Rezene(Foeniculum vulgare)
Yöresel adları: Raziyane, mayana,
arapsaçı, tatlı rezene
Bitki özellikleri: Rezene bir kültür bitkisidir. Drog olarak kullanılan tohumları, şifalı bitki satıcılarından satın alınabilinir.
Bileşim: Etkin maddeleri anethon ve fenchon olan uçucu yağ, sabit yağ, albümin, şeker.
Kullanım alanları ve biçimleri: Rezene, öksürükte balgam söktürücü, özellikle çocukları yatıştırıcı ve mide şişkinliklerini giderici olarak geliştirilmiş pek çok ilaçta etkin madde kaynağı olarak kullanılır. Kullanımı kolay olduğu için, sindirim sorunu olan bebeklere ve küçük çocuklara rahatlıkla verilebilir. Rezene, sindirim sistemi kramplarını çözücü etkiye de sahiptir. Sütü yeterli olmayan genç annelerin sütlerini arttırır. Bebek mamalarına rezene çayı karıştırıldığında, gaz sancıları görülmez. Rezene, anasonla eşit oranda karıştırıldığında, hem daha etkili, hem de daha lezzetli olur. Sindirim sorunlarından kaynaklanan baş ağrılarını dindirir. Kısaca ve genellikle, sindirim zorlukları, şişkinlik, iştahsızlık, balgamlanma, adet görme zorlukları, yetersiz süt salgılama, karaciğer ve safrakesesi rahatsızlıkları, göz kapağı iltihabı ve sinirlilik hallerine karşı başarıyla kullanılabilir.
Bitki çayının, özellikle öksürüğe ve akciğer hastalıklarına, boğmaca ve astımda kramplara karşı kullanılmasında büyük yarar vardır. Migrene karşı da denenmelidir. Bazı migren türlerinin kaynağı mide olabilir. Rezene mideyi rahatlattığına göre, migren ağrısını da azaltabilir veya geçirebilir. Yorgun, iltihaplı veya iyi göremeyen gözler, rezene çayı ile günde 2-3 kere yıkanabilir, hatta bitki buğusuna da tutulabilir. 1-2 tatlı kaşığı rezene havanda hafifçe ezilir, 1 bardak kaynar suyla haşlanır ve 10-15 dakika demlendikten sonra süzülür. Buğu tedavisinde, demlenmeyi beklemeye gerek yoktur. Haşlamadan hemen sonra, kafa büyük bir havluyla örtülür ve buğunun gözleri etkilemesi beklenir. Bu uygulamadan ancak 1 saat kadar sonra açık havaya çıkılmalıdır.
Rezene çayı: 1-2 tatlı kaşığı dolusu hafifçe ezilmiş tohum, 1 bardak kaynar suyla haşlanır, 10 dakika demlendikten sonra süzülür. İştah açıcı olarak yemeklerden 1 saat kadar önce, tatlandırılmadan içilir. Sindirim sistemini uyarmak ve şişkinliği gidermek için, yemekten sonra, tatlandırılmadan içilir. Öksürük ve akciğer rahatsızlığına karşı, günde 3-4 bardak çay, biraz bal ile tatlandırılarak içilir. Şeker hastaları tatlandırmaz.
Yan etkiler: Çok ender olarak deri alerjileri görülebilir. Başkaca hiçbir yan etkisi yoktur.