Sinirliot(Plantago lanceolata/major)

Yöresel adları: Ateş yaprağı, bağa yaprağı, sinirli yaprak

 

Bitki özellikleri: Tabanda bir yaprak rozeti oluşturur. Bu rozetin ortasında, 15-30 cm boyunda, ucunda tohum başağı taşıyan ince sap yükselir. Yapraklar ince-uzun veya ovaldir. Saptan uca kadar uzunlamasına, 3-7 adet arasında değişen, belirgin damarları vardır. Mayıs-eylül aylarında çiçeklenir. Uzun yapraklı ve oval yapraklı olmak üzere, iki ayrı türü vardır. Tedavi etkinliği açısından her iki tür de eşittir. Her yerde, hatta bahçe çimlerinin arasında bile karşımıza çıkar. Yıl boyunca yeşildir ve tedavi edici güce sahiptir.

Bileşim: Müsilaj, acı maddeler, organik asit ve glykosid aucubin başlıca etkin maddeleridir. Bitkinin antibiyotik etkisi vardır.

Toplama ve hazırlama: Bitki, kurutulmak için tüm yaz boyunca toplanabilir. Ama yıl boyunca taze ve etkilidir.

Kullanım alanları ve biçimleri: Öncelikle öksürüğe ve üst solunum yolları tahrişine karşı, çay içimi olarak kullanılır. Bu hastalıkların tedavisi için, ayrıca bitki özsuyu da içilebilir. Bitkinin antibiyotik etki içerdiğinin başlıca kanıtlarından biri de, bitki özsuyunun, ötekilere oranla çok daha uzun süre bozulmadan kalabilmesidir. Onun özellikle akciğer ve bronşit hastalıklarında çok başarılı oluşunun başlıca nedeni, işte bu antibiyotik etkisidir.

Zayıf akciğerlere ve böbreklere sahip olan kişiler, temriye ve egzama üretenler, sık sık öksürenler, sesi kısılanlar ve kilosu normalin altında olanlar onu kullanmalıdırlar. İyi beslendikleri halde gelişemeyen çocuklar için de çok yararlıdır.

Akciğer astımında ve bronşiyal astımda, sinirliot-kekik eşit karışımı kullanılabilir. Bu bitki karışımı, karaciğer ve mesane hastalıklarında da başarılı olabilir.

Ezilmiş taze yapraklarla yapılan kompresler, çıbanları işletir, yüzeysel sertlikleri, siğilleri yok eder. Çok uzun süredir kapanmayan yaralar bile kısa sürede kapanır. Kesiklere, çatlaklara, eziklere, sinek veya böcek ısırmalarına karşı da taze yaprak kompresi veya taze bitki özsuyu dıştan kullanılmalıdır.

Sinirliot çayı: 1-3 çay kaşığı dolusu ince kıyılmış bitki, 1 bardak kaynar suyla haşlanır, 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür. Gün boyunca 3-4 bardak içilebilir. İstenirse bal ile tatlandırılabilir. Şeker hastaları tatlandırmaz.

Sinirliot özsuyu: Taze yapraklar iyice yıkanır ve ıslakken mutfak robotundan geçirilir. Saat başına 1 tatlı kaşığı içilebilir.

Sinirliot şurubu: Temiz taze yapraklar iyice ezilir ve biraz su katılarak kaynama derecesine kadar ısıtılır. Süzülmeden, bolca bal eklenerek iyice karıştırılır. Özellikle öksürük, akciğer ve üst solunum yolları tedavisinde, saatte 1 tatlı kaşığı içilmelidir.

Yan etkiler: Bilinen hiçbir yan etkisi yoktur. 

Ana-Sayfa