Civanperçemi(Achillea millefolium)

Yöresel adları: Binbiryaprakotu, barsamaotu, akbaşlı, kandil çiçeği

Bitki özellikleri: 20-80 cm kadar yükselen, çok yıllık otsu bir bitkidir. Önce tabanda oluşan yaprak rozeti, yuvarlak sürgünler oluşturur. Bu sürgünlerden oluşan yuvarlak sap, bölgenin yüksekliğine göre, bazen tüylü, bazen de tüysüzdür. Sapın yalnızca uç bölümleri dallara ayrılır. Bu dalların ucunda, yüzlerce minik çiçekten oluşan, şemsiye biçimindeki çiçek demeti genellikle beyaz, bazen pembemsi, bazen de kırmızıya yakın olur. Sarı renkli türleri de vardır. Tüm Avrupa ülkelerinde yetişir. Anadolunun özellikle kuzey ve doğu bölgelerinde sıklıkla rastlanır. Çayırlarda ve yol kıyılarında kümeler halinde yetişir. Temmuz-eylül aylarında çiçeklenir.

Bileşim: Betonicin(acı madde), chamazulen içerikli uçucu yağ, tanen, cumarine, millefolin, özellikle potasyum içerikli mineraller.

Toplama ve hazırlama: Temmuz-eylül aylarında, güneşli bir günün öğlen saatlerinde, yani etkin maddelerin en yoğunlaştığı sırada, çiçeklerin iki karış kadar aşağısından kesilerek toplanır. Küçük demetler halinde bağlanarak gölgelik bir yere asılıp, kurumaya bırakılır. Kuruduktan sonra, saplar ve çiçekler ince ince kıyılarak kullanıma hazır hale getirilir. Şifalı bitki satıcılarından temin edilebilir.

Kullanım alanları ve biçimleri: En önde gelen kullanım alanı, bazı genç kızların ve yetişkin kadınların adet dönemlerinde çektikleri ağrılardır. Genellikle sırt ağrıları ve göğüslerin aşırı duyarlılığı ile bağıntılı olur bu ağrılar. Doğal olarak, bu gibi durumlarda öncelikle bir uzman doktora danışmak gerekir. Eğer rahatsızlık herhangi bir dişilik organının işlev bozukluğundan değil de, vejetatif sinir sisteminin aşırı duyarlılığından kaynaklanıyor ise, doktorun da onayı ile, öncelikle civanperçemi çayı ile içten, oturma banyoları ile dıştan olmak üzere, 3-4 haftalık bir küre başlamak çok yararlı olacaktır. Bir hafta kadar ara verildikten sonra ikinci bir küre de gönül rahatlığı ile başlanabilir. Bu kürler aynı zamanda, adet kanamaları bir türlü başlamayan genç kızlar için de çok yararlı olabilir. Çok önemli ruhsal dengesizliklere yol açabilecek bu gecikmenin giderilmesine önem vermek herhalde doğru olacaktır. Civanperçemi oturma banyoları, genç kızlarda görülen beyaz akıntıya karşı da oldukça etkilidir. Bu oturma banyoları, aynı zamanda, çocukların ve olgun kişilerin yatağa işemelerine ve dölyatağı akıntılarına karşı da kullanılabilir. Başarı her zaman kesin olmasa da, önemli olan denemektir. En önemlisi de, bu tedavi biçimlerinin hiçbir yan etki içermemeleridir.

Kadınlar, menopoz döneminde de bitki çayını kullanmalıdırlar. Bu durumda, ani terlemeler, bunalımlar, iç huzursuzlukları, katlanılması gereken bir kader olmaktan çıkacak ve bunlara bağıntılı olabilecek başka rahatsızlıklarla karşılaşılmayacaktır. Ayrıca, kol ve bacaklarda oluşan sinir ucu iltihabında(zona) alınacak kol ve bacak banyoları çok rahatlatıcıdır. Bu banyolar genellikle hemen etkili olur ve tüm ağrılar diner. Çıbanlar, iltihaplı yaralar ve yüzeysel kan oturmalarında yapılacak kompresler çok iyi sonuçlar verir.

Bitkinin, kemik iliğini uyarıcı etkisi sayesinde, kan yaptırıcı özelliğe sahip olduğu pek bilinmez. Bu amaç doğrultusunda denenmesinde yarar vardır. Acı maddeler bakımından zengin olduğu için, mide, bağırsak ve safrakesesi rahatsızlıklarında da çok önemli görevler yapabilir. Ayrıca, içerdiği etkin maddeler bileşiminin, öteki şifalı bitkilerin etkinliklerini arttırıcı özellikler taşıması nedeniyle, kan temizleyici, öksürüğü ve soğuk algınlığını tedavi edici bitki karışımlarında her zaman önemli bir yeri olmalıdır. Bu doğrultuda, mide, bağırsak ve safrakesesi rahatsızlıklarında, papatya ve nane ile eşit oranda karıştırılarak kullanılması önemle önerilmelidir.

Civanperçemi çayı: 1 tatlı kaşığı dolusu ince kıyılmış bitki, 1 bardak kaynar suyla haşlanır, 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür. Soğutulmadan ve tatlandırılmadan içilmelidir. Gün boyunca, yemeklerden önce olmak üzere, 2-4 bardak içilebilir.

Yan etkiler: Ender olmakla birlikte, bitki ile temas eden kişilerde deri alerjileri görülebilir. Bunun dışında, bilinen hiçbir yan etkisi yoktur.

Ana-Sayfa