997 - KHK - 570/9 md.)
Görevin önem, sorumluluk ve niteliği, görev yerinin özelliği, hizmet süresi,
kadro ünvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar gözönüne
alınarak bu Kanunda belirtilen en yüksek Devlet Memuru aylığının (ek gösterge
dahil) brüt tutarının,
A - ÖZEL HİZMET TAZMİNATI:
a) Genel İdare hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda bulunanlarla üst yönetim
görevi yapan personelden;
1. Birinci derece kadrolarda bulunanlar için % 345 ine,
2. İkinci derece kadrolarda bulunanlar için % 100 üne,
3. Üçüncü derece kadrolarda bulunanlar için % 80 ine,
4. Dördüncü derece kadrolarda bulunanlar için % 70 ine,
5. Beş, Altı ve Yedinci derecelerden aylık alan Şube Müdürü, Müdür, Sayman
(Muhasip ve muhasebeci kadrosunda olanlar dahil), Başkan ve bunların
yardımcıları için % 60 ına,"
b) Sağlık Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda görev yapanlardan;
1. Klinik Şefi, Klinik Şef Yardımcısı, Başasistanlık görevini yapanlar ile
Uzman Tabipler için % 215 ine,
2. Diğer dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğrenim veren okul mezunları İçin
% 145 ine,
3. Dört yıldan aşağı yükseköğrenim veren okul mezunları için % 100 üne,
4. Lise dengi mesleki öğrenim veren okul mezunları için % 72 sine,
5. Ortaokul dengi mesleki öğrenim veren okul mezunları için % 60 ına
Ancak,Sağlık Hizmetleri Sınıfına ait kadrolarda görevli olup da, bu görevleri
ile ilgili olmayan bir üst öğrenimi bitirenler için önceki öğrenim durumlarına
ait tazminat oranları esas alınır.
Sağlık Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunan personelden;kalkınmada
öncelikli yörelere sürekli görevle atananlara bu yörelerde fiilen çalıştıkları
sürece uzman tabipler için 90, diğerleri için 75 puana kadar, diğer yörelerden
Bakanlar Kurulunca belirlenecek köy ve diğer yerleşim birimlerine sürekli
görevle atananlara ise 15 puana kadar ilave ödeme yapılabilir.
c) Teknik Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda görev yapanlardan;
1. Dört yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenim veren okul mezunları için %
145'ine,
Yüksek Mühendis, Yüksek Mimar, Mühendis, Mimar ve Şehir Plancısı kariyerlerini
haiz olup (Bunlardan Müdür ve daha üst merkez ve taşra birim yöneticileri
dahil) 1-4 üncü derecelerden aylık alan ve kurumlarınca belirlenen büyük
yatırım projelerinde fiilen çalışanlara bu projelerde çalıştıkları sürece
ayrıca % 30'una,
Ancak, bu hükme göre ilave ödeme yapılacak toplam personel sayısı, ilgili
kurumun belirtilen kariyerleri haiz toplam personel sayısının % 10'unu geçemez.
(Hesaplamalarda küsurlar tama iblağ edilir.)
2. Dört yıldan aşağı yükseköğrenim veren okul mezunları için % 100 üne,
3. Lise dengi mesleki öğrenim veren okul mezunları için % 72 sine,
Ancak, Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda görevli olup da, bu görevleri
ile ilgili olmayan bir üst öğrenimi bitirenler için önceki öğrenim durumlarına
ait tazminat oranları esas alınır.
Teknik Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda bulunan personelden kalkınmada
öncelikli yörelere sürekli görevle atananlara, bu yörelerde fiilen çalıştıkları
sürece ayrıca 35 puana kadar ilave yapılabilir.
d) Avukatlık Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlar için % 135 ine,
e) Başbakanlık Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları için % 230 una,
f) Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Başkan, Üye, Başdenetçi, Denetçi ve
Denetçi Yardımcıları ile Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret
Müsteşarlığı ve Gümrük Müsteşarlığı merkez denetim elemanları için % 210 una,
g) Bakanlık, Denizcilik Müsteşarlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve bağımsız
genel müdürlük (mahalli idarelere bağlı genel müdürlükler hariç) Başmüfettiş
Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş
Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları ve Bakanlıklar merkez
teşkilatına dahil kadrolarda görevli Başkontrolör, Kontrolör ve Stajyer
Kontrolörler, İçişleri Bakanlığı Denekler Denetçisi ve Dernekler Denetçi
Yardımcıları, Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlık Başmüfettişi, Müfettişi ve
Müfettiş Yardımcıları, Sigorta Müfettişi ve Sigorta Müfettiş Yardımcıları,
Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme
Başkanlığı Müfettiş Yardımcıları için % 195 ine,
h)
Başbakanlık Uzmanları, D.P.T. Planlama Uzmanları, Hazine Uzmanları, Dış Ticaret
Uzmanları, Türkiye İstatistik Kurumu Uzmanları, Devlet Personel Uzmanları,
Devlet Bütçe Uzmanları, Sosyal Güvenlik Uzmanları, Çalışma Uzmanları, Yurt Dışı
İşçi Hizmetleri Uzmanları, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanları, Maliye Bakanlığı
Vergi, Muhasebe ve Milli Emlak Denetmenleri, Büyükşehir Belediyeleri ile
bunlara bağlı genel müdürlük Başmüfettiş, Müfettiş ve Müfettiş Yardımcıları, İlköğretim Müfettişleri ile Dış
Ticarette Standardizasyon Denetmenleri, Sosyal
Yardım Uzmanları ve bunların yardımcıları için % 130 una,
i) Mali Suçları Araştırma Uzmanları, Devlet Muhasebe Uzmanları, Devlet Gelir
Uzmanları, Devlet Malları Uzmanları, Maliye Uzmanları, Vergi İstihbarat
Uzmanları, Gelir Uzmanları, Milli Emlak Uzmanları, Çevre ve Orman Uzmanları,
Tüketici ve Rekabet Uzmanları, Marka Uzmanları, Patent Uzmanları, Özelleştirme
İdaresi Başkanlığı Uzmanları, Denizcilik Uzmanları, Gümrük Uzmanları, Sosyal
Sigorta Uzmanları, Teknik Yardım Uzmanları, Bakanlık ve Bağlı Kuruluşların
A.B.Uzmanları, Savunma Sanayi Müsteşarlığı Uzmanları, Özürlüler Uzmanları, Aile
ve Sosyal Araştırma Uzmanları, Kadının Statüsü uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim Uzmanları, İstihdam ve Meslek Uzmanları,
Kültür ve Turizm Uzmanları, Tapu ve Kadastro Denetmenleri ile bunların
Yardımcıları için % 120 sine,
j) Diğer belediyeler ve bunlara bağlı genel müdürlük Başmüfettiş, Müfettiş ve
Müfettiş Yardımcıları, Yüksekokul mezunu olmak şartı ile Belediye İktisat
Müfettişleri ve Büyükşehir Belediyeleri Hesap İşleri Murakıpları ve bunların
yardımcıları için % 100 üne,
k) İçişleri Bakanlığı İl Planlama Uzmanları ve bunların Yardımcıları için % 75
ine,
l) Dışişleri Meslek memurlarından (aday meslek memurları dahil);
1. 1-2 nci derecelerden aylık alanlar için % 140 ına,
2. 3-6 ncı derecelerden aylık alanlar için % 125 ine,
3. 7-9 uncu derecelerden aylık alanlar için % 105 ine,
m) M.İ.T. fiili kadrosuna dahil personel için % 345 ine,
B - EĞİTİM, ÖĞRETİM TAZMİNATI
Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda fiilen
öğretmenlik yapanlara; (Öğretmen unvanlı kadrolarda bulunanlardan okul müdürü
ve okul müdür yardımcısı, yönetici ve eğitim uzmanı olarak görevlendirilenler
ile cezaevi okullarında çalışan öğretmenler dahil ilköğretim Müfettişleri hariç
olmak üzere)
a) 1-2 nci derecelerden aylık alanlar için % 100 üne,
b) 3 ve 4 üncü derecelerden aylık alanlar için % 95 ine,
c) Diğer derecelerden aylık alanlar için % 85 ine,(1)
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki ve teknik öğretim okul ve kurumlarına
atölye, laboratuvar veya meslek dersleri öğretmeni olarak Eğitim ve Öğretim
Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolara atananlardan Bakanlar
Kurulunca belirlenecek okul, kurum ve branşlarda görev yapanlara ayrıca;
a) Dört yıl veya daha fazla yükseköğrenim görenler için % 15 ine,
b) Üç ve iki yıllık yükseköğrenim görenler için % 10 una,
(Ek fıkra: 30/6/2004-5204/2 md.) Birinci fıkrada sayılanlardan ayrıca;
a) Başöğretmen unvanını kazanmış olanlara % 40'ına,
b) Uzman öğretmen unvanını kazanmış olanlara % 20'sine,
C) DİN HİZMETLERİ TAZMİNATI
a) İl Müftü Yardımcısı, İlçe Müftüsü ve mesleğiyle ilgili yükseköğrenim mezunu
olup "vaiz" kadrosuna atananlar için % 140 ına,
b) Din Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan;
1. Yükseköğrenim mezunu olanlar için % 55 ine,
2. İmam-Hatip Lisesi mezunları için % 53 üne,
3. Diğerleri için % 49 una,
D) EMNİYET HİZMETLERİ TAZMİNATI
a) Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan;
1. Emniyet Genel Müdürü için % 335 ine,
2. Birinci Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlardan;
- Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu başkanı, Polis Akademisi Başkanı,
Ankara, İstanbul ve İzmir İl Emniyet Müdürleri için % 260 ına,
- Daire başkanı, I. Hukuk Müşaviri, Diğer İl Emniyet Müdürleri,
Polis Koleji Müdürü ve Koruma Müdürleri için % 240 ına,
- Diğerleri için % 190 ına,
3. İkinci Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 170 ine,
4. Üçüncü Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 160 ına,
5. Dördüncü Sınıf Emniyet Müdürlüğü kadrolarına atananlar için % 150 sine,
6. Emniyet Amirliği kadrolarına atananlar için % 126 sına,
7. Başkomiser kadrolarına atananlar için % 113 üne,
8. Komiser kadrolarına atananlar için % 106 sına,
9. Komiser Yardımcılığı kadrolarına atananlar için % 101 ine,
10. Diğerlerinden;
- 2, 3 ve 4 üncü derecelerden aylık alanlar için % 93 üne,
- 5, 6 ve 7 nci derecelerden aylık alanlar için % 86 sına,
- 8, 9, 10 ve 11 inci derecelerden aylık alanlar için % 77 sine,
11. Ankara ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde çevik kuvvet
müdürlüklerine ait kadrolara atanmış olanlara ayrıca % 5 ine,
b) Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil kadrolarda bulunan çarşı ve mahalle
bekçileri için % 52 sine,"
E) MÜLKİ İDARE AMİRLİĞİ ÖZEL HİZMET TAZMİNATI
Mülki İdare Amirliği Sınıfına dahil kadrolarda bulunanlardan;
a) Müsteşar için % 345 ine,
b) Olağanüstü Hal Bölge Valisi, Emniyet Genel Müdürü (Vali) için % 335 ine,
c) Kurul Başkanı, Müsteşar Yardımcısı, 1.Hukuk Müşaviri, Genel Müdürler ile bu
görevleri yürüten Merkezde görevli Valiler ve İl Valileri için % 325 ine,
d) Merkezde görevli diğer Valiler için % 290 ına,
e) Diğerlerinden;
- 1 inci dereceden aylık alanlar için % 270 ine,
- 2 ve 3 üncü derecelerden aylık alanlar için % 230 una,
- Diğer derecelerden aylık alanlar için % 180 ine,
- Kaymakam adayları için % 145 ine,
F) DENETİM TAZMİNATI
Özel Hizmet Tazminatı bölümünün;
a) (e), (f) ve (g) sırasında sayılanlardan:
- Kamu İktisadi Teşebbüslerindeki görevliler için % 10 una,
- Diğerleri için %30 una
b) (h), (i), (j) ve (k) sırasında sayılanlar için % 20 sine,
G) ADALET HİZMETLERİ TAZMİNATI
Yüksek Mahkemeler,Yüksek Seçim Kurulu, Sayıştay, İl ve İlçe Seçim Kurulları,
Adli, İdari, Askeri Yargıda (ceza infaz kurumları ve icra müdürlükleri
personeli dahil) görevli bu Kanuna tabi personelden;
a) Genel İdare Hizmetleri Sınıfında bulunanlar için % 180 ine,
b) Yardımcı Hizmetler Sınıfında bulunanlar ile Teknik Hizmetler Sınıfında
olduğu halde bu sınıfın özel hizmet tazminatından yararlanamayanlar için % 56
sına,
c) (a) ve (b) sıralarında sayılanlar dışında kalan hizmet sınıflarında
bulunanlar için kendi hizmet sınıfları için öngörülen tazminatlara ek olarak
ayrıca % 22 sine,
d) Cezaevi Müdürü, İnfaz ve Koruma Başmemuru, İnfaz ve Koruma Memurlarına
ayrıca % 10 una,
H) Bu kanunda belirtilen hizmet sınıflarında olup da yukarıdaki bölümlerde yer
alan tazminatlardan yararlanmayan personelden;
a) Yardımcı Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunanlar için % 45 ine,
b) Diğer hizmet sınıflarına ait kadrolarda bulunanlar için % 50 sine,
kadar, bu nispetleri aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca belirlenecek esas, ölçü
ve nispetler dahilinde yukarıdaki tazminatlar ödenir.
Hizmetin niteliği itibariyle birden fazla özel hizmet tazminatı verilmesi
gereken durumlarda bu tazminatlardan fazla olanı ödenir. Mülki İdare Amirliği
Özel Hizmet Tazminatı, Emniyet Hizmetleri Tazminatı, Din Hizmetleri Tazminatı
ve Adalet Hizmetleri Tazminatı (G bendi (c) sırasında sayılanlar hariç)
ödenenlere özel hizmet tazminatı ödenmez.
III- Ortak Hükümler:
Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara
ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları ilgili kurumların yazılı isteği
ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca bütün
kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Bakanlar
Kurulunca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve
Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur.
Ancak Milli İstihbarat Teşkilatı fiili kadrosuna dahil bulunanlara ödenecek iş
güçlüğü, iş riski, temininde güçlük ve mali sorumluluk zammının miktarları ile
özel hizmet tazminatı oranları, ödeme usul ve esasları Maliye Bakanlığının
uygun görüşü üzerine Başbakan tarafından belirlenir.
(Değişik: 6/7/1995 - KHK - 562/5 md.) Bu zam ve tazminatlara hak
kazanmada ve bunların ödenmesinde aylıklara ilişkin hükümler uygulanır. Ancak;
a) Sağlık kurulu raporu üzerine verilen hastalık izinleri,
b) Kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli bir tedaviye ihtiyaç
gösteren hastalığa yakalananların kullandığı hastalık izinleri,
c) Hastalıkları sebebiyle resmi yataklı tedavi kurumlarında yatarak tedavi
gördükleri tedavi süreleri,
hariç olmak üzere bir takvim yılı içinde kullanılan hastalık izin süreleri
toplamının 7 günü aşması halinde, aşan sürelere isabet eden zam ve tazminatlar
% 25 eksik ödenir.
Yurt dışına sürekli görevle görevlendirelenlere bu zam ve tazminatlar ödenmez. Ancak
bunlardan yurt içine geçici olarak geri çağrılanlardan yurt dışı aylıklarının
kesilmesini gerektirecek kadar yurt içinde kalanlara, bu süre içinde zam ve
tazminatları ödenir.
Kamu kurum ve kuruluşları (Mahalli İdareler dahil) bu maddede belirtilen zam ve
tazminatları; hizmetin gerekleri ve mali imkanlarını dikkate alarak personeline
Bakanlar Kurulunca belirlenen oran ve miktarlardan daha düşük bir oran ve
miktar üzerinden ödeyebilirler.
Bu maddenin ikinci bölümünde yer alan tazminatlar damga vergisi hariç herhangi
bir vergiye tabi değildir.
Her
sınıfın son aylık derecesi ve en çok aylık miktarı:
Madde 153 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK 2/5 md.)
Katsayı:
Madde 154 – (Değişik: 13/7/1993 - KHK - 486/24 md.)
Aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge ve kıdem aylığı
gösterge rakamlarının aylık tutarlarına çevrilmesinde uygulanacak aylık
katsayısı ile memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylık
katsayısı üçer veya altışar aylık dönemler itibariyle uygulanmak üzere Genel
Bütçe Kanunu ile tespit olunur.Ancak mali yılın ikinci yarısında,memleketin
ekonomik gelişmesi genel geçim şartları ve Devletin mali imkanları gözönünde
bulundurulmak suretiyle Bakanlar Kurulu bu katsayıları ikinci yarının tamamı
veya üçer aylık dönemleri itibariyle uygulanmak üzere değiştirmeye yetkilidir.
Katsayılardaki değişiklik aylıklarda artış veya eksiliş sayılmaz.
Memurlara
ödenecek aylık tutarları:
Madde 155 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/56 md.)
Bu kanunun 36 ncı maddesinde yer alan sınıflara ait gösterge tablosundaki
rakamların, genel bütçe kanununda o yıl için tespit edilen katsayı ile
çarpılması sonunda bulunacak miktar, sınıfların derece ve kademelerindeki
memurların aylık tutarlarını gösterir.
Yurt
dışında aylıklar:
Madde 156 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/57 md.)
Kurumların yurt dışı kuruluşlarına dahil kadrolarında görev alan Devlet
memurlarının aylıkları, 155 inci maddeye göre tespit edilen aylık tutarından,
alınacak vergi ve kanunlar gereğince yapılacak bütün kesintiler indirildikten
sonra (Kefalet Sandığı kesintileri hariç) kalan kısmın, Devlet Personel
Başkanlığı Dışişleri ve Maliye bakanlıklarının görüşüne dayanılarak Bakanlar
Kurulu tarafından tespit edilecek emsal ile çarpılmasından hasıl olacak miktar
üzerinden ödenir. Asıl aylığın ödeme miktarı ile emsali tutarı arasındaki fark,
her türlü vergiden müstesnadır.
Bu emsal her yıl Bütçe Kanununda gösterilir.
Dış
memleketler aylık katsayısı:
Madde 157 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
156 ncı maddede yazılı katsayılar her yabancı memleketin ekonomik durumu, para
ve geçim şartları ile memurun temsil görevi ve aile yükümlülüğü gözönünde
tutulmak suretiyle saptanır ve aynı usul uyarınca değiştirilir.
Adayların
aylıkları:
Madde 158 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Herhangi bir sınıfta aday olarak göreve başlayanlar bu Kanunun 54 üncü
maddesindeki esaslara göre, girecekleri derecenin hak edecekleri kademe
aylığını alırlar.
Aday memurlara, asaletleri tasdik edilinceye kadar kademe ilerlemesi
uygulanmaz.
Asaleti
onaylanan memurların kademe ilerlemeleri:
Madde 159 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Adaylık süresi sonunda bu Kanun hükümlerine göre asıl memurluğa atananların
adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece
yükselmelerinde değerlendirilir.
Kademe ilerlemesinde verilecek aylık:
Madde 160 – Kademe ilerlemesinde memur bir ileri kademeye ait göstergeye
tekabül eden aylığı alır.
Bir yıl içinde birden fazla kademe ilerlemesi olamaz.
Derece değişikliğinde verilecek aylık:
Madde 161 – (Değişik: 12/2/1982 - 2595/10 md.)
Derece yükselmesi veya daha aşağı bir dereceye atama halinde,
A) (Değişik: 26/6/1984 - KHK 241/8 md.) Bulunduğu dereceden yukarı
derecelere atanan memur;
a) 68 nci maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yeni girdiği
derecenin ilk kademe göstergesine,
b) Yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği
göstergeden düşük ise, iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin
göstergesine,
Tekabül eden aylığı alır.
Alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen süre dikkate alınır.
B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye atanan memur,
kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla,
a) Atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu kademe göstergesine,
b) Atandığı derecede eşit gösterge yok ise, eski göstergesine en yakın
kademenin göstergesine,
Tekabül eden aylığı alır.
Başka
sınıfa geçen memurun alacağı aylık:
Madde 162 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/61 md.)
İstisnai
memurluklardan ayrılanların durumu:
Madde 163 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/62 md.)
İstisnai
memuriyetlere:
a) Bu Kanuna tabi kurumlardan atanmış olanlar, ayrıldıkları sınıfa dönmek
istedikleri takdirde, istisnai memuriyetlerde geçirmiş oldukları süre, bu
Kanunda derece terfii için belirtilen esaslara göre girebilecekleri yeni
derecenin tayininde normal derece terfii sürelerine karşılık sayılır.
Bu gibilerin, derece terfii süresine karşılık sayılan süreden geri kalan kısmı
kademe terfiinde dikkate alınır.
Bu gibiler, aynı şartlardan faydalanarak, 71 inci madde hükümlerine uyulmak
kaydıyla, başka bir sınıfa da girebilirler.
b) Bu Kanuna tabi olmayan kurumlardan atananlar, bu Kanuna tabi kurumlarda bir
göreve atanmayı istedikleri takdirde, istisnai memuriyette geçirilen süre (a)
fıkrasındaki esaslara göre ve girilecek derecenin sınav veya seçmesini başarmak
kaydıyla, derece ve kademe ilerlemesine sayılır. Bu gibiler için adaylık
hükümleri uygulanmaz.
Aylığın
ödeme zamanı ve Esasları :
Madde 164 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye ayrılma ve ölüm
hallerinde o aya ait peşin ödenen aylık, geri alınmaz.
Sözleşmeli personelin ücretleri sözleşme şartlarına göre; geçici personelin
gündelikleri gün hesabıyla hafta veya ay sonlarında ödenir.
(Ek: 5/7/1991 - KHK - 433/2 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 5/5/1992 tarih ve E.
1991/33, K. 1992/32 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK -
527/7 md.) Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk
Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802
sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu
hükümlerine göre almakta bulunan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri
(sözleşmeli statüdeki personel dahil) ile kamu ve özel kesimde iş kanunlarına
göre istihdam edilen işçilere çeşitli adlar altında yapılan nakdi ve ayni
nitelikteki tüm ödemelerin hesaplanma kolaylığını ve basitliğini sağlamak
amacıyla, bordro düzenlemesine, tahakkuk ve ödeme işlem ve sürelerine ilişkin
esas ve usulleri tesbit etmeye, aydan daha kısa ya da daha uzun sürelerde
yapılan ödemelerin aylık dönemler itibariyle tahakkuk ettirilmesi ve ödenmesine
karar vermeye Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.
(Ek: 5/7/1991 - KHK - 433/2 md.; İptal: Ana. Mah'nin 5/5/1992 tarih ve E. 1991/33,
K. 1992/32 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK- 527/7 md.) Üçüncü fıkra kapsamına giren personelin her türlü
özlük haklarının ve tahakkuk işlemlerinin belli merkezlerden yapılabilmesi ve
ödemelerin bankacılık sistemi aracılığı ile gerçekleştirilmesi için gerekli
düzenlemeleri yapmaya ve gerekli tedbirleri almaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
Açıktan atanmada aylığa hak
kazanma :
Madde 165 – (Değişik : 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlar, göreve başladıkları
günden itibaren aylığa hak kazanırlar.
Bu suretle göreve başlamada ilk aylık, gün hesabiyle ay sonunda ödenir.
Kademe
ilerlemisinde aylığa hak kazanma :
Madde 166 – (Değişik : 12/2/1982 - 2595/11 md.)
Kademe ilerlemesinde Devlet Memuru, bu ilerlemeye müstehak olduğu tarihi takip
eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri kademesine ait aylığa hak
kazanır.
Derece
değişikliğinde aylığa hak kazanma:
Madde 167 – (Değişik: 30/5/1973 - KHK 5/7 md.)
Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya
atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu
derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.
(Ek: 12/2/1982 - 2595/12 md.) Ancak, yürütülmekte olan görevin
niteliğinde bir değişme olmaması halinde derece yükselmesine ilişkin onayın
geçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin 161 inci
maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.
Başka
bir sınıfa geçmede aylığa hak kazanma:
Madde 168 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK 2/5 md.)
Görev
yeri değiştirilen memurların aylıkları:
Madde 169 – (Değişik - 28/3/1988 - KHK. 318/3 md.)
Bulundukları yerden başka yerlerdeki görevlere nakledilen ve 62 nci maddede
belirtilen süre içinde yeni görevlerinde işe başlayan memurlarla,yer değiştirme
suretiyle başka kurumlara atanan memurların aylıkları, işe başladıkları tarihi
takip eden aybaşından itibaren yeni görev yerinde ödenir. Eski görev yerinde
alınan aylıklar için kurumlar arasında herhangi bir hesaplaşma yapılmaz.
İzin
veya geçici görevde iken görev yeri değiştirilen memurların aylıkları:
Madde 170 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Kanuni izinlerin kullanılması sırasında veya geçici bir görevde iken asıl görev
yeri değiştirilen memurların aylıkları, izin veya geçici görevin sona ermesine
kadar eski görev yerlerinde kadro tasarrufundan ödenir.
Sayman ve
sayman mutemetlerinin devir süreleri ve aylıkları:
Madde 171 – (Değişik : 17/9/2004 – 5234/1 md.)
Hesaplarını,
görevi devralanlara devir zorunluluğu bulunan saymanların devir süresi yedi
gündür. Devir teslim süresinin aylık ödeme zamanına rastlaması halinde bu aya
ait aylıkları eski görev yerinde, kadro tasarrufundan ödenir.
Sayman
mutemetleri için devir süresi iki gündür.
Görev yeri değiştirilenlerden
eski görevlerine devamları tebliğ edilenlerin aylıkları:
Madde 172 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Görev yerleri değiştirilen memurlardan görevlerine devamları kurumlarınca
yazılı olarak tebliğ edilenlerin aylıkları eski görev yerlerinde kadro
tasarrufundan ödenir.
Vekalet
aylığına hak kazanma:
Madde 173 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK 2/5 md.)
Vekalet
görevinin fiilen yapılması şartı:
Madde 174 – Vekalet aylıklarının ödenebilmesi için görevin fiilen
yapılması şarttır.
Vekalet,
ikinci görev aylık ve ücretleri ile diğer ödemeler:
Madde 175 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Bir göreve vekaleten atanan memurlara vekalet edilen görevin kadro derecesinin
birinci kademesinin üçte biri, açıktan atananlara ise (Köy ve kasaba imamlığı
kadrolarına atananlara 146 ncı maddede yazılı asgari ücret aylık tutarından
aşağı olmamak üzere) üçte ikisi verilir. Bulundukları yerden başka bir yerdeki
bir göreve vekalet suretiyle atananlara, Harcırah Kanununun geçici görevle
başka yere gönderilenlere ilişkin hükümleri uygulanır.
(Ek : 4/7/2001 - KHK- 631/5 md.) Ancak,
kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı
ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur.
(Değişik: 26/6/1984 - KHK 241/9 md.) 88 inci maddeye göre ikinci görev
verilen memurlara, bu görevleri karşılığında aylık ödenebilmesi için boş bir
kadroya ait görevin ikinci görev olarak yürütülmesi gerekir. Bu şekilde
görevlendirilenlere, görevlendirildikleri kadro derecesinin ilk kademe
aylığının üçte ikisi ödenir. Ancak, baştabip ve baştabip yardımcılığı
hizmetlerinin ikinci görev olarak yürütülmesi halinde kadro şartı aranmaz ve bu
hizmetleri yürütenlere almakta oldukları aylığın üçte ikisi ikinci görev aylığı
olarak ödenir.
(Değişik: 22/8/1989 - KHK - 378/4 md) Açıktan vekil olarak atananlar bu
Kanunla memurlara tanınan sosyal haklardan da yararlanırlar ve bunlara ödenecek
vekalet aylığının hesabına memuriyet taban aylığı da dahil edilir.
Ders
ve konferans ücretleri:
Madde 176 – (Değişik: 3/4/1998 - 4359/1 md.)
Bu Kanunun değişik 89 uncu maddesine göre kendilerine ders görevi verilenlere
ders saati başına gündüz öğretimi için 80, gece öğretimi için 90 gösterge
rakamının bu Kanuna göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan
miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.
Bu ücretler;
a) Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda
görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel
sınıf öğretmenlerine,
b) Kurumların eleman yetiştirmek üzere açtıkları mesleki okullarda ve eğitim
merkezlerinde görevli yönetici ve öğretmenlere, cezaevlerinde görevli
öğretmenlere, kurs, seminer ve hizmet içi eğitim faaliyetlerinde
görevlendirilen öğretmen ve memurlara,
c) Alanlarında master doktora derecesini almış olan öğretmenlere,
%25, alanlarında doktora derecesini almış olan öğretmenlere ise %40 fazlasıyla
ödenir.
Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumlarından
görevlendirilen öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders
ücreti ödenir.
Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir.
Yolluk giderleri ve gündelikleri:
Madde 177 – Bu Kanun hükümlerine tabi Devlet memurlarından bir görevin
ifası için sürekli veya geçici olarak görev yerinden ayrılanların yol giderleri
ve gündelikleri, yolluklar hakkındaki özel kanun hükümlerine göre ödenir.
Sözleşmeli olarak çalıştırılanların yol masrafları ile gündelikleri sözleşmelerindeki
şartlara göre ödenir.
Fazla
çalışma ücreti:
Madde 178 – (Değişik: 5/7/1991 - KHK - 433/3 md.; İptal : Ana. Mah'nin
5/5/1992 tarih ve E. 1991/33, K. 1992/32 sayılı Kararı ile, Yeniden düzenleme:
18/5/1994 - KHK - 527/8 md.)
A) 99 ve 100 üncü maddeler
hükümleri uyarınca tespit olunan günlük çalışma saatleri dışında;
a) Salgın hastalık ve tabii afetler gibi olağanüstü hallerin olması (Bu
hallerin devamı süresince),
b) Fabrika, atölye, şantiye, işletme gibi yerlerde İş Kanununa tabi olarak işçi
çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri
ve günü dışında çalışmanın zorunlu bulunması,
hallerine münhasır olmak üzere, yapılan fazla çalışmalar ücretle karşılanır.
Yukarıda sayılan hallerde yaptırılacak fazla çalışmanın süresi ve saat başına
ödenecek ücret Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir
B) (İptal: Ana.Mah'nin 14/2/1997 tarih ve E: 1997/20, K: 1997/32 sayılı
Kararı ile; Yeniden düzenleme: 3/4/1998 - 4359/4)
Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla
çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak
fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak,
bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek
yılı içinde kullandırılabilir.
Fazla çalışmanın uygulama esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile
Maliye Bakanlığınca müştereken belirlenir.
Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarına ödenecek fazla çalışma ücretleri ve
diğer hususlar Başbakan tarafından onaylanacak bir talimatla tesbit edilir.
Temsil
giderleri ve yönetmeliği:
Madde 179 – Hangi kurumlarda hangi sınıf ve kadrolardaki Devlet
memurlarının görevler icabı temsili mahiyette masraf yapabilecekleri ve bu
masrafların sarfı ile ilgili usul ve şartlar ve bunların sarf alanları ilgili
kurumların görüşleri alınarak Maliye Bakanlığı ve Başbakanlık Devlet Personel
Başkanlığı ile birlikte hazırlanacak bir yönetmelikle belirtilir.
Sürekli görevle yurt dışında
bulunan memurların aylıkları:
Madde 180 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Sürekli görevle yurt dışına atanan memurların aylıkları görevlerine
başladıkları tarihten itibaren; sürekli görevle yurt dışına gönderilen veya
kurumların yurt dışı kuruluşlarına dahil kadrolarında görev alan
memurlardan görevlerine başladıktan sonra yurt içinde veya yurt dışında
başka bir göreve
atananların aylıkları ise atanma emrinin tebliği tarihini izleyen onbeşinci gün
sonuna kadar 156 ncı maddedeki esaslara göre ödenir.
Yurt dışında bulunanlardan yerlerine atananların gelişine kadar bekleme emri
alanların aylıkları, atama emirlerinin tebliğ tarihinden itibaren, iki ayı
geçmemek üzere aynı maddeye göre ödenir.
(Ek :4/7/2001 -KHK- 631/6 md.) Sürekli görevle yurt dışına atanan
memurlara, yıllık izin ile 181 inci maddede belirtilen hal dışında, yurt içinde
geçirilen süreler için yurt dışı aylığı ödenmez. Ancak, yurt dışı görev
süresince toplam dört ayı geçmemek üzere, yurt içinde yataklı tedavi
kurumlarında yatarak görülen tedavi süresince 156 ncı maddeye göre belirlenen
emsal katsayının 1/3’ü esas alınarak yurt dışı aylığı ödenir.
Yurt dışındaki memurlardan geçici görevle
merkeze çağrılanların aylıkları:
Madde 181 – Sürekli görevle yurt dışına gönderilen Devlet memurları,
geçici görevle en çok bir ay süre ile merkeze çağrılabilir. Bu süre içinde
aylığı katsayılı ödenir.
Yurt dışında görevli memurlardan
farklı katsayılı memlekete atananların aylıkları:
Madde 182 – Yukardaki maddelerde gösterilen memurların, aylıklarına
uygulanmakta bulunan ödeme katsayılarından farklı ödeme katsayısı uygulanan bir
başka memlekete naklen atanmalarında 180 inci madde hükmü uygulanır.
Hazarda eğitim ve manevra için silah altına alınanların aylıklarının ödenmesi:
Madde 183 – Hazarda muvazzaflık hizmeti dışında eğitim ve manevra
maksadıyla silah altına alınan Devlet memurlarının aylıkları kendi kurumlarınca
tam olarak ödenir.
Devlet memurlarından rütbeli olanların rütbe aylığı tutarı, bağlı bulundukları
kurumdan aldıkları aylık tutarından fazla olanlara, aradaki fark askeri
kurumlarına katılmaları veya yeni rütbeyi kazandıkları tarihten itibaren silah
altında bulundukları sürece Milli Savunma Bakanlığı tarafından ödenir.
Seferde muvazzaflık hizmeti dışında silah
altına alınan memurların aylıklarının ödenmesi:
Madde 184 – Seferde muvazzaflık hizmeti dışında, silah altına alınan
Devlet memurlarına rütbeli olsun olmasın silah altında bulundukları sürece
aylıkları aşağıdaki hükümlere göre ödenir.
A) Yedek subay, yedek askeri memur ve yedek astsubay olanların rütbelerine ait
aylıkları Milli Savunma Bakanlığınca ödenir.
Bunların aylıkları bağlı bulundukları kurumdan aldıkları aylık tutarından
eksikse aradaki fark kurumlarınca ödenir
B) (A) bendi dışında kalan ve rütbesiz memurların aylıklarının tamamı
kurumlarınca ödenir.
Sefer
haline geçişte silah altında bulunan memurların aylıkları:
Madde 185 – Sefer haline geçiş sırasında 183 üncü maddeye göre silah
altında bulunan Devlet memurlarının aylıkları adı geçen maddeye; sefer haline
geçişten sonraki aylıkları 184 üncü maddeye göre ödenir.
Silah altına alınmazdan önce kadrolarından açıkta bulunanların aylıkları:
Madde 186 – Hazarda eğitim ve manevra veya seferde muvazzaflık hizmeti
dışında silah altına alınan Devlet memurlarından, silah altına alınmazdan önce
kadroları kaldırılanlar, görevden uzaklaştırılanlar hakkında, silah altında
bulundukları sürece aşağıdaki hükümler uygulanır:
A) Bunlardan yedek subay, yedek askeri memur veya yedek astsubay olanların
rütbe aylıklarının açık aylıklarından fazla veya eksik olmasına göre haklarında
183 ve 184 üncü madde hükümleri uygulanır.
B) (A) bendi dışında kalan ve rütbesiz memurlara kanuni hakları olan açık
aylığının verilmesine devam olunur.
KISIM - VI
Sosyal Haklar ve Yardımlar
Emeklilik hakları:
Madde 187 – Devlet memurlarının emeklilik ve malûllük hallerinde
kendilerinin, ölümleri halinde dul ve yetimlerinin sahip bulundukları haklar
emeklilik kanunlarıyla düzenlenir.
Hastalık ve analık sigortası:
Madde 188 – A) Devlet memurlarının hastalık, analık ve görevden doğan
kaza ile mesleki hastalık,
B) Devlet memurlarının eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve
çocuklarının hastalık ve analık,
C) Bir kanuna dayanılarak emekli veya malûllük aylığı alanların (Sosyal
Sigortalar Kurumunca uygulanan iş kazaları ile meslek hastalıkları, malûllük ve
yaşlılık sigortalarından gelir veya aylık bağlananlar hariç) hastalık ve
analık,
Ç) (C) bendinde belirtilen emekli veya malûllük aylığı alanların aile
fertlerinin hastalık ve analık,
D) Bir kanuna dayanılarak dul veya yetim aylığı alanların (Sosyal Sigortalar
Kurumundan gelir veya aylık alanlar hariç) hastalık ve analık.
Hallerinde, gerekli sosyal sigorta yardımları sağlanır.
Bu sigorta yardımları özel kanunlarla düzenlenir.
Bu sigortalardan tanınan hak ve sağlanan yardımlar, genel sosyal sigorta
rejimleri ile kabul edilen hak ve yardımlardan az olamaz.
Yeniden
işe alıştırma:
Madde 189 – Malûllük aylığı bağlanan Devlet memurlarından çalışma
gücünün artırılabileceği umulanlar eski sınıflarında veya yeni sınıf veyahut
meslekte çalışabilmelerini sağlamak üzere işe alıştırılmaya tabi
tutulabilirler.
İşe alıştırmanın ne suretle ve hangi esaslara göre yapılacağı özel kanununda
gösterilir.
Ek sosyal sigorta ve
Yardımlaşma:
Madde 190 – (Mülga: 12/2/1982 - 2595/19 - a)
Memurların
sosyal tesis ihtiyaçları:
Madde 191 – (Yeniden düzenleme: 29/11/1984 - KHK 243/29 md.)
Devlet Memurları için lüzum ve ihtiyaç görülen yerlerde çocuk bakımevi ve
sosyal tesisler kurulabilir.
Bunların kuruluş ve işletme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığı ile
Maliye ve Gümrük Bakanlığınca birlikte hazırlanacak genel yönetmelikle
belirlenir.
Devlet memurları için konut kredisi:
Madde 192 – (Yeniden düzenleme: 29/11/1984 - KHK 243/30 md.)
Devlet Memurlarından T. C. Emekli Sandığına tabi hizmeti 10 yıl ve daha fazla
olanlara, istekleri üzerine Toplu Konut Fonundan özel şartlarla ve öncelikle
konut kredisi verilebilir.
Bu krediden faydalanma şartları ile kredi borcunun memurlardan tahsili ve her
yıl ödenecek toplam kredi tutarı gibi diğer hususlar Toplu Konut ve Kamu
Ortaklığı İdaresi Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
Devlet memurları için konut:
Madde 193 – (Değişik: 31/7/1970 - 1327/69 md.)
Devlet memurlarının lüzum ve zaruret görülen yerlerle kiralık konut
ihtiyaçları, İmar ve İskan Bakanlığınca tespit edilerek Bakanlar Kurulunca
onanacak programlar gereğince, genel ve katma bütçelere her yıl konulacak
ödeneklerle tesis edilecek fondan karşılanır.
Bu madde hükmü özel kanunlarla düzenlenir.
Bazı
devlet memurları için konut tahsisi:
Madde 194 – (Mülga: 9/11/1983 - 2946/12 md.)
Mahrumiyet yeri ödeneği:
Madde 195 – (Mülga: 2/12/1993 - 3920/2 md.)
Ödeme usulü ve mahrumiyet yeri derecesi:
Madde 196 – (Mülga: 2/12/1993 - 3920/2 md.)
Miktarı:
Madde 197 – (Mülga: 2/12/1993 - 3920/2 md.)
Mahrumiyet yeri ödeneğinin
ödenme usulü:
Madde 198 – (Mülga: 2/12/1993 - 3920/2 md.)
Öğrenim bursları ve yurtları:
Madde 199 – Mahrumiyet yerlerinde çalışan Devlet memurları görev
yerlerinde çocuğunun girmesi gereken orta dereceli okul bulunmadığı takdirde,
bu dereceli okullarda okuma hakkını kazanmış bulunan çocuklarını yatılı okullarda
okutmak isterlerse, pansiyon ücret indiriminden faydalanırlar.
Bu indirim her yıl bütçe kanunu ile tesbit olunan pansiyon ücretlerinden en
azının çocukların her biri için % 50 si oranındadır. İndirim sonucunda meydana
çıkan fark Devlet bütçesinden ödenir.
Ancak, memurlar çocuklarını daha yüksek ücretli okul pansiyonlarından veya
Milli Eğitim Bakanlığının denetimi altında faaliyette bulunan özel
pansiyonlardan faydalandırmak isterlerse aradaki ücret farkı kendileri
tarafından ödenir.
Sınıfta kalan çocuklar için
burs verilemiyeceği:
Madde 200 – Pansiyonlarda ücret indiriminden faydalanan memurların
çocukları sınıfta kalırlarsa aynı sınıf için ikinci sene bu haktan
faydalanamazlar.
Mahrumiyet yerinden başka yere atanan, ölen, emekliye ayrılanların burs
haklarının devamı:
Madde 201 – Öğrenim yılı içinde
mahrumiyet yeri ödeneğine tabi olmayan yerlerdeki bir göreve atanan veya ölen
veyahut emekliye ayrılan memurların çocukları için yapılan indirim,
bulundukları ders yılı sonuna kadarı kendi isteğiyle atananlar için de,
atandıkları tarihteki taksit dönemi sonuna kadar devam eder.
Aile
yardımı ödeneği:
Madde 202 – Evli bulunan Devlet memurlarına aile yardımı ödeneği
verilir.
(Değişik: 27/6/1989 - KHK - 375/10 md.) Bu yardım, memurun her ne
şekilde olursa olsun menfaat karşılığı çalışmayan veya herhangi bir sosyal
güvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi için 1250, çocuklarından herbiri için
de 250 gösterge rakamının (72 nci ay dahil olmak üzere 0-6 yaş grubunda yer
alan çocuklar için bir kat artırımlı) aylık katsayısı ile çarpılması sonucu
elde edilecek miktar üzerinden ödenir. Ancak ikiden fazla çocuk için aile
yardımı ödeneği verilmez. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği
çocukları için yapılan aile yardımı ödeneği daha düşük ise, yalnız aradaki fark
ödenir. (Ek: 9/4/1990 - KHK - 418/7 md.; iptal: Ana. Mah'nin 5/2/1992 tarih
ve E. 1990/22, K. 1992/6 sayılı Kararı ile, Yeniden düzenleme:18/5/1994 - KHK -
527/9 md.) Bu fıkrada yer alan gösterge rakamlarını 5 katına kadar
artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Dul memurların çocukları için yukarıki fıkralar hükmü uygulanır.
Boşanma veya ayrılık vukuunda mahkeme bu yardımın hangi tarafa ve ne oranda
verileceğini de kararında belirtir.
Devlet memurunun, geçimini sağladığı üvey çocukları için de bu ödenek verilir.
Aile yardımı ödeneğinin ödeme usulü:
Madde 203 – Aile yardımı ödeneği Devlet memurlarına her ay aylıklarıyla
birlikte ödenir.
Karı ve kocanın her ikisi de memur iseler bu ödenek yalnız kocaya verilir.
Aile yardımı ödenekleri hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenir ve
borç için haczedilemez.
Aile
yardımı ödeneğine hak kazanma:
Madde 204 – Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneğine evlendiği;
çocuk için ödenen yardıma da çocuğunun doğduğu tarihi takip eden ay başından
itibaren hak kazanır.
Aile
yardımı ödeneği hakkını kaybetme:
Madde 205 – Memur, eş için ödenen aile yardımı ödeneği hakkını eşinden
boşanma veya eşinin ölümü, çocuk için ödenen yardım ödeneği hakkını da çocuğun
ölümü veya 206 ncı maddedeki hallerin vukuunu takip eden ay başından itibaren
kaybeder.
Çocuk
için aile yardımı ödeneği verilmiyecek haller:
Madde 206 – Aşağıdaki hallerde çocuklar için aile yardımı ödeneği
verilmez:
1. Evlenen çocuklar,
2. (Değişik: 21/4/2005-5335/28 md.) 25 yaşını dolduran çocuklar (25
yaşını bitirdiği halde evlenmemiş kız çocukları ile çalışamayacak derecede
malûllükleri resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilenler için süresiz olarak
ödeneğin verilmesine devam olunur.
3. Kendileri hesabına ticaret yapan veya gerçek veya tüzel kişiler yanında her
ne şekilde olursa olsun menfeat karşılığı çalışan çocuklar (Öğrenim yapmakta
iken tatil devresinde çalışanlar hariç),
4. Burs alan veya Devletçe okutulan çocuklar.
Doğum
yardımı ödeneği:
Madde 207 – (Değişik birinci ve ikinci fıkralar: 20/6/l984 - KHK 241/11 md.)
Devlet memurlarından çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık
katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği
verilir.
Ana ve babanın her ikisi de Devlet memuru iseler ödenek yalnız babaya verilir.
Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı
ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum yardımı ödeneği ödenmez,
daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir.
Mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar için bu yardım anaya
verilir.
Doğum yardımı Ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez.
Ölüm
yardımı ödeneği:
Madde 208 – (Değişik birinci fıkra: 6/7/1995 - KHK - 562/4 md.)
Devlet memurlarından: memur olmayan eşi ile ikiden fazla dahi olsa
aile yardımı ödeneğine müstehak çocuğu ölenlere en yüksek Devlet memuru aylığı
(ek gösterge dahil) tutarında, memurun ölümü halinde sağlığında bildiri ile
gösterdiği kimseye, eğer bildiri vermemiş ise eşine ve çocuklarına, bunlar
yoksa ana ve babasına, bunlar da yoksa kardeşlerine en yüksek Devlet memuru
aylığının (ek gösterge dahil) iki katı tutarında, ölüm yardımı ödeneği verilir.
(1)
Ölüm yardımı ödeneği, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme
emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için hacizedilemez.
Yurt dışında sürekli görevde bulunan memurlara verilecek ölüm yardımı
ödeneğinde 156 ıncı maddede yazılı katsayı uygulanmaz.
Tedavi yardımı:
Madde 209 – (Değişik: 30/5/1973 - KHK 5/8 md.)
(Değişik birinci fıkra: 25/6/2003-4905/1 md.) Devlet memurları ile
herhangi bir şekilde sağlık yardımından yararlanmayan eşlerinin veya bakmakla
yükümlü bulundukları ana baba ve ikiden fazla dahi olsa aile yardımı ödeneğine
müstehak çocuklarının hastalanmaları halinde, evlerinde veya resmî veya özel
sağlık kurum ve kuruluşlarında ayakta veya yatarak tedavileri kurumlarınca
sağlanır. Ancak, tedavi ve yol masraflarının ödenebilmesi için, tedaviye tabip
raporu ile lüzum gösterilmesi şarttır.
(Değişik: 29/7/1998 - 4375/2 md.) Sağlık Bakanlığı (Milli Savunma
Bakanlığında görevli personel için bu Bakanlık) tarafından yetkili kılınan tam
teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenen ve Sağlık Bakanlığınca Onaylanan
raporlara göre yurtiçinde tedavilerinin mümkün olmadığı anlaşılan devlet
memurları ile bunların eşleri, bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve aile
yardımına müstehak çocukları tedavi için yurtdışına gönderilirler. Bunların
harcırahları ve tedavi giderleri kurumlarınca ödenir. Yurtdışında tedavi
müddeti iki yılı geçemez. Bu müddet içinde acil haller hariç olmak üzere
raporda gösterilen hastalıktan başka yapılan tedavi giderleri ödenmez ve bu
tedavi için müddet uzatılamaz. Tedavi süresi altı ayı geçtiği takdirde ilgili
yabancı sağlık kurumundan alınan ve tedavinin devamı zaruretini gösteren rapor,
sağlık ataşeliği veya misyon şefliğince hastanın kurumuna ve Sağlık Bakanlığına
gönderilir. Bu işlem, her altı ayda bir tekrarlanır.
Yurt dışında:
a) Sürekli görevde bulunan memurlarla eşlerinin, bakmakla yükümlü oldukları
ana, baba ve aile yardımına müstehak çocuklarının,
b) Geçici görev, bilgi ve görgülerini artırmak veya staj yapmak üzere, yurt
dışına gönderilen memurların,
Hastalanmaları ve mahalli usule göre tedavilerine lüzum gösterilmeleri halinde
tedavi giderleri kurumlarınca karşılanır. Ancak, (a) ve (b) fıkraları kapsamına
girenlerin (Geçici görevliler hariç), Dışişleri Bakanlığının görüşü alındıktan
sonra Maliye Bakanlığınca tesbit olunan esaslar dairesinde bulundukları
ülkelerdeki uygulamalara göre kurumları tarafından mahallinde sigorta
ettirilmeleri mümkündür. Bu takdirde, ilgililerin sigorta primleri
kurumlarınca, karşılanır, kendilerine ayrıca tedavi giderleri ödenmez.
(Ek: 30/5/1982-2771/4 md.; Değişik: 25/6/2003-4905/1 md.) Ayakta veya meskende tedavi halinde kullanılacak ilaç bedellerinin % 20’si memur tarafından ödenir. Ancak, sağlık kurulu raporu ile belirlenen ve tüberküloz, kanser, kronik böbrek, akıl hastalıkları, organ nakli ve benzeri uzun süreli tedaviye ihtiyaç gösteren hastalıkların ayakta veya meskende tedavileri sırasında kullanılmasına lüzum gösterilen ilaçlardan, hayati önemi haiz oldukları Sağlık Bakanlığınca tespit edilecek olanların bedellerinin tamamı kurumlarınca ödenir.
(Ek: 30/5/1997 - KHK - 572/16 md.) Bu madde gereğince sağlanacak
yardımlardan, topluma uyumu kolaylaştıracak her türlü ortopedik ve diğer
yardımcı araç ve gereçlerin standartlara uygunluğu sağlanır.
(Ek fıkra:17/9/2004-5234/1 md.) Tedavi kurum ve kuruluşlarında
yapılan tedavilere (diş tedavileri dahil) ilişkin ücretlerle sağlık
kurumlarınca verilen raporlar üzerine kullanılması gerekli görülen ortez,
protez ve diğer iyileştirme araç bedellerinin kurumlarınca ödenecek kısmı ve
buna ilişkin esas ve usuller Sağlık Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle
Maliye Bakanlığınca tespit edilir.
Cenaze giderleri:
Madde 210 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Devlet memurlarının ölümü halinde cenaze giderleri (cenazenin başka yere nakil
dahil) kurumlarınca ödenir. Sürekli veya geçici görevle veyahut 78 inci maddeye
göre yurt dışında bulunan Devlet memurlarından ölenlerin ve yurt dışında sürekli
görevlerde bulunanların eşleri, bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve
çocuklarının cenazelerini yurda getirmek için yapılması zorunlu olan giderler
kurumlarınca karşılanır.
209 uncu madde ile bu madde hükümleri Maliye ve Sağlık ve Sosyal Yardım
Bakanlıklarının görüşleri alınmak suretiyle Devlet Personel Başkanlığınca
hazırlanacak yönetmeliğe göre uygulanır.
Giyecek
yardımı:
Madde 211 – Devlet memurlarından hangilerinin ne şekilde giyecek
yardımından faydalanacakları Maliye Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel
Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelik ile tesbit olunur.
Yiyecek
yardımı:
Madde 212 – Devlet memurlarının hangi hallerde yiyecek yardımından ne
şekilde faydalanacakları ve bu yardımın uygulanması ile ilgili esaslar Maliye
Bakanlığı ile Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının birlikte
hazırlayacakları bir yönetmelik ile tesbit olunur.
Yakacak yardımı:
Madde 213 – (Mülga: 27/6/1989 - KHK 375/32 md.)
(31/7/1970 tarih ve 1327 sayılı Kanun ile bu araya eklenen numarasız ’’Ek
Madde“ 4/7/2001 tarih ve 631 sayılı KHK ile bu Kanuna 152 nci madde olarak
işlenmiş ve yerine konulmuştur.)
KISIM - VII
Devlet Memurlarının Yetiştirilmesi
Kurumların memurlarını hizmet içinde
yetiştirme esasları:
Madde 214 – (Değişik : 31/7/1970 - 1327/72 md.)
Devlet memurlarının yetişmelerini sağlamak, verimliliğini artırmak ve daha
ileriki görevlere hazırlamak amaciyle uygulanacak hizmet içi eğitim, Devlet
Personel Başkanlığı tarafından ilgili kurumlarla birlikte hazırlanacak
yönetmelikler dahilinde yürütülür.
Eğitim
birimleri:
Madde 215 – Her kurumda, yetiştirme faaliyetlerini düzenlemek, yürütmek
ve değerlendirmekle görevli bir "Eğitim birimi" kurulur. Birden çok
birim kurulan kurumlarda bunlardan biri "Merkez Eğitim Birimi" adını
alır.
Eğitim
merkezleri:
Madde 216 – Kurumlar kendi eğitim ihtiyaçlarını karşılamak üzere eğitim
merkezleri açabilirler. Kurumlararası eğitim ihtiyaçlarını karşılamak üzere,
Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının teklifi ve Bakanlar Kurulu
kararnamesiyle, kurumlararası eğitim merkezleri de açılabilir.
Eğitim birim ve merkezlerinin kuruluş ve işleyişleri Başbakanlık Devlet
Personel Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle kurumlarınca hazırlanacak
yönetmeliklerle düzenlenir.
Devlet memurları eğitimi genel planı:
Madde 217 – Devlet memurları eğitimi genel planı, Maliye ve Milli Eğitim
Bakanlıklarıyla Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsü, Devlet Planlama
Teşkilatı ve ilgili kurumların görüşleri alındıktan sonra Başbakanlık Devlet
Personel Başkanlığı tarafından hazırlanarak Bakanlar Kurulu kararnamesiyle
yürürlüğe konulur.
Yurt dışında yetiştirme:
Madde 218 – Devlet memurları, yabancı
memleketlerin hizmetle ilgili kurumlarında veya yetiştirme - eğitim
merkezlerinde de yetiştirilebilirler.
Bunlardan sınıflarının kapsadığı hizmetlerin niteliği bakımından, aynı zamanda
belirli bir dalda öğrenim ve ihtisas yapması gerektiği kurumları ve Başbakanlık
Devlet Personel Başkanlığınca kararlaştırılmış olanlara öğrenim veya ihtisas
yapma müsaadesi verilebilir.
Bu maddede söz konusu olan Devlet memurları hakkında 79 uncu madde hükümleri
uygulanır.
Rapor verme:
Madde 219 – Kurumlar yıllık eğitim programlarına göre yapmakta oldukları
eğitim çalışmalarının sonuçlarını her altı aylık dönemin bitiminden en geç bir
ay sonra Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığına bir raporla bildirmek
zorundadırlar.
Koordinasyon
ve denetleme:
Madde 220 – Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı kurumları yurt içi ve
yurt dışı eğitim programlarının hazırlanmasında ve uygulanmasında yol
göstermek, yetiştirme faaliyetlerini koordine etmek ve denetlemekle görevlidir.
Devlet
memurluğuna eleman yetiştirilmesi:
Madde 221 – Kurumlar belirli sınıflardaki memurluklara eleman
yetiştirmek amacıyla:
A) Kendi bünyeleri içerisinde mesleki öğretim ve eğitim yapabilirler.
B) Yurt içindeki öğrenim kurumlarında öğrenci okutabilir ve ihtisas
yaptırabilirler.
C) Dış memleketlerde öğrenci okutabilir ve ihtisas yaptırabilirler.
Seçme
usulü:
Madde 222 – Kurumlarca yurt içinde veya yurt dışında okutulacak
öğrenciler yarışma sınavı ile seçilirler.
Öğrenci
okutma şartlarını düzenleyen yönetmelikler:
Madde 223 – Hangi kurumların ve sınıfların eleman ihtiyaçlarını
karşılamak üzere okul ve kurslar açabileceği, yurt içinde veya dışında hangi
öğrenim dallarında öğrenci okutabileceği, okutulacak öğrencilerin ayrılma ve
seçilme usulleri, çalışmalarının izlenip denetlenmesi, çıkarılma veya geri
çağrılma usulleri, ilgili kurumların ve Devlet Planlama Teşkilatının görüşleri
alınmak suretiyle, Milli Eğitim ve Maliye Bakanlıklariyle Başbakanlık Devlet
Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları yönetmeliklerde belirtilir.
Öğrenimi sırasında Devlet hesabına okuma hakkını kaybeden veya öğrenim kurumunu
terk edenler için kurumlarınca yapılmış masraflar kendilerinden faizi ile
birlikte tahsil olunur. Özel kanun ve yüklenme senedi hükümleri saklıdır.
Mecburi hizmet:
Madde 224 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12/1 md.; Aynen kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
İlgili Bakanlığın isteği, Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye
Bakanlığının teklifi ile Bakanlar Kurulunca belirtilen her derecedeki öğretim
kurumları ve öğretim dalları dışında kalan kurum ve dallarda Devlet tarafından
okutulanlardan,
a) Yurtiçinde Devlet hesabına okutulan öğrenciler (Tatiller dahil) öğrenim
süreleri kadar,
b) Yurtdışındaki öğretim kurumlarında Devlet hesabına öğrenimlerini bitiren
öğrenciler (Tatiller dahil) öğrenim sürelerinin iki katı kadar,
Mecburi hizmetle yükümlüdürler.
(Değişik: 14/1/1988 - KHK - 311/2.md.) Yetiştirilmek, eğitilmek, bilgilerini
artırmak veya staj yapmak üzere 3 ay ve daha fazla süre ile dış memleketlere
gönderilen memurlara gönderilme şekillerine bakılmaksızın yurtdışında
kaldıkları sürenin iki katı kadar mecburi hizmet yüklenir.
Mecburi hizmet yükümlülüğünün 13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü
maddesinin a, b, d fıkraları kapsamına giren kurumlar arasında devri mümkündür.
Mecburi hizmetle yükümlü bulunanlar, yarışma sınavına tabi tutulmaksızın
atanırlar.
Mecburi
hizmetle ilgili yükümlülükler:
Madde 225 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 -
1897/1 md.)
Mecburi hizmetle yükümlü bulunanlar yetiştirme, eğitim veya staj sürelerinin
bitiminden itibaren en çok iki ay içinde kurumlarına başvurmak zorundadırlar.
Bunlardan;
a) Başvurma tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde bir göreve atanmayanların
mecburi hizmet yükümlülükleri kalkar. Mecburi hizmetin (d) fıkrasına göre
krediye dönüştürülmesi istendiği takdirde bu süre istemin karara bağlandığı
tarihten başlar. Bu durumun oluşuna kendi kusuru ile sebep olan memurlar bundan
doğan zararı tazminle yükümlüdürler.
b) Başvurmayanlar veya atanma için gerekli belgelerini tamamlamayanlar yol
giderleri de dahil olmak üzere, kendilerine kurumlarınca yapılmış bulunan bütün
giderleri yüzde elli fazlasıyla ödemek zorundadırlar.
c) Atanıp da yükümlü bulundukları mecburi hizmeti bitmeden ayrılmış veya bir
ceza sebebiyle memurluktan çıkarılmış olanlar mecburi hizmetlerinin eksik kalan
kısmı ile orantılı tutarı yüzde elli fazlasıyla ödemek zorundadırlar.
d) Hizmetlerine lüzum olmadığına ilgili kurumun teklifi ve Maliye Bakanlığının
uygun görüşüne dayanılarak Bakanlar Kurulunca karar verilenlerin mecburi hizmet
yükümlülükleri krediye dönüştürülebilir.
e) İlk ve orta dereceli okullar ile, kurslarda Milli Eğitim Bakanlığı
tarafından okutulan parasız yatılı öğrencilerin mecburi hizmetlerine, bu kanuna
tabi kurum ve kuruluşlarda ihtiyaç olmaması halinde Milli Eğitim Bakanlığı
bunların mecburi hizmet yükümlülüğünü kaldırmaya yetkilidir. Bu fıkraya göre
kurumların, ihtiyacı olup olmadığı bir aylık süre verilmek ve Resmi Gazete'de
ilan edilmek suretiyle tespit olunur.
Askerlikte geçen süre mecburi hizmetten sayılmaz.
Mecburi hizmetini yapmakta iken yasama organına seçilenlerin yükümlülükleri
seçildikleri sürece ertelenir.
KISIM - VIII
Çeşitli Hükümler
Danışma kurulları:
Madde 226 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1
md.) Kamu personelinin yönetimi ile ilgili konularda görüşünden
yararlanılmak üzere Danışma Kurulları kurulur.
Bu kurullar:
A) Yüksek Danışma Kurulu,
B) Kurum Danışma Kurulu,
Olmak üzere iki tiptir.
Yüksek Danışma Kurulu, kamu personeli yönetimi ile ilgili genel konularda
istişari mütalaa vermek üzere merkezi bir teşekkül olarak kurulur.
Kurum danışma kurulu, kurum personeli yönetimi ile ilgili konularda, istişari
mütalaa vermek üzere her kurumda kurulur.
Bu kurullar eşit sayıda idare temsilcileri ile personel temsilcilerinden
meydana gelir.
Yüksek
danışma kurulu:
Madde 227 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Kamu personeli yönetimi ile ilgili konularda istişari mütalaa vermek üzere
kurulacak Yüksek Danışma Kurulunun idare temsilcileri şunlardır.
a) Bakanlar Kurulunca görevlendirilecek üç Bakanlık Müsteşarı, Devlet Planlama
Teşkilatı Müsteşarı, iki Katma Bütçeli Kurum Genel Müdürü, iki Kamu İktisadi
Teşebbüsü Genel Müdürü, Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürü,
İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürü, Türkiye ve Orta-Doğu Amme
İdaresi Enstitüsü Genel Müdürü, T. C. Emekli Sandığı Genel Müdürü,
b) Devlet Personel Başkanı ve Heyet Üyeleri,
c) Yüksek Öğrenim Kurulu Başkanlığınca görevlendirilecek iki öğretim üyesi
(Profesör veya Doçent),
d) Yargıtay, Danıştay, Sayıştay ve Yüksek Denetleme Kurulu Başkanlıklarınca
kendi kuruluşları içinden görevlendirilecek birer temsilci.
Bu kurulun personel temsilcilerinin seçimi, meslek kuruluşlarının üye adetleri
oranında, bu kuruluşların yetkili organlarınca ve 231 inci maddede yazılı
yönetmelikte belirtilecek usul ve şekiller dairesinde seçilir.
Bu kurul, Devlet Personel Başkanlığının bağlı bulunduğu Bakanın, yokluğunda
Devlet Personel Başkanının başkanlığında ve Bakanın uygun göreceği zamanlarda
toplanır.
Kamu personeli yüksek kurulu karar verme usulü:
Madde 228 – (Mülga: 30/5/1974 - KHK 12/7 md.; aynen kabul: 15/5/1975 -
1897/7 md.)
Devlet memurları yüksek kurulu:
Madde 229 – (Mülga: 30/5/1974 - KHK 12/7 md.; aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/7
md.)
Diğer personel için kurulacak kurullar:
Madde 230 – (Mülga: 30/5/1974 - KHK 12/7 md.; aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/7
md.)
Danışma kurulları ile ilgili
yönetmelik:
Madde 231 – (Değişik: 30/5/1975 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)
Yüksek Danışma Kurulunun personel temsilcilerinin nasıl seçileceği, bu kurulun
çalışma usul ve esasları Devlet Personel Başkanlığı tarafından hazırlanacak bir
yönetmelikle tespit edilir.
Kurum Danışma Kurullarının kuruluşu, idare temsilcisi üyelerinin kimler
olacağı, personel temsilcilerinin nasıl seçileceği, bunların çalışma usul ve
esasları ilgili kurumun en üst amirince düzenlenir.
Türk silahlı kuvvetlerinde çalışan memurlara uygulanmayacak maddeler:
Madde 232 – (Değişik: 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)
Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliğinin, Askeri Mahkemeler
Kuruluş ve Yargılama Usulü Kanununun ve bunlar hakkında halen yürürlükte
bulunan diğer mevzuatın uygulanmasını sağlama bakımından Türk Silahlı
Kuvvetlerinde çalışan sivil memurlar, sözleşmeli ve geçici personel ile işçiler
hakkında bu kanunun;
Çalışma saatleri hakkındaki 99 uncu,
Günlük çalışma saatlerinin tespiti hakkındaki 100 üncü,
Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmette çalışma saat ve usulünün tespiti
hakkındaki 101 inci, fazla çalışma ücreti hakkındaki 178 inci,
Görevden uzaklaştırmaya yetkilileri sayan 138 inci,
maddeleri hükümleri uygulanmaz.
Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışan memurlara uygulanmaya devam olunacak
hükümler:
Madde 233 – Bu kanunun 7 nci bölümünde yer alan "Disiplin" e
ait 124, 136 ncı maddelerindeki hükümlerin Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışan
sivil memurlar ile sözleşmeli ve yevmiyeli personel hakkında uygulanmasından,
Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanun ve Yönetmeliği, Askeri Mahkemeler
Kuruluş ve Yargılama Usulü Kanunu ve konu ile ilgili diğer hükümleri saklıdır.
İktisadi ve Ticari İlimler Akademileri öğrenim üyeleri ve yardımcılarına
uygulanmayacak maddeler:
Madde 234 – (Mülga: 23/12/1972 - KHK 2/5 md.)
Dışişleri Bakanlığınca derhal gerekli görülecek kadrolar:
Madde 235 – (Mülga: 31/7/1970 - 1327/73 md.)
22
Ocak 1962 tarihli ve 1 sayılı kanunun değiştirilmesi:
Madde 236 – (22/1/1962 - 1 sayılı Kanunun 1 inci maddesini değiştiren
hüküm olup, sözkonusu kanun 9/10/1984 - 3053 sayılı kanunun 6 ncı maddesiyle
yürürlükten kaldırılmakla hükmü kalmamıştır.)